Jaarlijks bekijkt het Rekenhof de financiering van het Oosterweelproject. Tijdens de zitting in het Vlaams Parlement van 24 maart was het hof niet mals voor de Vlaamse en Antwerpse overheden: de werken voor de aanleg van de nieuwe autosnelweg naar Antwerpen zijn gebudgetteerd en gefinancierd, maar na vijf jaar is er nog altijd geen duidelijke budgetterig van de maatregels die de mobiliteit en leefbaarheid in het Antwerpse moeten verbeteren.
Peter Vermeulen van Ringland zegt dat de trein ondertussen wel degelijk in beweging gezet is. “Tegen het einde van de legislatuur zal er duidelijkheid zijn over alle projecten en de financiering ervan.”
Voor alle duidelijkheid: het is niet zo dat er enkel financiering voorzien is voor de nieuwe autosnelweg naar en rond Antwerpen. In 2017, met het afsluiten van het Toekomstverbond, was ook afgesproken om 1,25 miljard aan de kant te zetten voor de zogenaamde leefbaarheidsprojecten rond de Antwerpse ring. Sedertdien werken de voormalige actiegroepen Ringland, Ademloos en stRaten Generaal samen met de overheden om die projecten uit te werken. Dit gaat echter enkel over een eerste, beperkte fase van de overkapping (1,5 km).
Haventracé, Modal Shift, Overkapping: “Geen budget, geen informatie”
Naast de nieuwe Scheldetunnel, het sluiten van de ring en de leefbaarheidsprojecten gaat het Oosterweel/ Toekomstverbond dossier ook over het Haventracé, de modal shift en de verdere overkapping van de ring. Het Haventracé moet het verkeer verder van de stad houden en de modal shift moet de stad ontlasten door vooral het openbaar vervoer te verbeteren.
Bij al die projecten wringt het schoentje ernstig volgens het verslag van het Rekenhof (kopie HIER): “Voor geen enkel onderdeel van het Haventracé is een taakstellend budget bepaald”, luidt het op pagina 19 van het verslag. Idem dito voor de modal shift: “Er bestaat geen taakstellend budget op totaalniveau voor Routeplan 2030.” Wat betreft de verdere overkapping is het verdikt helemaal vernietigend want er blijkt zelfs nog geen begin van plan te zijn, laat staan een budget: “Over de volgende fase, namelijk die van de overkapping, is er nog geen informatie bekend.”(p27)
Maar ook de financiering van de leefbaarheidsprojecten is onzeker: het politiek comité van BAM/Lantis (met daarin Antwerpse Burgemeester De Wever en schepen mobiliteit Kennis) hebben vastgelegd dat de kost, inclusief inflatie, met niet meer dan 2% per jaar mag stijgen. Volgens het Rekenhof is de kost echter al gestegen tot 1,65 miljard waardoor het onduidelijk is of ook die afspraken van 2017 zullen uitgevoerd worden.
Naast de 1,25 miljard wordt het Oosterweel/Toekomstverbond project gefinancierd door tolgelden. Voor de aanleg van de autosnelwegtunnel en het rondmaken van de ring is zijn Vlaamse en Europese leningen van 3,6 miljard beschikbaar. Die lening zal dus terugbetaald worden door tolgelden (ook aan de Kennedytunnel). Het Rekenhof heeft het over 3,5 tot 4 miljard extra geld dat nodig is voor Haventracé en modal shift, dus zonder de verdere overkapping, die bijkomend nog verschillende miljarden zal kosten. Met andere woorden: het financieel model van de Vlaamse overheden dekt nog niet de helft van de Oosterweel-kosten.
Continue reading “Rekenhof hard voor Vlaamse overheden ivm Oosterweel: "Waar blijft de financiering?"”
Tag: dossier oosterweel
Wat met de Modal Shift? "De stad Antwerpen is de mol onder de leden van het Toekomstverbond"
Met het Toekomstverbond dat in maart 2017 afsloten werd, engageerden de overheid en de toenmalige actiegroepen zich ertoe om samen een aantal zaken te verwezenlijken. De actiegroep Recht op Lucht vraagt om het engagement om tot een modal shift te komen van onder het stof te halen.
De modal shift moet de mobiliteit van de Antwerpse regio minder afhankelijk maken van de auto.
Marlies Lenaerts van Recht op Lucht: “We zijn nu bijna vijf jaar na de ondertekening van het Toekomstverbond en constateren dat van het engagement rond de modal shift niets te merken valt in de stad. Nochtans is dat met een aantal eenvoudige en weinig omstreden maatregels te realiseren. Het zou nuttig zijn om het Toekomstverbond te evalueren op elk van de vijf engagementen. De (Oosterweelwerken aan) de ring van de stad is een machine die dendert maar de modal shift wordt stiefmoederlijk behandelt en een aantal leden van het Toekomstverbond wil er ook gewoon niet aan werken.”
Inge Salden (Recht op Lucht): “Het gaat dan in de eerste plaats over de stad Antwerpen die tegenwerkt en blijft parkeerplaatsen aanleggen, wat enkel tot een toename van het autoverkeer zal leiden. Nu de Oosterweelwerken even gestaakt zijn, is het moment gekomen op eens opnieuw naar de andere zaken van het Toekomstverbond te kijken.”
Marlies Lenaerts: “Het is choquerend om vast te stellen hoe de overheid nu iemand in de burgerbeweging naar voor schuift om het Oosterweelproject vooruit te stuwen. Dat is de taak van de overheid zelf en bovendien moet ze de rest van de in het Toekomstverbond aangegane engagementen nakomen.
We hebben de indruk dat de stad de mol is onder de leden van het Toekomstverbond: een partij die de modal shift écht niet onderschrijft. Bij elke heraanleg is de focus de aanleg van parkings en de doorstroming van het autoverkeer. In andere steden durft men wél het aantal parkeerplaatsen in het centrum te verminderen. Er zou ook nog veel meer moeten geïnvesteerd worden in parkings aan de rand van de stad.”
Continue reading “Wat met de Modal Shift? "De stad Antwerpen is de mol onder de leden van het Toekomstverbond"”
Oosterweel: herstart aangekondigd, wachten op verduidelijking hoe
De afgelopen weken kwam het PFAS-schandaal in een stroomversnelling: op 18 december waarschuwde Thomas Goorden dat er een uitspraak van de Raad van State in de lucht hing die een impact kon hebben op het Oosterweel-project. Een week later oordeelde de auditeur van de Raad inderdaad dat Greenpeace en de burgerbeweging Grondrecht gelijk hadden, waarna het overheidsbedrijf BAM/Lantis de werken op linkeroever moest stilleggen. Niet voor lang, want gisteren kondigde BAM/Lantis aan dat de werken ‘mogelijk volgende maand weer op volle snelheid’ zullen zitten.
We bellen met Eva Frooninckx van Grondrecht voor een stand van zaken.
Eva Frooninckx: “De wet verplicht BAM/Lantis om technische verslagen op te stellen; het technisch verslag dat ze in november indienden was in strijd met de milieuwetgeving. Het plan was namelijk om de vervuilde grond over de kilometers lange werfzone te verplaatsen, met daardoor een risico op verspreiding van PFOS/PFAS. De Raad van State heeft geoordeeld dat het niet wettig is om gans de Oosterweel-projectzone als één werf te beschouwen. BAM/ Lantis moest dus ophouden met het verplaatsen van grote volumes vervuilde grond over lange afstanden naar de zogenaamde ‘veiligheidsberm’ op de 3M-site. Die berm is een strook van anderhalve kilometer lang, meters hoog en breed, zogezegd om inbrekers tegen te houden. Tijdens de zitting gaf de auditeur aan dat de ‘veiligheidsberm’ een classificatie is die onterecht gecreëerd was om het terrein niet te moeten laten goedkeuren als stortplaats. Hij stelde dat de zwaarder vervuilde gronden moeten beschouwd worden als afval zoals bepaald in het Materialendecreet.” Continue reading “Oosterweel: herstart aangekondigd, wachten op verduidelijking hoe”
PFAS/Oosterweel: van Milieustakingsvordering naar procedure bij de Raad van State
De rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen verklaarde de milieustakingsvordering van Grondrecht, Greenpeace en Thomas Goorden ontvangkelijk. We bellen Thomas Goorden.
Thomas Goorden: “De zaak had twee componenten: bewarende maatregels op korte termijn en een milieustakingsvordering op langere termijn. Een milieustakingsvordering is niet opschortend en men kan dus doorwerken. Wel moet de schade achteraf hersteld worden, wat in dit geval niet voor te stellen is dat het zal gebeuren. Daarom vragen we die ‘bewarende maatregels’. Concreet vragen we dat het rapport van Karl Vrancken, met aanbevelingen voor BAM/Lantis, op de letter wordt uitgevoerd. Eigenlijk is dat een rommelwerk dat op enkele weken geschreven is en duidelijk meegeschreven werd door BAM/Lantis zelf. De rechter zegt in zijn vonnis dat de aanbevelingen van Vrancken niet toegepast kunnen worden omdat ze te vaag zijn, wat aantoont dat het niet echt over aanbevelingen ging, wat de werkelijke waarde van het werk van de Commissie Vrancken aantoont.”
“Concreet zijn nu zes partijen betrokken bij de zaak. Naast wijzelf gaat het over 3M, BAM/Lantis, de Vlaamse Overheid, Antwerpen en Zwijndrecht. Zwijndrecht volgt ons voor een stuk maar alle anderen trekken aan hetzelfde zeel. In de rechtzaak zitten wij met één advocaat, de advocaat met een voetbalploeg van 11 advocaten. ” Continue reading “PFAS/Oosterweel: van Milieustakingsvordering naar procedure bij de Raad van State”
Verhuis brandweerkazerne naar Kielsevest: startschot van een Oosterweel-hoogbouwgolf?
De brandweerkazerne in de Paleisstraat verhuist naar een terrein aan de Kielsevest waar nu enkele oude woningen staan tussen het groen. Die moeten verdwijnen voor het project van AG Vespa dat veel meer dan de brandweerkazerne zal omvatten.
Buurtbewoners Nele Van Parys en Tiziano Di Turi zien het project niet zitten. Volgens hen is er niet ernstig naar alternatieve locaties gekeken, maar zijn die er wel. De kazerne zal minder dan twee van de vijf tot zeven bouwlagen in beslag nemen, de rest wordt een klassiek vastgoedproject met kantoren.“We werden niet op de hoogte gesteld van de plannen die ons pas in mei dit jaar ter ore gekomen zijn. Dit is door het stadsbestuur ook zo lang mogelijk uit de gemeenteraad gehouden.”
De buurtbewoners zien dit project ook als één element van een golf van hoogbouwprojecten die de investeringen in de (niet)overkapping rond de Antwerpen-Zuid knoop zullen voorafgaan. “Er zijn nu al plannen om de Konijnenwei aan de kant van de Singel vol te bouwen met hoogbouw.”
De buurt heeft zich verenigd onder de noemer Kielse Reddingsvest en organiseert zondag 19 december een protestactie en wandeling tot aan de Tivoli-site en het Victor-gebouw. Verzamelen om 11 uur aan het basketbalpleintje tegenover de Kielsevest.
PFOS bloedwaarden buurtbewoners in het rood
De grootschalige bloedmetingen van de overheid bevestigen dat er een ernstig probleem van vervuiling is door PFAS (en subgroep PFOS) in de omgeving van de 3M-fabriek. De politieke druk om vooral niet te streng te zijn, is verdwenen: de geest is uit de fles bij de milieu-inspectie en die zet nu de stop op de vervuilers. Nu moet Vlaanderen ook aan een structurele aanpak van de vervuiling werken, stelt milieuorganisatie Climaxi.
Katrin Van den Troost van Climaxi: “In juli heeft de gemeente Zwijndrecht bij de provincie een verstrenging van de lozingsnorm in het water aangevraagd. De limiet van 30 microgram (μg) ligt ver boven de Europese grens van één microgram. Zwijndrecht vroeg onmiddellijke toepassing van de één microgram-limiet en een plan om verder naar 0,1 μg te gaan. Op 21 oktober werden die maatregels door de provincie bevestigd. Omdat 3M tegen die beslissing in beroep ging, schoof het dossier door naar het Vlaams niveau. Climaxi heeft dan beslist om ook in beroep te gaan tegen de aangekondigde verstrenging, maar juist omdat ze niet ver genoeg gaat.”
“Europese richtlijnen moeten sneller toegepast worden door Vlaanderen. Het getalm en de vertragingen mogen stoppen.”
Herbeluister Katrin van Climaxi:
“De inspectie heeft gisteren 3M opdracht gegeven om de installaties die PFAS uitstoten te stoppen tot er duidelijkheid is over de PFAS-uitstoot. Ongezien, want voor zover ik weet is het in Vlaanderen nog nooit gebeurd dat de overheid een productie-eenheid stillegt. Zwijndrecht heeft trouwens ook de verstrenging van de norm voor de andere PFAS-uitstoters gevraagd. Voor zover we weten gat het over Indaver en Veolia, twee bedrijven die het afval van 3M behandelen.” Continue reading “PFOS bloedwaarden buurtbewoners in het rood”
PFOS-Milieustakingsvordering tegen BAM/Lantis
Zes inwoners van Linkeroever, Zwijndrecht en de omgeving van Antwerpen hebben samen met Greenpeace Belgium op 6 augustus een milieustakingsvordering ingediend bij de rechtbank van Antwerpen, gericht tegen nv BAM a.k.a. Lantis en aannemer Rinkonîen.
We bellen met Thomas Goorden voor verdere toelichting: “De bedoeling is de gezondheidseffecten van de vastgestelde PFOS zo snel mogelijk in te perken. We vragen twee zaken. Ten eerste willen we dat de aanbevelingen van de Commissie Grondverzet onverkort worden uitgevoerd. Die zijn nu niet bindend en er is ook geen timing voor de uitvoering.”
“We willen dat er een saneringsplan opgesteld wordt op basis van de huidige onafhankelijk wetenschappelijke kennis, niet aan de hand van een norm voorgesteld door een consortium dat al jaren voor BAM/Lantis werkt.”
“Men heeft de Commissie Grondverzet niet gevraagd om richtwaarden (van toegelaten vervuiling) voor te stellen, en die is in haar adviezen moeten uitgaan van de richtwaarden die Lantis heeft opgesteld. Die richtwaarden zijn volgens ons niet wetenschappelijk onderbouwd. Daarom is onze tweede vraag meer ten gronde: dat er door onafhankelijke experts een analyse wordt gemaakt van de vervuiling, dat er richtwaarden worden opgesteld op basis van de recente wetenschappelijke kennis, en dat er dan een saneringsplan wordt opgesteld. Dat is de normale gang van zaken bij vervuiling. Wat tot nu gebeurd is, volstaat niet. We vragen expliciet om onafhankelijke experten die geen commerciële band hebben met Lantis.”
RC: Lantis heeft een vergunning gekregen die bepaalt dat Lantis grond mag verplaatsen als die tot 70 microgram PFOS per kilogram grond bevat. Die norm is toch niet door Lantis opgesteld?
TG: “De vergunning werd aangevraagd door Lantis, dus de aanvraag werd door hen opgesteld, maar werd goedgekeurd/afgeleverd door de overheid. De gebruikte normen zijn gebaseerd op een studie van het ROTS-consortium. Die mensen waren al jaren aan het werken voor BAM/Lantis toen ze de norm opstelden. Erger is dat die norm, en dus het saneringsplan van ROTS, niet gebaseerd zijn op een eco-toxocologische of humaan-toxocologische studie. Daarom is naar onze mening de huidige aanpak vrijwel zeker niet veilig.” Continue reading “PFOS-Milieustakingsvordering tegen BAM/Lantis”
PFOS/Oosterweel-update met Peter Vermeulen (Ringland)
In een gezamenlijk bericht pleiten Ringland, stRaten-Generaal en Ademloos ervoor om de Oosterweelwerken niet stil te leggen. We bellen Peter Vermeulen van Ringland.
Peter Vermeulen: “De meest vervuilde grond van de Oosterweelwerf op linkeroever wordt teruggestuurd naar 3M, die het zal moeten saneren. De perceptie dat 3M ontsnapt aan de opruimkosten klopt dus niet. In principe blijft 3M ook verantwoordelijk voor alle vervuiling buiten de site.”
RC: Maar de overeenkomst tussen Lantis en 3M bevat een bijna symbolische limit van € 75.000 die 3M zou moeten betalen. Waar slaat die limiet dan op?
Vermeulen: “Dat is me ook niet helemaal duidelijk, ik ken het detail van de cijfers niet. ”
RC: Many Claeys (van stRaten Generaal) zit in de raad van bestuur van BAM/Lantis. Heeft hij geen inzage in de deal?
Vermeulen: “Toch wel, en ik heb er nog gisterenavond over gemaild en verwacht een antwoord. Wat ik wel denk is dat Lantis op de best mogelijke manier heeft gehandeld om het probleem onder controle te krijgen. De vervuilde grond wordt volledig ingekapseld op een manier die maakt dat ze zich niet verder kan verspreiden. Lantis heeft een waterzuiveringsinstallatie gebouwd die water loost dat 300 keer properder is dan wat 3M even verder loost en wettelijk mag lozen. De vervuiling in de lozingen van Lantis is niet meer waarneembaar. ” Continue reading “PFOS/Oosterweel-update met Peter Vermeulen (Ringland)”
De Fietsbrug: waar landt het compromis tussen Scheep- en Fietsvaart?
Er wordt een fietsbrug gepland over de Schelde ter hoogte van de Kennedytunnel. Er is echter nog altijd wat passage van schepen die niet onder de brug door kunnen, waardoor de (ophaal)brug 900 keer per jaar gedurende 25 tot 45 minuten open zou moeten gaan.
“Dat is geen kwalitatieve fietsverbinding”, zegt Renaat Van Hoof van de Fietsersbond. De grotere schepen tegenhouden of laten wachten kan niet, maar er zijn wel verschillende alternatieven voor het huidig ontwerp. “We hebben geen voorkeur voor een specifieke optie, zolang het maar een vlotte fietsverbinding wordt. Een hogere brug met liften, een tunnel, een hoogfrequente veer of zelfs een kabelbaan zijn mogelijke opties. We hebben geen weet van een kabelbaan voor fietsers in het buitenland, maar wereldwijd worden kabelbanen wel meer en meer ingezet als openbaar vervoer”, aldus Van Hoof.
“De stad streefde ernaar om de fietsverbinding te realiseren tegen het einde van de legislatuur, dus eind 2024. Voor ons is het belangrijk dat er een goede verbinding komt, eerder dan dat die er snel komt. We zijn tot nu toe niet betrokken geweest bij het ontwerp van de fietsbrug en zijn verheugd dat er nu overleg komt op zeer korte termijn. We gaan in overleg met de stad, en dit project wordt ook besproken in het kader van het Oosterweelproject.”
Ringpark Groene Vesten: Conceptontwerp klaar
Eén van de projecten van de eerste fase van de overkapping van de Antwerpse ring is de aanleg van de “Groene Vesten” in het zuid-oostelijk deel van de ring. Het conceptontwerp is klaar en de burger kan advies geven.
Districstraadslid Arnold Peeters (onafhankelijke op de sp.a -lijst)is enthousiast over het initiatief maar maakt zich wat zorgen het fietspad. De plannen die voorliggen voorzien een breedte van 6 meter, plus 2 meter voetpad.”Dat is toch wel heel breed waardoor heel wat groen zal moeten sneuvelen. We zijn voorstander van meer fietspaden maar het mag niet altijd ten koste gaan van de groene zones.”