De prijs van tarwe is gestegen tot $ 420 per ton, van minder dan $ 200 per ton twee jaar geleden, en niet enkel door de oorlog in Oekraïne. Een overzicht van de wereldwijde graanproductie, -handel en -consumptie, met als belangrijkste bronnen reportages van France Culture en Le Monde Diplomatique.
Oekraïne is een belangrijke graanexporteur maar staat toch ‘slechts’ op de vijfde plaats, na Frankrijk en voor Duitsland.
De stijgende graanprijzen zijn ook een gevolg van de gestegen import door China, veroorzaakt door de toegenomen vleesproductie. China, met haar enorm globaal handelsoverschot, heeft ondertussen een jaarlijks handelstekort voor granen van bijna 90 miljard dollar.
Na de invoering van westerse sancties in 2014 is Rusland zich nog verder gaan focussen op graanproductie, waardoor het vanaf 2016 de VSA van de troon gestoten heeft als grootste exporteur.
Langs de andere kant zitten de meeste importeurs in Afrika en het Midden-Oosten. Egypte importeert de helft van de tarwe die het consumeert en meer dan 60% van die import komt uit Rusland. Indonesië in Oost-Azië is een andere grote importeur van graan, maar minder afhankelijk van Rusland en Oekraïne.
Categorie: Economie
Verantwoordelijk bankieren: de kleintjes nemen het voortouw
Het tweejaarlijks ‘Bankwijzer‘-rapport over het investeringsbeleid van de Belgische banken is uit. De kleinere spelers doen het veel beter dan de Belgische grootbanken.
Jozef Vandermeulen van FairFin, dat de Bankwijzer opstelt: “Het geld op onze rekeningen staat niet stil en wordt door de banken geïnvesteerd en er worden projecten mee gefinancierd. Het beleid van de banken is dus belangrijk. FairFin beoordeelt dat beleid op tien thema’s: op transparantie, klimaatbeleid, respect voor mensen- en arbeidsrechten, gendergelijkheid enzovoort.”
Klein is fijn
Jozef Vandermeulen: “De vier grootbanken (KBC, Belfius, ING en BNP Paribas) doen het iets beter dan in de vorige editie, maar het kan nog veel beter. Ze beginnen wel te erkennen dat ze iets aan hun beleid moeten doen, maar het blijft vaag. Als het erop aankomt worden er geen knopen doorgehakt en blijven ze bijvoorbeeld steenkoolprojecten financieren.”
“De kleinere banken nemen het voortouw: VdK bank, bijvoorbeeld, heeft haar beleid herzien en heeft besloten alle fossiele brandstoffen uit te sluiten. Ook Argenta scoort goed. Kleinere banken investeren meer lokaal en voeren daardoor een strenger beleid. De grootbanken zelf stellen dat het voor hen moeilijker is om een ethisch beleid te voeren, maar ze hebben veel meer middelen, mensen en ook macht om eisen te stellen, dus is het eigenlijk gemakkelijker voor hen. Door hun grotere impact op de maatschappij hebben ze ook veel meer verantwoordelijkheid en zou men dus net van hen een strenger beleid mogen verwachten.” Continue reading “Verantwoordelijk bankieren: de kleintjes nemen het voortouw”
De middenstand regeert het land niet (altijd): stijgende leegstand
De langdurige leegstand van handelspanden blijft stijgen. Volgens Eric Grietens van BBL is niet alleen de internetverkoop hiervoor verantwoordelijk, ook de verdere toename aan baanwinkels en shoppingcentra buiten de stads- en dropskernen speelt een rol. De gemeenten en hogere overheden kunnen de kar keren.
Nieuwe cijfers van het Ruimterapport Vlaanderen bevestigen de trend. Eric Grietens: “De toename van de structurele leegstand was al ingezet in de kleinere gemeenten, maar nu zien we het ook in de grotere steden. We zien dat de stijging van de leegstand gepaard gaat met de toename aan shoppingcentra buiten de kernen. Het aanbod aan winkeloppervlakte langs steenwegen is sedert 2008 verdrievoudigd tot anderhalf miljoen vierkante meter. We vragen dat de open ruimte gevrijwaard wordt van meer shoppingcentra en voor een versterking van de kernen.” Continue reading “De middenstand regeert het land niet (altijd): stijgende leegstand”
Gezichtsherkenning: Quo tendimus?
Kunstenaar Dries Depoorter liet op de leden van het Vlaams parlement gezichtsherkenningssoftware los die bijhield wie op zijn/haar GSM bezig was. Het is slechts een kleine illustratie van de mogelijkheden van gezichtsherkenning, een technologie die al dichter bij ons staat dan we denken.
Christophe Cop van de Piratenpartij: “Op Time Square of Londen experimenteert men met gezichtsherkenning om aan gerichte reclame te doen, bijvoorbeeld voor mannen als er op dat moment een meerderheid van mannen rondwandelt. De camera’s die gebruikt wordt voor nummerplaatherkenning kan ook voor gezichtsherkenning gebruikt worden. De technologie staat dus al in de straten en we moeten opletten dat Continue reading “Gezichtsherkenning: Quo tendimus?”
Ammoniak: de politieke stok voor de Engie-hond. "Het probleem is waarschijnlijk op te lossen"
Vlaams minister van milieu Zuhal Demir wil de geplande kernuitstap tegenhouden door de bouw van een vervangende gascentrale in Vilvoorde te blokkeren onder het argument van bezorgdheid over stikstofvervuiling.
Er is wel degelijk een stikstofprobleem in Vlaanderen. Met Jan Ramaekers van Natuurpunt gaan we na waar de angel echt zit.
Het milieu in Vlaanderen kreunt onder de stikstofvervuiling door ammoniak (NH3) en stikstofoxides (NOx). Met 96 duizend ton per jaar is de uitstoot van NOx het hoogst, maar ammoniak is nog schadelijker en daarom, ondanks de lagere uitstoot van 43 duizend ton, toch meer belastend voor het milieu.
“Er zijn waarschijnlijk wel oplossingen, maar dan moet men verder kijken dan naar de centrale alleen en ook naar de andere vervuilers in de buurt.”
95 percent
NOx worden gevormd tijdens verbranding terwijl ammoniak ontstaat bij biologische processen. Dat verklaart meteen waarom de bijdrage aan de vervuiling van verschillende economische sectoren sterk varieert: NOx wordt in de eerste plaats door wegverkeer veroorzaakt, gevolgd door industrie (inclusief de energiesector). Ammoniakuitstoot is bijna helemaal een aan de veeteelt gebonden zaak. Continue reading “Ammoniak: de politieke stok voor de Engie-hond. "Het probleem is waarschijnlijk op te lossen"”
Europees Landbouwbeleid: de bloemenrand naast de kapotgespoten maisakker
Dinsdag stemt het Europees Parlement een nieuw landbouwbeleid. Middenveld- en boerenorganisaties zien in wat op tafel ligt vooral de verdere ondersteuning van het industrieel beleid van de afgelopen decennia.
“Wat nu op tafel ligt, is een verderzetting van het model van productiemaximalisatie met veel gebruik van pesticiden en petroleum. Er worden alleen een paar extra randvoorwaarden toegevoegd om de landbouw te vergroenen, en dan gaat het letterlijk over randvoorwaarden, een bloemenrand planten naast een kapotgespoten maisakker. Daarmee gaan we er niet komen.” Aldus Tijs Boelens van Boerenforum.
“Het Europees budget gaat over gigantische veel belastinggeld, het beleid zou zich meer op een duurzame voedselvoorziening op de lange termijn moeten richten. Meer aandacht voor de vorming van en het garanderen van een rechtvaardig inkomen voor de landbouwers. Het huidige beleid ondersteunt te veel de agrobusiness en deelt dan wat geld uit om de gevolgen te beheersen.”
“Over de afgelopen decennia is de kennis van het boeren geleidelijk aan verloren geraakt. Tegenwoordig wordt de know-how geleverd vanuit de universiteiten. Die worden aangestuurd door de agrobusiness, en de implementering van dat beleid vraagt zeer veel investeringen, en dus leningen. De kennis die bij ouders en grootouders zit zijn we in snel tempo aan het verliezen, terwijl de universiteiten de jonge landbouwers psychologisch voorbereiden op hoe ze zware leningen moeten aangaan om zich te kunnen inpassen in een geïndustrialiseerd landbouwbeleid. De jonge landbouwers wordt door de wetenschappers gedicteerd hoe ze hun bedrijf moeten uitbaten op een industriële wijze. De wetenschappers zouden beter zelf meer luisteren naar de boeren (en minder naar de agro-industrie) en hen omkaderen.”
Continue reading “Europees Landbouwbeleid: de bloemenrand naast de kapotgespoten maisakker”
Hoe Sidmar ook in 2050 openhouden?
ArcelorMittal Gent aka Sidmar is de grootse CO2-uitstoter van ons land. Het bedrijf start enkele proefprojecten die de netto CO2-uitstoot zullen verminderen, maar om tot een nuluitstoot tegen 2050 te komen en een toekomst te geven aan Sidmar zal meer nodig zijn. Vooral een sturend beleid vanuit de lokale overheid, zoals in de buurlanden, aldus Tycho Van Hauwaert van Bond Beter Leefmilieu.
Met negen miljoen ton per jaar stoot de fabriek in de Gentse havenzone bijna 10% uit van alle CO2 in het land. Terwijl CO2-uitstoot meestal het gevolg is van het gebruik van brandstoffen om warmte te leveren, is de uitstoot bij staalproductie het gevolg van het gebruik van fossiele grondstoffen om het ijzererts te ontdoen van zuurstof. De zuurstof wordt gebonden aan de koostofatomen en vormt CO2. Een alternatief is het gebruik van waterstof waardoor geen CO2 maar water (H2O) het bijproduct is.
“Als Vlaanderen achterblijft, zou de hoofdzetel van ArcelorMittal zich op den duur kunnen afvragen of investeren in de site in Gent nog wel de moeite loont.”
Het Steelanol-project in Gent onderzoekt hoe de geproduceerde CO2 kan omgezet worden tot ethanol (alkohol). Met het Torero-project wordt bekeken of het gebruik van steenkool(cokes) kan vermeden worden door afval en/of hout te gebruiken. Die initiatieven bestuderen dus het gebruik van meer circulaire voedingen of van het CO2 product, niet de structurele vermindering van de uitstoot door de installatie zelf. Van Houwaert: “De initiatieven zullen niet tot een nuluitstoot leiden in 2050. Het is de bedoeling om, toch in eerste instantie, het ethanol dat geproduceerd wordt te gebruiken als brandstof voor de transportsector, en dat stelt de uitstoot enkel uit.”
“Het is jammer dat we het pad niet volgen van ArcelorMittal Duinkerke of Zweden (Hybrit / H2 Green Steel), waar nagedacht wordt over waterstof. Andere Arcelor-sites doen dat wel (ook HIER). Hoe komt het dat die investeringen niet naar Gent gaan? Als Vlaanderen achterblijft, zou de hoofdzetel van ArcelorMittal zich op den duur kunnen afvragen of investeren in de site in Gent nog wel de moeite is. ”
Er wordt van langs om meer gesproken over ‘symbiose’ als oplossing. Daarbij zouden de CO2-producerende industrieën CO2 leveren aan de chemische industrie, die er producten mee gaat maken. Van Houwaert: ” We hebben vragen bij grootschalige symbioses tussen bijvoorbeeld staal (in Gent) en (de petrochemie in) Antwerpen. Er is nieuwe infrastructuur voor nodig, zoals pijplijnen, om dat mogelijk te maken, en de chemische industrie moet er ook klaar voor zijn. Wat we vragen is dat de overheid een kadert creëert dat plaats maakt voor de nodige infrastructuur, bijvoorbeeld om CO2 van Gent naar Antwerpen te sturen, zodat de symbiose kan gerealiseerd worden.”
De afgelopen week werd door lokale politici met veel enthousiasme aangekondigd dat er een een pijplijnsleuf zal komen van Antwerpen naar de industriezones in Duitsland en Hollands Limburg. Toch heeft BBL hier bedenkingen bij, omdat het niet de energietransitie is die het project drijft, maar de groei van de klassieke fossiele petrochemische industrie. VAn Houwaert: “De pijpleidingstraat is belangrijk voor de energietransitie, maar de Vlaamse regering vergeet dat er draagvlak voor gecreëerd moet worden. Er zijn niet alleen de (fossiele) gassen die er zullen doorgaan, er verdwijnt ook veel bos en natuur voor, en er zullen huizen voor worden onteigend. “
Waar staat NewB?
In januari 2020 kreeg coöperatieve bank NewB haar banklicentie. Tot dan kon NewB wel al verzekeringen maar nog geen echte bankproducten aanbieden. We vragen aan woordvoerster Sigrid Gulix wat er ondertussen gebeurd is en waar NewB nu staat.
“NewB biedt zicht- en spaarrekeningen aan en geeft ook kredieten aan particulieren. Er wordt momenteel aan een aanbod voor professionelen gewerkt, bedrijven en organisaties dus. We zullen in de toekomst ook beleggingsfondsen aanbieden. ”
” De betaalkaarten komen er tijdens de zomer. Zeker!”
De bank biedt alle standaard bancaire functies aan voor particulieren, maar nog geen betaalkaart. “Daar werken we momenteel aan, en die kaart komt er tijdens de zomer. NewB blijft een on-line bank zonder bankkantoren. Alle verrichtingen kunnen gebeuren per telefoon via een app, of via de website.”
“Inclusiviteit is één van onze waarden, en we beseffen dat het niet voor iedereen even gemakkelijk is om digitaal te werken. Na de huidige crisis zullen we daarom terug op de baan gaan om lokale fora te organiseren en mensen bij te staan.”
Het lijkt erop dat heel wat potentiële klanten de komst van de betaalkaart afwachten: 10.000 van de 116.000 coöperaten hebben de stap gezet en minstens één rekening geopend bij NewbB. Het doel is om eind dit jaar 50.000 klanten te hebben.
Maandag 29 maart: Radio Syndicale!
Maandag 29 maart staken de socialistische en christelijke bonden voor een ruimere onderhandelingsmarge op de lonen.
We bellen met Mehdi Koocheki van het ABVV over het waarom en waar van de staking.
… en over “Radio Syndicale” die op de stakingsdag van 9 tot 12uur ’s ochtends via het internet verslag zal brengen van de acties.
Mehdi Koocheki: “De limiet van 0.4% loonsverhoging is onafhankelijk van hoe het bedrijf het tijdens de coronacrisis heeft gedaan. Er zijn heel veel sectoren die het moeilijk hadden, maar er zijn ook veel sectoren waar hard werd doorgewerkt, serieuze winsten zijn gemaakt en ruime dividenden worden uitgekeerd. Een 0.4% limiet is geen onderhandelingskader.”
De limiet op de loonsverhogingen is een gevolg van de wet uit 1996 die de loonopslagen beperkt in functie van de lonen in de buurlanden.
Mehdi Koocheki: “Die wet stelt dat een loonnorm zal berekend worden die richtinggevend is. In 2017 is men beginnen morrelen aan de wet. Toen werd beslist om de 8% vermindering van de sociale bijdragen niet in rekening te brengen bij het berekeken van de het loon waarmee de lonen in de buurlanden vergeleken worden, waardoor de berekende loonkost geen basis meer is voor vergelijking met de loonkost in de buurlanden.”
Continue reading “Maandag 29 maart: Radio Syndicale!”
Belgische banken: duurzame investeringen?
Recent brachten we bijdragen over kobaltontginning in Congo en ontbossing in Brazilië. In de Bankenwijzer XL van Fairfin worden beide dossiers met stip vermeld bij de analyse van investeringen van banken die in België actief zijn. We belden met Frank Vanaerschot, inhoudelijk medewerker bij Fairfin, met de vraag om ons hierover wat meer uitleg te geven.
Fairfin onderzoekt de spelregels en de spelers van ons financieel systeem. Elke dag worden er door de banken miljarden uitgegeven. Maar waar de investeringen terechtkomen, is niet meteen duidelijk, en het zicht wordt vertroebeld door een wirwar van fiscale constructies en ingewikkeld jargon. Als men zich de vraag stelt waarom wereldwijd mensenrechten op grote schaal geschonden worden, komt men als snel uit bij keuzes die draaien om geld. Heel wat bedrijven zijn grotendeels afhankelijk van banken voor hun activiteiten. Banken schrijven leningen uit, kopen aandelen of obligaties van bedrijven op of zorgen ervoor dat deze op de markt worden gebracht. Maar banken zijn allesbehalve transparant, en men is verplicht om te betalen om inzicht te mogen krijgen in de specifieke databases. Een ‘abonnement’ op zo’n database kost ongeveer € 25.000 per jaar. Wil men concrete informatie over bepaalde bedrijven, dan kan je die kopen voor een paar duizend euro. Continue reading “Belgische banken: duurzame investeringen?”