Afgelopen week publiceerde de FOD economie nieuwe bevolkingscijfers. Socioloog Jan Hertogen nam ze door en concludeerde provocatief dat Belgie aan het uitsterven is. Daarbij wees hij op het verschil tussen geboorten en sterften (het ‘natuurlijk saldo’) dat vorig jaar tot 11.000 teruggevallen was.
Mini Babyboom
Over een langere periode bekeken is de trend echter minder duidelijk aangezien het natuurlijk saldo tussen ’94 en 2003 niet hoger lag dan in 2015. Maar de kleine babyboom die rond 2004 startte  is duidelijk over haar hoogtepunt en de geboortecijfers dalen opnieuw sedert 2010. Jan Hertogen  verwijst naar toegenomen sterfte tengevolge van de veroudering maar dat lijkt vooralsnog niet de belangrijkste verklaring. In absolute cijfers bereikte de sterfte in 2015 inderdaad een piek maar, doordat de bevolking zelf ook toegenomen is, niet indien uitgedrukt als percentage van de bevolking.

Steden Redden Uitstervende Dorpen
Wel valt het op dat het de steden zijn die de balans vooralsnog positief houden.  Het zijn Brussel (+8.900),  Antwerpen  (+2,600) en in mindere mate Gent (+800) die ervoor zorgen dat de geboorte niet onder de sterfte zakt.  Anderzijds hebben Brussel en Antwerpen te maken met en chronisch negatief binnenlands emigratie saldo. In 2015 vertrokken nog altijd 2.819 meer mensen uit Antwerpen naar “den buiten” dan omgekeerd.
Antwerpen
Dat België allesbehalve uitsterft (de bevolking groeide de afgelopen 20 jaar van 10,1 naar 11,3 miljoen)  komt dus vooral door de internationale immigratie. Dit komt nog meer tot uiting in de bevolkingscijfers van Brussel en Antwerpen.  De volgende grafiek van Jan Hertogen toont in het donkerblauw de bevolkingsevolutie van Antwerpen sedert 1830.
Na een steile groel van 1870 tot 1930, gevolgd door een periode van stabilisatie begon de Antwerpse bevolking vanaf 1970 af te nemen om uiteindelijk met bijna honderdduizend inwoners te dalen tot 446.000 in 2000.

Daarnaast heeft Hertogen een inschatting gemaakt van de bevolkingsevolutie zonder migratie (bleekblauwe curve) . Die toont aan dat de Antwerpse bevolking in dat geval nu verder zou teruggezakt zijn tot 350, 000, het niveau van 1895.  Continue reading “Sterven België en Antwerpen uit?” →