Het was Apache.be die als eerste deze week onthulde dat er lijken in de kast zaten bij de failliete Optima Bank. Tom Cochez van Apache brengt het verhaal.
Eén van de zaken die aan het licht kwam was dat Optima Bank grote sommen doorsluisde naar aandeelhouders en bestuurders alhoewel de Nationale Bank dat expliciet verboden had.
Maar al veel eerder zat er een geurtje aan Optima dat er in 2012 al van verdacht werd voor vermogende klanten via Luxemburg geld wit te wassen. Een onderzoek door de Bijzondere belastingsInspectie (BBI) werd toen afgeblokt nadat een huiszoeking door de BBI bij Optima niet volgens de regels uitgevoerd was.
De Optima-zaak is vooraal pijnlijk voor sp.a. Voormalig sp.a kopstuk Luc Van den Bossche was jarenlang CEO van Optimabank. Verder was Herman Verwilst, ex kabinetschef van Willy Claes, tot 2014 voorzitter van de raad van bestuur van Optima Bank.
Maar ook VLD deelt in de brokken met een kwalijke dubbele rol voor Geert Versnick. Optima Group-bestuurder Versnick had geld nodig voor zijn bank en liet Oost-Vlaams gedeputeerde Versnick nog in april dit jaar om 10 miljoen bedelen bij de provincie.
Optima Bank is geen geïsoleerde onderneming maar maakt deel uit van een een groep van bedrijven. Eén van de zusterondernemingen is Optima Global Estate, het vastgoedvehikel van Optima. Optima Global Estate heeft ook projecten lopen in Antwerpen. Eén daarvan is de Renaultsite aan de Tunnelpaats, een dossier dat Apache eerder al grondig uitspitte (zie ook Redactietijd, augustus 2013).
Het “Lins Tower” project aan de Tunnelplaats wordt ontwikkeld door Land Invest, een groep met N-VA banden. Land Invest wordt gefinancierd door Ogeo-fund dat bestuurd wordt door PS-er Alain Mathot. Optima Global Estate is de derde speler, de verkoper van het vastgoed.
Het is niet duidelijke hoever de rol gaat van Optima in de Antwerpse vastgoedprojecten. Als het bedrijf enkel handelt als makelaar kan de schade van het faillissement van de bank beperkt blijven. Maar Cochez sluit niet uit dat de gevolgen zwaarder zouden kunnen zijn “We vernemen dat 40% van de activiteiten van Optima Global Estate gefinancierd wordt door Optima Bank. Als de bank wegvalt dan dreigt het faillissement van de vastgoedpoot en dan is de vraag wat er gaat gebeuren met het geld van de mensen die via Optima hebben geïnvesteerd in een studio of appartement.”
Apache volgt het dossier verder op, met een nieuw artikel begin volgende week.
Sterven België en Antwerpen uit?
Afgelopen week publiceerde de FOD economie nieuwe bevolkingscijfers. Socioloog Jan Hertogen nam ze door en concludeerde provocatief dat Belgie aan het uitsterven is. Daarbij wees hij op het verschil tussen geboorten en sterften (het ‘natuurlijk saldo’) dat vorig jaar tot 11.000 teruggevallen was.
Mini Babyboom
Over een langere periode bekeken is de trend echter minder duidelijk aangezien het natuurlijk saldo tussen ’94 en 2003 niet hoger lag dan in 2015. Maar de kleine babyboom die rond 2004 startte is duidelijk over haar hoogtepunt en de geboortecijfers dalen opnieuw sedert 2010. Jan Hertogen verwijst naar toegenomen sterfte tengevolge van de veroudering maar dat lijkt vooralsnog niet de belangrijkste verklaring. In absolute cijfers bereikte de sterfte in 2015 inderdaad een piek maar, doordat de bevolking zelf ook toegenomen is, niet indien uitgedrukt als percentage van de bevolking.
Steden Redden Uitstervende Dorpen
Wel valt het op dat het de steden zijn die de balans vooralsnog positief houden. Het zijn Brussel (+8.900), Antwerpen (+2,600) en in mindere mate Gent (+800) die ervoor zorgen dat de geboorte niet onder de sterfte zakt. Anderzijds hebben Brussel en Antwerpen te maken met en chronisch negatief binnenlands emigratie saldo. In 2015 vertrokken nog altijd 2.819 meer mensen uit Antwerpen naar “den buiten” dan omgekeerd.
Antwerpen
Dat België allesbehalve uitsterft (de bevolking groeide de afgelopen 20 jaar van 10,1 naar 11,3 miljoen) komt dus vooral door de internationale immigratie. Dit komt nog meer tot uiting in de bevolkingscijfers van Brussel en Antwerpen. De volgende grafiek van Jan Hertogen toont in het donkerblauw de bevolkingsevolutie van Antwerpen sedert 1830.
Na een steile groel van 1870 tot 1930, gevolgd door een periode van stabilisatie begon de Antwerpse bevolking vanaf 1970 af te nemen om uiteindelijk met bijna honderdduizend inwoners te dalen tot 446.000 in 2000.
Daarnaast heeft Hertogen een inschatting gemaakt van de bevolkingsevolutie zonder migratie (bleekblauwe curve) . Die toont aan dat de Antwerpse bevolking in dat geval nu verder zou teruggezakt zijn tot 350, 000, het niveau van 1895. Continue reading “Sterven België en Antwerpen uit?”
Haal tijdig uw petitie
Ademloos, stRaten-Generaal en Ringland trekken verenigd de Antwerpse straat op, op zoek naar uw handtekening. Doel: 52.000 handtekeningen verzamelen om een volksraadpleging rond het BAM-Trace mogelijk te maken. We bellen hierover met Wim van Hees van Ademloos.
Kan u zelf uw handtekening bijdragen? Ja, maar u hoeft daarvoor binnen de stad Antwerpen te wonen (Berendrecht en Hoboken zijn ok, Brasschaat en Edegem niet) en meerderjarig te zijn. U mag maar 1 keer handtekenen en niet voor iemand anders tekenen of u vliegt de cel in voor enkele jaren.
Druk zelf een petitielijst af om handtekeningen op te halen via deze link: http://www.ademloos.be/sites/default/files/nu/petitielijst-volksraadpleging.pdf
Liefkenshoektunnel: toch tolvrij?
De Liefkenshoektunnel is wat in de vergetelheid geraakt door de discussie rond het Oosterweeltracé. Maar het enig stukje van de Antwerpse Grote Ring dat ooit gebouwd werd, is nog altijd onderbenut, terwijl meer naar het stadscentrum de zaak vastloopt en er miljarden uitgegeven zullen worden voor een nieuwe Scheldetunnel.
Een onzinnige situatie volgens Paul Van den Bossche van Burgerplatform Liefkenshoek die ervoor pleit om de tol in de Liefkenshoektunnel te schrappen. De groep roept via een petitie de overheid op om te testen wat de impact kan zijn van het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel. (Link naar de petitie HIER)
“Pas dan zal het echt duidelijk zijn of een nieuwe Scheldetunnel nodig is. Die zal trouwens nog jaren op zich laten wachten. Bovendien moet het tolvrij maken gecombineerd worden met het sturen van het doorgaand vrachtverkeer naar de tunnel.” aldus Van den Bossche. Een studie door het Vlaams Verkeerscentrum uit 2009 op basis van simulaties concludeerde dat het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel tijdens de spits het verkeer in de Kennedytunnel wel vermindert, maar niet in die mate dat het fileprobleem oplost wordt. In de berekening werd geen bijkomende sturing voorzien van het vrachtverkeer naar Liefkenshoek.
De politieke meerderheid in het Vlaams deelparlement verwierp in 2011 nog een resolutie om de Liefkenshoektunnel tolvrij te maken. Sp.a veranderde vorig jaar van mening, een half jaar nadat de partij in de oppositie beland was. In 2013 legde het Vlaams Blok ook nog een gelijkaardige resolutie voor in de Commissie Mobiliteit. Ook toen stemde de meerderheid tegen, Groen onthield zich.
Door de onderbenuttiging van de Liefkenshoektunnel bleven ook de opbrengsten van de private uitbater beneden de verwachtingen. Maar de kleine lettertjes van de pps constructie bepaalden dat het risico toch bij de Vlaamse overheid lag. Die nam de eigenaar van de tunnel, de NV Tunnel Liefkenshoek tunnel, in 1995 over. Met in de balans ongeveer 200 miljoen schulden, gemaakt om de private eigenaars uit te betalen. Tunnel Liefkenshoek NV werd daarbij een dochter van BAM NV. Ook BAM staat volledig onder de controle van de Vlaamse overheid.
Continue reading “Liefkenshoektunnel: toch tolvrij?”
Hoera cultuur?
De culturele sector kent onzekere tijden: de financiering en subsidies worden verminderd vanuit de overheid, en de oplossing die het Ministerie van Cultuur lijkt te bieden is: ”leer ondernemen”. Zakelijk ondernemen in een creatieve sector, het lijkt wel een grap maar het is de harde realiteit volgens Minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) en zijn regeringspartners. Hoe verrassend dit discours ook mag klinken voor buitenstaanders, het past perfect in de logica die de regering hanteert en de verdere vermarkting van kunst in Vlaanderen en ver daarbuiten.
We ontvangen voor een gesprek filosoof Robrecht Vanderbeeken. Van zijn hand verscheen bij Uitgeverij EPO het boek ‘Buy Buy Art’, over de vermarkting van kunst en cultuur. Vanderbeeken werpt een kritische blik op het cultuurbeleid in Vlaanderen en overloopt de diverse middelen die Minister van Cultuur Sven Gatz uitspeelt. Continue reading “Hoera cultuur?”
Verzet tegen nieuw decreet sociaal-cultureel werk
Nog voor het Vlaams Parlement op vakantie vertrekt, wil minister Sven Gatz het nieuw decreet sociaal-cultureel werk goedgekeurd krijgen. De socio-culturele organisaties bekijken dit met argusogen: zij wijzen erop dat het decreet de deur openzet voor commerciele organisaties om zelf subsidiedossiers in te dienen. ”Zelfs BNP Paribas kan plots een aanvraag doen”, benadrukt Filip de Bodt van Climaxi. Hij gidst ons door de wijzigingen die talrijk zijn en het beroep van de socio-culturele werker onzeker maakt.
Teken hier de petitie.
Vroeger nadenken over later
PSC Open Huis is al enkele decennia actief in de buurt rond het Stuivenbergziekenhuis. Eén van de thema’s waar zij rond werken, is woonvormen voor ouderen. We spraken met Timor en Clementine over een bijzonder project in de buurt.
PSC Open Huis organiseert rond dit thema op maandag 6 juni een avond in Filmhuis Klappei. Eerst wordt Home Sweet Home vertoond, een Belgische film uit de jaren zeventig over opstand in een bejaardentehuis. Daarna volgt nog een groepsdiscussie over ‘vroeger nadenken over later’.
Impact van certificaatgesjoemel op Antwerpse kerncentrales onduidelijk
Eerst waren er de ‘scheurtjes’ in Doel 3 (en Tihange 1), nu blijkt dat er mogelijks ook iets scheelt met onderdelen van de andere Antwerpse kernreactoren.
Drie weken nadat in de media kwam dat de Franse leverancier van de Belgische kerncentrales met de certificaten sjoemelde doet Electrabel er het zwijgen toe.
De bal ging vorig jaar al aan het rollen toen aan het licht kwam dat het reactordeksel van de nieuwe Franse kerncentrale in Flammanville niet voldeed aan de technische eisen. Het staal in een deel van het deksel bevat meer koolstof dan was gespecifieerd, wat een impact heeft op de hardheid van het materiaal. Maar daar bleef het niet bij: op 4 mei maakte de Franse nucleaire veiligheidsregulator ASN bekend dat staalfabrikant Creusot , de dochter van het nucleair consortium Areva die het reactordeksel produceerde, al decennia lang certificaten van goedkeuring aflevert zonder dat de geleverde stukken aan alle vereiste technische ASME specificaties voldoen. Als een geproduceerd stuk niet aan alle specificaties voldoet moet het onderdeel afgekeurd worden; in plaats daarvan oordeelden de Creusot-ingenieurs zélf of het stuk al dan niet geschikt zou zijn voor gebruik en maakten ze geen melding van de irregulariteit in het certificaat dat ze aan de klant afleverden.
Of het reactordeksel van Flammanville al dan niet kan gebruikt worden is nog altijd niet duidelijk.
De praktijk ruikt naar schriftvervalsing maar betekent niet a-priori dat de geproduceerde onderdelen niet bruikbaar zouden zijn. Nadat de zaak aan het licht kwam vroeg de Franse nucleaire veiligheidsregulator ASN aan Creusot/Areva om een audit te doen van de 10.000 stukken die het bedrijf de afgelopen 50 jaar leverde. Areva bekende daarna aan ASN dat Creusot 400 keer had gemeld dat een onderdeel geschikt was terwijl het niet voldeed aan de in het lastenboek vooropgestelde normen. 240 van de 400 niet-conforme stukken gingen naar de nucleaire sector en 66 daarvan naar Franse kerncentrales en 180 waren voor het buitenland Continue reading “Impact van certificaatgesjoemel op Antwerpse kerncentrales onduidelijk”
Mechelse vastgoedperikelen: Spreeuwenhoek
Op vijf minuten fietsen van het station van Mechelen ligt een gebied van 71 ha waarop een heel nieuwe wijk gepland is. In de jaren zestig werd het niet als woonuitbreidingsgebied aangeduid vanwege de ondergrond, die bij intense bebouwing wateroverlast met zich mee zou brengen. De huidige plannen zouden, vertelde Peter Boogaerts in onze studio, hier onvoldoende rekening mee houden: om wateroverlast te vermijden zou er zou compacter gebouwd moeten worden, met behoud van veel meer open ruimte.
Daarnaast is er het Bos van Loos, vier hectaren Ferrarisbos, volgens de ene een vieze verwaarloosde rommelplek, volgens de andere een waardevolle biotoop. Daarvan zou volgens de huidige plannen een deel gekapt worden voor een toegangsweg naar de nieuwe wijk, wat natuurlijk qua lawaai, luchtkwaliteit etc ook gevolgen heeft voor wat er van het bos overschiet. Vorige week ging een vleermuisexpert overigens detectie-apparaten plaatsen om uit te maken of er zeldzame vleermuissoorten in het bos huizen, wat kappen zou uitsluiten.
Peter Boogaerts vertelde ook één en ander over de vreemde zaken, noem het prodecurefouten of schriftvervalsing, die in dit dossier al voorkwamen. De openbaarheid van bestuur lijkt intussen niet meer van toepassing op wie tegen de plannen protesteert.
Paniek III
Bar Paniek draait sinds enkele weken en nog tot oktober op een derde en laatste locatie in Antwerpen. Bram Soli, mede-collectivist van Time Circus, vertelt over het ontstaan van de Bar als nevenverschijnsel van een ander project en de doorstart vorig jaar, ongeveer per vergissing, omdat ‘gentrificatie’ blijkbaar ergens in een dossierverwerkingsproces als ‘opwaarderen’ begrepen was.
Verder hoorden we waar Time Circus momenteel nog mee bezig is. Zo lopen de laatste weken van het project in en om bibliotheek Permeke, en die laatste weken is Time Circus helemaal echt ‘in residence’: het Romeins paviljoen dat ze in het najaar op het leesplein achteraan bouwden, is nu in Calaisiaanse stijl voorzien van een aantal slaap-units waar de Time Circusisten elke nacht gaan slapen. Er hangen ook foto’s van hun avonturen in de jungle van Calais en in Duinkerken. Op zondag 29 mei is er een afbraakfeest, eigenlijk eerder een collectief verhuisfeest, want het aanwezige publiek zal het hele paviljoen mee demonteren, manueel naar het Sint-Jansplein vervoeren, en daar weer feestelijk heropbouwen.
In de loop van juni bouwt Time Cirus rond het paviljoen een labyrint van 30 op 40 meter met de geweldige naam Alles in Wonderland. De gigantische voorraad ouwe spullen van Time Circus zal in dat labyrint de sfeer van een stortplaats evoceren, als kritisch contrast met de eenzijdige aandacht van ’t Stad voor een uiterlijk keurig afgeborsteld straatbeeld. In juli is het labyrint overdag open voor het publiek, en ’s avonds kunt u het begeleid bezoeken langsheen een vijftal mini-theatervoorstellingen.
Na juli komt er achter de bar van Bar Paniek een maakfabriek: een atelier met grote machines voor hout- en metaalbewerkings-geknutsel. Er zijn blijkbaar al een paar van die plekken functioneel. Voor een maandelijkse bijdrage kan men er van de machinerie en het vakmanschap van de begeleiders gebruik maken. Net als fietskeukens en repair cafés wil dit initiatief de zelfredzaamheid en duurzaamheid bevorderen.