De kerncentrale van Doel relevant voor Antwerpen? "Neenee maar jaja."

facebook 17 juli 2020

Hoe relevant is het nationaal beleid rond de kerncentrale in Doel voor de stad Antwerpen? Zowel zeer relevant als juist absoluut irrelevant, blijkt uit enkele interventies van burgemeester De Wever.
Op haar facebook-pagina publiceert de stedelijke N-VA-afdeling een pleidooi van burgemeester De Wever tegen de geplande sluiting van de kerncentrale van Doel, “omdat anders de CO2-uitstoot en de prijs van elektriciteit fors zullen stijgen.”.
De oproep van de Antwerpse N-VA-afdeling en van de burgemeester contrasteert scherp met het debat over Doel dat eind 2016 gevoerd werd in de gemeenteraad.
De ‘noodplanzone’ rond de kerncentrale van Doel stopt net vóór het Antwerps stadscentrum. Eind 2016 was er sprake van een uitbreiding van de veiligheidszone, waarbij ook het Antwerps stadscentrum een noodplan zou krijgen. Toen eind 2016 gevraagd werd of hij de uitbreiding van de veiligheidszone een goed idee vond, weigerde De Wever te antwoorden: “Dat is de bevoegdheid van het federaal parlement en dus ga ik er niet op antwoorden, want dan zijn we een cafégesprek aan het voeren.”
Kernenergie heeft in België nooit voor een lagere elektriciteitsfactuur van de gezinnen gezorgd, en ook het argument van de CO2-uitstoot is verrassend, aangezien De Wever geen ambitie aan de dag legt op gebied van klimaatbeleid.
De werkelijke motivatie zit in de elektriciteitskost voor de Antwerpse grootindustrie. Die profiteert namelijk wél van een lagere kost van de nucleaire elektriciteit. Die lagere kost is het gevolg van het feit dat enkel werkingskost aangerekend wordt. De hoge investeringskosten voor de kerncentrales werden doorgefactureerd aan de gezinnen. Verder moeten de nucleaire centrales zich enkel verzekeren voor een kleine fractie van de gevolgen van een kernramp.

Foekoesjima: Niemand schuldig

Op 19 september oordeelde een rechter in Tokio dat drie directeurs van uitbater Tepco geen verantwoordelijkheid dragen voor de nucleaire ramp na de tsoenami in  Foekoesjima van maart 2011.

De rechter stelt dat de leiding van het bedrijf de vloedgolf die de ramp veroorzaakte niet kon voorzien.   “Onbegrijpelijk”, vindt onze correspondent Derek Monroe. “De leiding van Tepco was in in twee rapporten gewaarschuwd dat de kustbescherming niet voldeed.”
Monroe ziet in de uitspraak een voorbeeld van hoe Japan een ‘zaibatsoe‘ economie is  waarin het beleid bepaald wordt door de grote conglomeraten die vooral een lage stroomfactuur willen.
De Japan Times meldt dat 10.000 burgers in totaal 30 rechtzaken tegen Tepco hadden aangespannen. Andere regionale rechtbanken oordeelden, in burgerlijke rechtzaken, dat Tepco de ramp had kunnen voorzien en voorkomen. De vrijspraak door Tokio gebeurde in het kader van een strafrechterlijke zaak waar de individuen, niet de firma, beoordeeld werden.
De aanklagers stelden in hun klacht dat de directeurs aanwezig geweest waren op vergaderingen waar ze door experts gewaarschuwd werden dat de ramp kon gebeuren en dat die kon voorkomen worden door bijkomende maatregels. Volgens de directeurs waren ze dat oorspronkelijk ook van plan maar deden ze uiteindelijk niets omdat ze dachten dat ze de regering ende  lokale bevolking niet zouden kunnen overtuigen van de noodzaak van het verhogen van de dijkmuren. Na de uitspraak zei de aanklager dat de rechters teveel de pro-nucleaire houding van de regering volgden en beklaagde hij er zich over dat de overheid geen sluitende veiligheidsgaranties vraagt aan de uitbaters.

Link: Artikel van Derek Monroe uit 2015  over de Foekoesjima-ramp

Het Uur van de Strijd #1: Willem-Frederik Schiltz (Open VLD)

Willem-Frederik Schiltz staat derde op de lijst van Open VLD voor de Vlaamse parlementsverkiezingen op 26 mei, een strijdplaats.
Met zijn pleidooi voor een ambitieus klimaatbeleid is hij een buitenbeentje binnen de huidige meerderheid. “Er worden goed maatregels genomen en er is veel vooruitgang geboekt de afgelopen jaren, maar het is zeker nog niet goed genoeg.”
Zijn partij blokkeerde op nationaal niveau onlangs de Klimaatwet  die voor een consistenter beleid op lange  termijn moest zorgen. Schiltz pleit wel voor een Klimaatbegroting op Vlaams niveau waardoor een  voorafgaande evaluatie van klimaatmaatregels zou gebeuren.  Hij is niet te spreken de blokkering door  N-VA van de Belgische  deelname aan de High Ambition Coalition met de buurlanden.
Over de toekomst van de Antwerpse haven als CO2 neutrale industriële cluster die nu jaarlijks 15 miljoen ton CO2 uitstoot: “Dat zal één van de hardste noten zijn om te kraken. Niemand wil dat die industrie die voor een belangrijk deel van onze welvaart zorgt verdwijnt. Een lange-termijn startegie voor een overschakeling van een fossiele basis naar een bio-basis  is nodig. Innovatie en technologie schieten ons hier ter hulp. Zefregulering zal echter niet volstaan en we moeten eraan denken om de subsidies die we nu geven  te heroriënteren in het kader van die transitie.”
 

Doel/ Tihange: Geen nieuwe scheurtjes. Of toch wel…?

Duitsland is bezorgd  en klaagt over de toestand van de Belgische nucleare reactoren Doel 3 en Tihange 2 waar scheurtjes in de reactorwand zijn gevonden.  Maar paradoxaal genoeg leveren de Duitsers wel nucleaire brandstof  voor diezelfde reactoren.
“Het gaat gewoon door”. zegt Marc Alexander van de 11 maart beweging die voor de kernuitstap ijvert.
“In 2017 hebben de Duitsers toestemming gegeven om 108 brandstofstaven te leveren voor de nucleaire reactoren in Doel vanuit Lingen “.
Ondertussen werden ook inspectieverslagen over de 2 scheurreactoren bekendgemaakt. Dat ging niet van een leiden dak want FANC, de regulator, weigerde om de rapporten bekend te maken en publiceerde ze uiteindelijk pas nadat ze daar door de Federale Beroepscommissie voor de Toegang tot Milieu-informatie toe verplicht werd.
Toen bleek dat de nieuwe metingen wel degelijk meer ‘indicaties’ aangaven. Bijna 3% extra in Doel 3 en 11% extra in Tihange 2. In twee jaar tijd. Volgens FANC gaat het niet over een echte toename maar is de verhoogde meting een gevolg van het feit dat een andere meetmethode gebruikt werd.

Bezorgde Duitsers leveren nucleaire brandstof voor scheurtjesreactoren

Na de kernramp in Foekoesjima van 11 maart 2011 besliste Duitsland tot een kernuitstap. De laatste centrale zal in 2022 stilgelegd worden. Maar de kernuitstap slaat blijkbaar niet op de rest van de nucleaire sector. Meer nog: Duitsland blijft nucleair materiaal leveren aan de Belgische centrales waarover ze eerder zeiden dat ze onveilig  waren…
Een Duitse dochter van het Frans nucleair concern Areva  gaat door met het verrijken van uranium voor kernreactoren die dan geleverd worden aan het buitenland.  Opvallend is dat er ook brandstofstaven geëxporteerd worden vanuit de Duitse Areva-fabriek, ANF in Lingen, naar de Belgische centrales waarover de Duitsers eerder hun bezorgdheid hadden geuit. Er zijn al 20 van de 50 aangevraagde transporten van brandstofstaven doorgegaan en dus nog minstens 30 verdere transporten gepland.
We bellen Marc Alexander van de 11 maart-beweging.  Hij heeft een brief gericht aan de Duitse nucleaire waakhond BAFA die toestemming moet geven voor de export naar België. In de brief wordt gevraagd om de verleende vergunning weer in te trekken. Afankelijk van de respons zullen er verdere juridische stappen overwogen worden.

Impact van certificaatgesjoemel op Antwerpse kerncentrales onduidelijk

Eerst waren er de ‘scheurtjes’ in Doel 3 (en Tihange 1), nu blijkt dat er mogelijks ook iets scheelt met onderdelen van de andere Antwerpse kernreactoren.
Drie weken nadat in de media kwam dat de Franse leverancier van de Belgische kerncentrales met de certificaten sjoemelde doet Electrabel er het zwijgen toe.
De bal ging vorig jaar al aan het rollen toen aan het licht kwam dat het reactordeksel van de nieuwe Franse kerncentrale in Flammanville niet voldeed aan de technische eisen. Het staal in een deel van het deksel bevat meer koolstof dan was gespecifieerd, wat een impact heeft op de hardheid van het materiaal. Maar daar bleef het niet bij: op 4 mei maakte de Franse nucleaire veiligheidsregulator ASN bekend dat staalfabrikant Creusot , de dochter van het nucleair consortium Areva die het reactordeksel produceerde, al decennia lang certificaten van goedkeuring aflevert zonder dat de geleverde stukken aan alle vereiste technische ASME specificaties  voldoen. Als een geproduceerd stuk niet aan alle specificaties voldoet moet het onderdeel afgekeurd worden; in plaats daarvan oordeelden de Creusot-ingenieurs zélf of het stuk al dan niet geschikt zou zijn voor gebruik en maakten ze geen melding van de irregulariteit in het certificaat dat ze aan de klant afleverden.

Of het reactordeksel van Flammanville al dan niet kan gebruikt worden is nog altijd niet duidelijk. 

De praktijk ruikt naar schriftvervalsing maar betekent niet a-priori dat de geproduceerde onderdelen niet bruikbaar zouden zijn. Nadat de zaak aan het licht kwam vroeg de Franse nucleaire veiligheidsregulator ASN  aan Creusot/Areva om een audit te doen van de 10.000 stukken die het bedrijf de afgelopen 50 jaar leverde. Areva bekende daarna aan ASN dat Creusot 400 keer had gemeld dat een onderdeel geschikt was terwijl het niet voldeed aan de in het lastenboek vooropgestelde normen. 240 van de 400 niet-conforme stukken gingen naar de nucleaire sector en 66 daarvan naar Franse kerncentrales en 180 waren voor het buitenland Continue reading “Impact van certificaatgesjoemel op Antwerpse kerncentrales onduidelijk”

70 jaar Hirosima / Nagasaki

Op 6 en 9 augustus is het 70 jaar geleden dat de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki gedropt werden. De verjaardag is de gelegenheid voor Vredesoverleg Gent om een herdenkingsavond te organiseren met concerten in de Sint-Niklaaskerk en Korenlei op zondag 9 augustus. In Antwerpen kan men ’s namiddag al terecht in Filmhuis Klappei voor een vertoning van ‘The Bomb’, van Oliver Stone en Peter Kuznick, georganiseerd door   het Vredescentrum. ‘The Bomb’ is deel 3 van de onvertelde geschiedenis van de VSA.
Eerder in de week op 6 augustus, de dag van het bombardement van Hiroshima, wordt Atomic Café vertoond in  Dok Gent.
De 16.000 kernkoppen die wereldwijd nog  altijd verspreid liggen houden de vernietiging van de de Japanse steden 70 jaar geleden relevant zegt Pieter Teirlinck van Vrede. De kernwapenarsenalen liggen vooral in landen die er zich nochtans via artikel 6 van het non-proliferatievedrag toe verbonden hebben om die af te bouwen.
Ook België heeft nog 20 kernbommen gestockeerd op haar grondgebied. “Er wordt door politici veel lippendienst bewezen voor het weghalen van de bommen. Ook in het regeerakkoord van de huidige regering staat het weghalen vermeld maar in de praktijk beweegt de regering totaal niet.”
Het probleem zit blijkbaar eerder bij de NAVO dan bij de Amerikanen zelf. “Moest het van Obama afhangen zouden de kernwapens hier al weg zijn maar onze lokale beleidsmakers denken blijkbaar dat ze dankzij de bommen op een hoger niveau kunnen meespelen. “

Trekt Electrabel zelf de stekker uit Doel1/2?

Met Mathieu Soete van Greenpeace overlopen we de vaudeville van de afgelopen maand rond de oude kernreactoren van Doel die minister Marghem kost wat kost wil openhouden.
Zo legt  Marghem de adviezen van de Raad van State naast zich neer. Die vraagt dat er een milieueffectenrapport opgesteld wordt vooraleer de uitbatingsvergunning met 10 jaar verlengd wordt.
Verder liet ze een extern advies opstellen maar presenteerde alleen wat in haar plannen paste aan het parlement.
Aangezien de regering het Beslist Beleid om  de twee oude kernreactoren te sluiten afvoert wordt ze zelf vragende partij bij Electrabel en moet er opnieuw onderhandeld worden met de uitbater. Er werd vorig jaar al een overeenkomst afgesloten met Electrabel en EDF over de Tihange 1, die ook moest sluiten, maar de minister weigert die overeenkomst openbaar te maken. “Het contract lekte uit in de pers en is verontrustend” aldus Mathieu Soete.  “Moest toch besloten worden om de centrale te sluiten, bijvoorbeeld wegens het Milieueffectenrapport, dan moet Electrabel volledig  vergoed worden voor alle gemaakte investeringen.”
Naast de adviezen van de Raad van State en de nucleaire regulator FANC slaat de minister ook de verdragen van Espoo en Aarhus in wind die ook de Milieueffectenrapportage eisen.  “Electrabel zal moeten beslissen om 600-700miljoen te investeren maar de kans zit erin dat de wet die de uitbatingsvergunning verlengt uiteindelijk toch weer ingetrokken wordt. ”
Het zou er uiteindelijk dus kunnen op uitdraaien dat de uitbaters zelf het juridisch risico te hoog vinden en de stekker uit Doel 1 en 2 zullen trekken.
“Plan B ligt al maanden op tafel: De verbinding met Nederland, waar men met een overschot aan capaciteit zit, kan versterkt worden. Volgens Dominique Woitrin, de ex baas van de regulator CREG, kan dit nog vóór de winter gerealiseerd worden. Een tweede piste is om de geplande sluiting van enkele gascentrales uit stellen. Er zijn tal van alternatieven, maar de minister heeft blijkbaar beslist dat Doel 1 en 2 heropgestart moeten worden. Maar als ze in oktober dan toch voor het blok gesteld wordt en de oude kernreactoren zijn niet beschikbaar, dan is het natuurlijk heel laat om naar een alternatief te beginnen kijken.”

Hinkley Point C: commotie over nieuwe kerncentrale

In Hinkley Point komt er een derde kerncentrale bij. Deze kerncentrale kadert in een ruim plan om acht bijkomende kerncentrales te bouwen in het Verenigd Koninkrijk. Het initiatief voor deze centrale wordt genomen door EDF, alhoewel ze ook geld van de Britse overheid ontvangen. Intussen heeft de Europese commissie haar fiat gegeven aan de Britse overheid om EDF staatssteun te verlenen. De Oostenrijkse overheid heeft hierop aangekondigd om acties te ondernemen tegen de uitspraak.
Wij spreken met Roy Pumfrey van actiegroep Stop Hinkley.
Herbekijk de uitspraak van Europees Commisaris voor Mededinging Joaquin Almunia via deze link.