PFOS: de normen tellen

We overlopen enkele elementen van het PFOS dossier met Tom Cochez van Apache.

De deal waarbij 3M grotendeels vrijgesteld wordt van de saneringskost buiten de eigen site en het miljoen euro dat door het bedrijf gespendeerd is voor de sanering van de site staan in contrast tot de 225 miljoen aan winst die 3M België het afgelopen decennium aan de aandeelhouders uitkeerde.
Het akkoord tussen BAM/Lantis en de overheid beperkt de kost voor vervuiler 3M voor het afgraven van de 5 miljoen kubieke meter zwaar vervuilde grond tot een symbolische 75 duizend euro. De overheid zal 63 miljoen betalen.
In 2017 bleek uit metingen die BAM/Lantis liet uitvoeren in de Oosterweel-werfzone op linkeroever opnieuw dat er een probleem was met de vervuiling. Het probleem werd echter onderschat doordat de normen te soepel waren. ‘Opnieuw’, want het was al veel langer geweten dat er een PFOS-probleem was: al in 2004 bleken de muizen rond blokkersdijk vergiftigd te zijn.
Het stuurcomité van Lantis wordt bemand door de vice premiers van de Vlaamse regering, de minister van Openbare Werken, de Antwerpse Haven- en Mobiliteitsschepenen en de Antwerpse burgemeester. Iedereen was dus op de hoogte. Van de negen zitjes is er één bezet door CD&V, twee door VLD en zes door N-VA. Lantis is dus wat men een ‘N-VA-boîte’ noemt. De partij probeert de bal richting OVAM te schuiven, wat dan eerder een ‘CD&V-boîte’ zou zijn.
De normen tellen:
- In Dordrecht werd vastgelegd dat grond met meer dan op 0,9 microgram (μg) PFOS per kilogram (kg) grond niet mag vervoerd worden.
- Lantis mag grond tot 70μg/kg grond opgraven en ter plaatse verwerken.
- Al wat tot 8μg/kg PFOS bevat, mag BAM/Lantis ook vervoeren. Het idee is om die vervuilde grond in de Boomse kleiputten te dumpen.
- Er is onduidelijkheid over wat zal gebeuren met de vervuilde grond die 8 tot 70μg/kg PFOS bevat.
- Enkel de zwaar vervuilde grond met meer dan 70μg/kg vervuiling wordt ingepakt en afgedekt.
Politici verwijzen naar een ontwerpnorm van OVAM van 2020 waarvan ze ondertussen weten dat die achterhaald is. Een rapport van het EFSA concludeert dat veel strengere normen nodig zijn. Men weet dus dat de normen waaraan Lantis moet voldoen te soepel zijn en toch worden ze niet verstrengd.
In het PFOS-dossier speelt de Antwerps schepen Koen Kennis een belangrijke rol: behalve schepen is hij ondervoorzitter van Lantis, lid van het stuurcomité van Lantis, en was hij lang bestuurder bij het VITO. Zijn voormalige kabinetchef Bart Van Camp is voor Ben Weyts gaan werken en is nu verantwoordelijk voor communicatie bij BAM/Lantis. De band tussen Van Camp, Kennis en Bart De Wever gaat terug tot hun studententijd, toen ze alle drie in de studentenclub KVHV zaten.

Aanleg pakings Zuiderdokken: "Een flagrant voorbeeld van onzorvuldig bestuur"

De aanleg van de grote parkings voor 2000 auto’s aan de gedempte Zuiderdokken ligt sedert eind mei stil. De directe aanleiding is een klacht van twee buurtbewoners over het feit dat al het verkeer van de parkings voor hun deur zal passeren. Maar de parkings worden ook aangelegd onder een gebied dat geklasseerd is als parkgebied.

“Men is aan de parkings begonnen terwijl het traject voor het park nog altijd niet af is. Er zijn zelfs nog geen middelen voorzien voor het park.”

Gemeenteraadslid Toon Wassenberg volgt het dossier al jaren:
“Ik had schepen Rob Van de Velde er twee jaar geleden al op gewezen dat de aanleg van de parkings strijdig zou kunnen zijn met de wettelijke bestemming. Hij erkende dat. Het zou geremedieerd worden maar ik heb weinig remediëring gezien. Er is een bouwvergunning afgeleverd en ik denk dat men gewoon het risico genomen heeft. Dat is een flagrant voorbeeld van onzorgvuldig bestuur. Je kunt niet verwachten van de burgers dat ze zich aan de regels houden als je als overheid zelf dat soort risico’s neemt. En zeker op een plek als de Zuiderdokken waarvan je weet dat er mondige mensen wonen. Als je dan als overheid steken laat vallen dan heb je het spek aan je been. En ik had daar dus voor gewaarschuwd. Dat is schijnend want niemand wil dat de zaak daar stil valt, dat die werf openligt en dat het park er niet komt.” Continue reading “Aanleg pakings Zuiderdokken: "Een flagrant voorbeeld van onzorvuldig bestuur"” →

Stad presenteert 10 mobiliteitsprojecten

Op 13 januari stelde de stad tien nieuwe mobiliteitsprojecten voor. Onder de noemer ‘Marktplaats voor Mobiliteit’ lanceerde Antwerpen een oproep voor projecten die de overbelasting van het Antwerps wegennet moeten helpen verminderen. Van de 10 geselecteerde projecten zijn er 4 gericht op logistiek en 6 op personenmobiliteit.
De problematiek van de Antwerpse mobiliteit kwam weer volop in het nieuws deze week naar aanleiding van een studie die erop wees dat 20 tot 30.000 voertuigen uit de ochtendspits moeten gehaald worden om chaos te vermijden tijdens de geplande Oosterweel-werken.
We belden met verantwoordelijk schepen Koen kennis: Continue reading “Stad presenteert 10 mobiliteitsprojecten” →

Liefkenshoektunnel: toch tolvrij?

De Liefkenshoektunnel is wat in de vergetelheid geraakt door de discussie rond het Oosterweeltracé. Maar het enig stukje van de Antwerpse Grote Ring dat ooit gebouwd werd, is nog altijd onderbenut, terwijl meer naar het stadscentrum de zaak vastloopt en er miljarden uitgegeven zullen worden voor een nieuwe Scheldetunnel.
Een onzinnige situatie volgens Paul Van den Bossche van Burgerplatform Liefkenshoek die ervoor pleit om de tol in de Liefkenshoektunnel te schrappen. De groep roept via een petitie de overheid op om te testen wat de impact kan zijn van het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel. (Link naar de petitie HIER)
“Pas dan zal het echt duidelijk zijn of een nieuwe Scheldetunnel nodig is. Die zal trouwens nog jaren op zich laten wachten. Bovendien moet het tolvrij maken gecombineerd worden met het sturen van het doorgaand vrachtverkeer naar de tunnel.” aldus Van den Bossche. Een studie door het Vlaams Verkeerscentrum uit 2009 op basis van simulaties concludeerde dat het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel tijdens de spits het verkeer in de Kennedytunnel wel vermindert, maar niet in die mate dat het fileprobleem oplost wordt. In de berekening werd geen bijkomende sturing voorzien van het vrachtverkeer naar Liefkenshoek.
De politieke meerderheid in het Vlaams deelparlement verwierp in 2011 nog een resolutie om de Liefkenshoektunnel tolvrij te maken. Sp.a veranderde vorig jaar van mening, een half jaar nadat de partij in de oppositie beland was. In 2013 legde het Vlaams Blok ook nog een gelijkaardige resolutie voor in de Commissie Mobiliteit. Ook toen stemde de meerderheid tegen, Groen onthield zich.
Door de onderbenuttiging van de Liefkenshoektunnel bleven ook de opbrengsten van de private uitbater beneden de verwachtingen. Maar de kleine lettertjes van de pps constructie bepaalden dat het risico toch bij de Vlaamse overheid lag. Die nam de eigenaar van de tunnel, de NV Tunnel Liefkenshoek tunnel, in 1995 over. Met in de balans ongeveer 200 miljoen schulden, gemaakt om de private eigenaars uit te betalen. Tunnel Liefkenshoek NV werd daarbij een dochter van BAM NV. Ook BAM staat volledig onder de controle van de Vlaamse overheid.
Continue reading “Liefkenshoektunnel: toch tolvrij?” →

Stadsbestuur houdt Handelsbeurs-potje liever gedekt

Een krantenartikel vorige maand meldde dat gemeenteraadslid Joris Giebens (Groen) klaagde dat het stadsbestuur informatie over de vastgoeddeal rond de Handelsbeurs probeert achter te houden.
Nu heeft Giebens zelf van schepen Rob Van de Velde een brief ontvangen waarin hij beschuldigd wordt gevoelige marktinformatie van AG Vespa gelekt te hebben naar de pers.
We bellen met Joris Giebens: “Van de Velde zoekt een stok om een hond mee te slaan. Hij wil niet dat de vreemde vastgoedconstructie rond de Handelsbeurs in de openbaarheid komt. Maar ik heb niets verteld dat niet publiek gekend was en ook schepenen Van Campenhout en Heylen hebben in het verleden met de pers gesproken over Vespa-projecten. Het is mijn rol als bestuurder om controle uit te oefenen binnen AG Vespa en dit is al wat ik doe.”

Giebens: “Van de Velde kan mij met dit soort brieven niet intimideren en zal uit een ander vaatje moeten tappen.”

Verder hebben we het ook nog over de andere parkingplannen van de stad.

Continue reading “Stadsbestuur houdt Handelsbeurs-potje liever gedekt” →

Wouter Van Besien: het BAM-fietspad, Koen Kennis' pettencollectie en collaboratie-capriolen

Het fietspad aan de singel wordt heraangelegd. Een goed idee, vindt Wouter Van Besien van Groen .
Het stadsbestuur heeft de heraanleg echter in een contract gegoten met de BAM, het bedrijf van de Vlaamse regering dat ook het Oosterweelproject moet uitvoeren, en daar is hij iets minder over te spreken.

BAM-tracé, of anders geen fietspad
Van Besien: “Ze doen dat zó dat ze ook allerhande werken kunnen doen ter voorbereiding van de aanleg van de Oosterweel (BAM-tracé), en daar gaan we niet mee akkoord omdat de Oosterweelverbinding nog helemaal niet beslist is. De zaak van het Singelfietspad moet dus gekaderd worden in een ruimer debat over de vergunningen die de stad heeft afgeleverd voor het slopen van paviljoenen, bedrijven, speelpleintjes die in de weg staan van de Oosterweelverbinding. Zolang er nog inspraak moet komen en bezwaren kunnen ingediend worden, is dit voorbarig, want bezwaren zullen er komen omdat er in Antwerpen terecht veel protest is tegen het Oosterweelproject.”
Van Besien zal daarover in de Antwerpse gemeenteraad volgende week interpelleren, maar het kwam al ter sprake tijdens de commissie mobiliteit afgelopen dinsdag.
Vestzak / broekzak
Schepen Mobiliteit Koen Kennis argumenteert dat dit een kostenbesparing oplevert voor de stad, die anders het fietspad helemaal uit eigen zak zou moeten betalen. Volgens Kennis moeten we ons geen illusies maken dat de Vlaamse regering de financiering van BAM zou overnemen.
Volgens Van Besien klopt de redenering niet, want BAM ís de Vlaamse overheid. “Hier gaat het om publieke middelen. De BAM is een NV van publiek recht, een onderdeel van de Vlaamse overheid. Het plan is nu om dat fietspad te laten betalen door Stad, BAM en de Vlaamse overheid. Dus volledig met belastinggeld. Waar BAM haar geld aan uitgeeft, is een politieke beslissing, en de goede beslissing om in fiestpaden te investeren wordt nu misbruikt om de Oosterweelverbinding op te dringen.”
“Het is trouwens de N-VA die de leidende kracht is, zowel op Vlaams als op Antwerps niveau, en dat zijn de 2 niveaus die de fietspaden gaan aanleggen. Het is hun eigen beslissing of dat doorgaat of niet.”

“Koen Kennis moet maar eens met de minister van Openbare Werken gaan spreken die verantwoordelijke is voor gewestelijke wegen zoals de Singel. Ben Weyts van N-VA.
Het is in de eerste plaats diens verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat er iets gedaan wordt aan de onveilige toestand op het fietspad aan de Noordersingel. Dat heeft niets te maken met BAM en Oosterweel, en eigenlijk zelfs niets met de stad Antwerpen, want het gewest is de beheerder.”

Het heilig principe van de Scheiding Der Postjes
Koen Kennis is al jaren bestuurder bij BAM, maar doet alsof zijn neus bloed als hij als schepen optreedt. Meer nog, in de debatten vermelden ook anderen de belangenvermenging niet. Van Besien: “Dit is inderdaad een probleem, maar het gaat verder dan Koen Kennis. Er is een verstrengeling van belangen in een klein ‘ons kent ons’-wereldje tussen mensen van de Stad, het Vlaams Gewest en de BAM. Al wat ze naar BAM kunnen doorschuiven is moeilijker kontroleerbaar. Ze moeten alleen om de zoveel maanden een rapportage doen voor het Vlaams parlement en beslissen zelf wat ze zullen meedelen en wat niet. Heel veel documenten worden nog altijd achtergehouden.”
Noot: met de 14 petten van Koen Kennis verwezen we naar de 14 betaalde mandaten van de schepen.
De irrelavantie van het collaboratieverleden
Weg legden aan Van Besien ook de uitspraken voor van deelpremier Bourgeois na de heisa rond de viering door N-VA ministers Weyts en Franken van Bob Maes, stichter van de VMO en de apartheidslobby Protea. Volgens Bourgeois speelt die zaak niet in Vlaanderen en hebben alleen de franstaligen daar een probleem mee. Bovendien heeft Ben Weyts geen enkele fout begaan, aldus Bourgeois.
Van Besien: “Ben Weyts heeft wel een fout begaan, vooral omdat hij het probleem ontkent en de collaboratie en de daden van de VMO minimaliseert. Bourgeois heeft ook geen gelijk als hij zegt dat het niet speelt in Vlaanderen. Zowel sp.a als Groen hebben bedenkingen geformuleerd. Op federaal niveau was er echter sprake van een accumulatie van zaken. Er was niet alleen Franken’s aanwezigheid op het feestje, maar ook zijn racistische uitspraken over Noord-Afrikaanse migranten en minister Jambon’s minimalisering van de collaboratie.”

Park Spoor Oost: "We weten niet wat de plannen zijn"

Vorige week kondigde het Antwerps stadsbestuur aan dat ze het oud NMBS rangeerstation in noord-oost Antwerpen 10 jaar lang als parkeerplaats wil gebruiken in plaats van er -zoals eerder beloofd- een parkzone van te maken.
Vorige week had het stadsbestuur geen tijd om toelichting te geven bij de zaak. We probeerden nu opnieuw tevergeefs om schepen Koen Kennis uitleg te laten geven over het persbericht van 14 maart.
Bij gebrek aan respons van het stadsbestuur contacteerden we Michel Franssens van buurtbewonersgroep Park Spoor Oost. “Het ergste dat we hadden kunnen verwachten wordt nu realiteit: Niet alleen krijgen we een parking in plaats van een park maar bovendien bleek afgelopen week dat we daar bovenop een aantal weken per jaar ook nog geconfronteerd zullen worden met het lawaai van de Sinksenfoor. We zijn er ons bewust van dat er een probleem is met de parkeerplaatsen van het sportpaleis en we vinden de Sinksenfoor ook belangrijk. Onze buurt is de dichtbevolktste van Antwerpen, we zitten al met veel lawaai en dat zal met de plannen van het BAM tracé niet verbeteren. We vragen dus een andere lokatie die minder belastend is. We kunnen zelf veronderstellingen maken over waar de foor en parking moeten komen, maar het is aan het stadsbestuur om dat te doen.”
” Er wordt geschermd met het ‘algemeen belang’ maar onze buurt zit continue boven de norm wat betreft fijn stof en er is te weinig groen. Er is dus een zeer acuut probleem en dat kan je niet zomaar wegcijferen in het ‘algemeen belang’. Ga je gaan besparen op kankerbehandelingen omdat het ‘in het algemeen belang’ is om te besparen?
We bekijken momenteel de juridische aspecten van de zaak, maar dat zit allemaal nog in een beginstadium.”
“We hebben brieven verstuurd naar burgemeester en schepenen, maar die werden niet beantwoord. Wel liet het stadsbestuur in de pers uitschijnen dat men niet met ons kon praten omdat we als aktiegroep nog niet lang genoeg bezig waren.
Het blijft allemaal heel onduidelijk wat er nu zal gebeuren en die onduidelijkheid wordt niet weggenomen omdat er te weinig communicatie is van de kant van het schepencollege. We weten niet wat de exacte plannen zijn. “

Fiets Rapport 2012: vooruitgang maar nog een lange weg te fietsen

Enkele dagen terug kwam de Antwerpse Fietsersbond met haar Fiets Rapport 2012 naar buiten. Het bevat de neerslag van een bevraging van 750 Antwerpse fietsers over het fietsbeleid van de afgelopen jaren. Het gaat over Infrastructuur, Fietsdiefstal, Fietsstalling, Veiligheid en Communicatie. Verder doet de Fietsersbond in het rappport aanbevelingen voor een goed fietsbeleid.
Met Renaat Van Hoof van de Fietsersbond nemen we in Deel 1 het rapport door. Er is veel vooruitgang geboekt, maar ook nog een lange weg te gaan.
In het tweede Deel gaat het eerst over aanleg van kruispunten en vragen we of er ook geen probleem is met gedrag van fietsers.
Daarna over het beleid van de nieuwe coalitie die een imago heeft dat ze het belang van de automobilist van buiten het stadscentrum als eerste, zelfs enige, prioriteit aanziet. Uit het bestuursakoord blijkt dit echter niet: Het akkoord zegt bijvoorbeeld dat het nieuw bestuur de stad wil “verfietsen”. Dat bevestigde Schepen Mobiliteit Koen Kennis ook nog eens in een respons op het Fiets Rapport. Kennis is ook van plan om het bestaand overleg tussen overheid en Fietserbond verder te zetten.
Het bestuursakkoord van Antwerpen ziet er inderdaad goed uit zegt Renaat Van Hoof van de fietsersbond, “maar het belooft de hemel op aarde voor iedereen, en daar is onvoldoende ruimte voor. Er zullen keuzes moeten gemaakt worden. Een stad die kiest voor leefbaarheid moet de ruimte die voor auto’s voorzien is laten afnemen.”
Het is nog te vroeg om het nieuw beleid te beoordelen, maar de eerste signalen gaan eerder in de slechte richting uit: zo schrapte de stad de heraanleg van de Generaal Lemanstraat. Verder zei schepen Kennis in zijn respons op het rapport ook dat hij voor de aanleg is van “fietsstraten”, waarbij gesuggereerd wordt dat fietsers uit andere straten zouden geband worden. Dat zou tot ernstige omleidingen leiden voor de fietsers.
Link: afstudeerwerk door Hendrik Heiremans over het VELO-project