Meer containers, met of zonder Doel?

foto: RC

Toen de Raad van State de plannen van de Vlaamse deelregering vernietigde leek het polderdorp Doel even gered. Daarna werd de procedure ‘Complexe Projecten’  ontwikkeld.
De bedoeling van het Complex Project dat Doel aanbelangt is om de capaciteit aan containeroverslag te verhogen van 15 naar 18 tot 21 miljoen containers per jaar. De procedure kijkt daarbij  ook naar alternatieven.
Maar is Doel nu gered? Waarschijnlijk ligt er dit jaar een nieuw plan op tafel, met of zonder Doel.
“Er werden 8 alternatieven onderzocht”, legt Doel-bewoner Denis Malcorps uit. “Bij vier van die alternatieven kan Doel blijven bestaan. In drie alternatieven komt er een (Saeftinghe-)dok  waar Doel nu ligt. ”

“Havenbestuurder Eddy Bruyninckx  verdeelt vlak  voor zijn afscheid het  Delwaidedok nog snel onder tankparkuitbaters. Daarna wordt bestuurder bij Sea-Invest, één van de firma’s.”

Maar de keuze voor de redding van Doel is daarmee nog niet gemaakt. Denis Malcorps: “Het is mogelijk om Doel te sparen en bijvoorbeeld de Noordzee- en Europaterminal uit te breiden. Maar Continue reading “Meer containers, met of zonder Doel?”

Antwerpen schendt handelsverdrag met Emiraten

… althans toch volgens containerbehandelaar DP World.
In juni 2017 legde het bedrijf uit Dubai (Emiraten) in Washington een klacht neer tegen België omdat de haven van Antwerpen een concessieovereenkomst in het Deurganckdok zou geschonden hebben.
Dat de nationale overheid opdraait voor een beslissing van  de stad Antwerpen is een gevolg van een verdrag met de Emiraten uit 2007. Dat verdrag bevat een zogenaamde ISDS clausule die het voor een multinational mogelijk maakt om een land aan te klagen voor een private rechtbank in Washington als het bedrijf vindt  dat een beslissing of wet van een overheid haar financiële belangen schaadt. Het was dat type clausules dat voor Wallonië en Brussel een reden was om het CETA-verdrag met Canada niet te ondertekenen.
DP World is aandeelhouder van Antwerp  Gateway dat de oostelijke kant van het Deurganckdok op linkeroever uitbaat. Het dispuut heeft  te maken met de overdracht door Antwerpen van (een deel van) de uitbatingsvergunning van het Deurganckdok van Antwerp Gateway naar  concurrent MSC. MSC wilde haar activiteiten van het Delwaidedok op rechteroever naar het Deurganckdok  overzetten en had daar dus ruimte nodig.  Eind 2014 werd een compromis bereikt over de overdracht. DP World lijkt daar nu op terug te komen daarop en doet dat via de schadeclaim tegen België. Hoeveel DP World vraagt wil niemand zeggen.

“Zelfs rechtse denktanks zoals het Cato Institute vinden arbitrage geen goed idee, want het creëert een verzorgingsstaat voor het kapitalisme.”

Tine Hens van MO bond de kat de bel aan: “Het is heel moeilijk om te weten te komen waar het echt over gaat. Havenschepen Marc Van Peel antwoordt niet op vragen over de zaak, de Haven van Antwerpen ook niet, Continue reading “Antwerpen schendt handelsverdrag met Emiraten”

Doel: alternatieven to 18 januari ter inzage

Van 9 december tot 12 januari worden de alternatieven voor het Saeftinghe-containerdok en de definitieve vernietiging van het dorp Doel voorgelegd aan de bevolking.
Dit gebeurt in het kader van de nieuwe procedure ‘Complexe Projecten’, die er komt doordat de overheid er niet in slaagde om het woon- en landbouwgebied rond Doel op een legale manier om te zetten naar havengebied via een GRUP. Die omzetting was nodig om de bouw van het Saeftinghedok mogelijk te maken.
Omdat deelregering en haven de verdere groei van de containertrafiek willen verzekeren, werd de nieuwe procedure via een decreet (wet) in het leven geroepen. Die moet de procedure vereenvoudigen en versnellen, maar zou anderzijds ook de burger meer inspraak moeten garanderen.
“Er is al een selectie gemaakt van de voorgestelde alternatieven, momenteel schieten er nog vijf over. Een aantal van die alternatieven bekijken inbreiding, bijvoorbeeld door meer efficiënt gebruik te maken van de terreinen van het Deurganckdok, of een alternatief waarbij de terreinen op rechteroever worden gebruikt. ” Aldus Dennis Malcorps, inwoner van Doel.  De alternatieven zijn te vinden op extracontainercapaciteitantwerpen.be. Extra voorstellen kunnen tot 18 januari ingediend worden. Continue reading “Doel: alternatieven to 18 januari ter inzage”

ERS project: Luchtkasteel met een zeer dikke schoorsteen?

In mei 2015 werd met het nodig tromgeroffel een investering van bijna 4 miljard € in de Antwerpse haven aangekondigd, het grootste industrieel project in decennia. Maar het ERS-project, waarbij afval zou omgezet worden naar chemicaliën, zit in zwaar vaarwater. Eerst bleek één van de investeerders banden te hebben met financiers van terrorisme.
En  blijkt dat het project, in tegenstelling tot wat eerst beweerd werd, wel degelijk CO² uitstoot, en geen klein beetje.

Een gesprek met Bart Martens (sp.a) die het dossier indook. Volgens hem is de uitstoot dusdanig  hoog dat het ofwel voor de investeerders, ofwel voor Vlaanderen onbetaalbaar is.

“Ik hoop dat overheid, haven en investeerders gaan uitzoeken of dat de CO² uitstoot onder het emissiehandelsysteem valt of niet. Ofwel valt het eronder en is het economisch onrendabel, ofwel valt het er niet onder en wordt het voor Vlaanderen onmogelijk om de Europese CO²-doelstellingen te halen.”

Het project zou 3,5 miljoen ton afval per jaar verwerken tot ammoniak en ureum. Om de fabriek draaiend te houden zal afval moeten geïmporteerd worden aangezien Vlaanderen jaarlijks slechts 1 miljoen ton afval produceert, dit terwijl het verwerken van plastic tot chemicaliën een optie van tweede zou keus moeten zijn, aldus Martens.
Bart Martens: “Alle analyses wijzen uit dat het veel beter is om plastiek mechanisch opnieuw tot plastiek te verwerken, niet chemisch. Dat spaart veel meer grondstoffen en energie uit. De Ellen Macarthur Foundation  publiceerde onlangs een studie waarin gesteld wordt dat het vergassen een oplossing is voor zeer moeilijk te verwerken soorten plastiek.(kopie HIER) Maar die hoeveelheid neemt af dankzij de verbeterde scheidingstechnieken van gemengd plastiek afval die mechanisch verwerkbare zuivere plastieksoorten oplevert.  ” Continue reading “ERS project: Luchtkasteel met een zeer dikke schoorsteen?”

Peter Mertens (PVDA) over wet Major

De wet op de Havenarbeid uit 1972, a.k.a de Wet Major, legt vast dat arbeiders die in het havengebied werken moeten gerecruteerd worden uit een contingent van mensen die een speciale opleiding gekregen hebben en dat ook bepaalde arbeidsvoorwaarden gelden. Na een klacht van natiebaas Fernand Huts stelde de Europese Commissie dat de Belgische havenwetgeving in inbreuk is met artikel 49 van het Verdrag van Rome dat de vrijheid van vestiging (van  individu en onderneming) vastlegt.
Huts en de liberale partijen (open-VLD / N-VA) willen de wet Major gedeeltelijk afbouwen door ze niet langer toe te passen op activiteiten die geen stricte havenarbeid zijn. Zo wordt er gepleit om logistiek en e-commerce uit de wet te halen.
Maar de liberale voortellen lijken naast de kwestie want in haar argumentatie gaat de  Europese Commissie veel verder en maakt het onderscheid niet tussen de verschillende havenaktviteiten. De commissie vindt zelfs een unieke COA voor een bepaalde geografische zone in  strijd met het Verdrag van Rome.

Opmerkelijk, want het  Verdrag van Rome dateert al van 1957 terwijl pas de laatste jaren de Wet Major een probleem gevonden wordt.
Peter Mertens van PVDA is tegast om het over de zaak te hebben.  Maar we openen en sluiten met de gemeenteraad waar een academische studie die wijst op toenemende kinderarmoede in Antwerpen door N-VA afgedaan werd als links pamflet. Continue reading “Peter Mertens (PVDA) over wet Major”

Eddy Bruyninckx: "Fernand Huts is een groot ondernemer maar niet nauwgezet in het rekenen"

Vorige week gaf de regering groen licht voor de bouw van het Saeftinghedok. Tijd voor een gesprek met Eddy Bruyninckx, gedelegeerd bestuurder van het Antwerps Havenbedrijf en tevreden met de beslissing.
“Zonder het dok gaan we de voordelen missen van de containertrafiek maar wel de nadelen ervan ondervinden.”
 
RC: Had de regering niet al lang geleden groen ligt gegeven voor  de bouw van het Saeftinghedok?
Eddy Bruyninckx: “Dat klopt en het staat ook in het bestuursakkoord van de regering. De goedkeuring is het afsluiten van de fase waar ook de Maatschappelijke Kosten Bate Analyse (MKBA) een onderdeel van is. (Kopie MKBA HIER, nvdr). Nu moeten de financiering met de Vlaamse regering afgesproken worden, er moet een onteigeningsplan opgesteld worden en men heeft op 17 juli dus beslist om dat te doen. De beslissing is één stap in een complexe reeks van beslissingen die er hopenlijk toe zal leiden dat er in 2021 uiteindelijk schepen zullen aanmeren aan een stuk van het Saeftinghedok. Een Stuk, want we gaan niet meer bouwen dan wat we kunnen overzien. Er zijn 1070 hectaren beschikbaar voor de haven om te groeien en daarop kunnen drie soorten aktiviteiten ontwikkeld worden: 1) containeroverslag, 2) logistieke activiteiten en 3) industriële vestigingen. Met een verwachte gematigde groei van de containertrafiek van 3 a 4% de volgende jaren denken we dat we een dok met twee maal 1300meter kaailengte nodig te hebben. Daarna kunnen we zien hoe het verder evolueert en een verdere uitbouw hangt  af van de  groei van  economie en  haven.”

RC: U bent tevreden. Waarom is dit zo belangrijk voor Antwerpen?
EB: “We moeten allemaal tevreden zijn. Ten eerste omdat de haven het heel goed doet in vergelijking met andere havens in Noord-West Europa. Dan heb ik het niet over de andere Vlaamse havens maar vooral over bijvoorbeeld Rotterdam. We hebben een uitstekend eerste semester achter de rug met 9,5% groei in de 20-voet containers. We plukken nu de vruchten van de vroegere inspanningen, namelijk de uitdieping van de Schelde en de bouw van het Deurganckdok. Gelukkig maar, want dat laat ons vandaag toe om de overheveling van de MSC terminal van rechter-naar linkerover mogelijk te maken. We moeten verder kijken dan vandaag en met en bescheiden groei van 3 á 4% hebben we tegen 2021 de nieuwe capaciteit nodig om de economische motor van Vlaanderen te zijn. Dat is heel belangrijk. Antwerpen wordt in speeches and fora dikwijls vernoemd als economische motot van Vlaanderen. Welnu, willen we die motor draaiende houden dan hebben we af en toe behoefte aan infrastructuur. “
Noot van de redactie: Zeebrugge meldt een daling van de containertrafiek over de zelfde periode met 26%. Gezien het verschil in schaal van de containertrafiek tussen Zeebrugge en Antwerpen (2 miljoen versus 9 miljoen verhandelde containers respectievelijk) kan de stijging voor Antwerpen waarschijnlijk niet volledig verklaard worden door de daling in Zeebrugge, maar het is duidelijk dat de 9.5% groei geen representatief cijfer is voor wat kan verwacht worden in de toekomst.
Continue reading “Eddy Bruyninckx: "Fernand Huts is een groot ondernemer maar niet nauwgezet in het rekenen"”

Komt het nog goed met de Antwerpse miljardenfabriek van Geert Bourgeois?

Twee weken geleden kwam de aankondiging dat de Saoedische firma ERS een nieuwe grote chemische fabriek ging neerzetten aan het Antwerps Delwaidedok. Er is een investering van 3,7 miljard € mee gemoeid , een ongezien bedrag de laatste decennia, die 900 permanente arbeidsplaatsen zou creëren. Bovendien gaat het over spitstechnologie en om het helemaal mooi te maken is het ook nog een groen recyclage project.
Maar amper een dag later kwam er een kink in de kabel toen bleek dat één van de investeerders waarmee de haven uitpakte banden had met terreurorganisatie Al Qaeda. Daarna sloegen alle betrokkenen in een communicatieve kramp en sedertdien heerst er een compleet communicatieembargo. Zelf het technologisch instituut VITO wordt het zwijgen opgelegd en mag niet spreken met de pers over de studie die het deed over het project.
We spreken met Tom Cochez van Apache.be die de kat de bel aanbond.

“Je verwacht niet dat over zo’n groot project zo amateuristisch gecommuniceerd wordt en dat vanaf dag twee via een communicatiebureau gelogen wordt. Dat stemt mij niet hoopgevend.”

Of dat media- embargo veel helpt is maar de vraag want ondertussen rijzen er nog vragen. Over de technische kant van de zaak en over de logistiek. Op een officieel antwoord moet zeker nog een maand gewacht worden.
Mischien hebben Geert Bourgeois en  Bart De Wever de ERS pluimen niet alleen onterecht maar ook te vroeg op hun hoed gestoken.
Ondertussen alvast de nodige achtergrond. Continue reading “Komt het nog goed met de Antwerpse miljardenfabriek van Geert Bourgeois?”

De Antwerpse Exxon-coker: milieuinvestering of -bedreiging?

Een paar weken geleden mochten hoogwaardigheidsbekleders de eerste spade in de grond steken van de bouw van  wat verkeerdelijk aangekondigd werd als ‘de nieuwe raffinaderij van Exxon’. Het gaat over de bouw van een Delayed-Coker – eenheid in de bestaande raffinaderij. De coker zal het zwaarste produkt van de raffinaderij omzetten tot lichtere produkten zoals benzine en diesel enerzijds en een steenkool-achtig cokes-produkt anderzijds. Er is een investering van een miljard $ gemoeid met dit  ANWERUP project.
Milieuverenigingen zijn ongerust en vrezen dat de coker zal gebruikt worden om bitumineuse teerzandoliën uit Canada te verwerken. De ontginning van die teerzandolie staat ter discussie want ze is vervuilend en verslindt ook zeer veel energie. Bovendien is de olie zwaar als asfalt en moet ze verdund worden met een licht produkt, of gekraakt worden wat dus typisch gebeurt in een coker zoals er nu één in Antwerpen gebouwd zal worden.
Maar misschien wordt de coker gebouwd om andere redenen: het ziet er namelijk naar uit dat de komende jaren    strengere milieunormen (i.v.m. zwavel uitstoot) voor zware stookolie in voege zullen treden. Zware stookolie wordt gebruikt als brandstof voor zeeschepen en bestaat momenteel hoofdzakelijk uit die zware fractie die Exxon Antwerpen in de coker zou willen verwerken. Eens de strengere milieunormen in voege zal die zware fractie niet langer kunnen verwerkt worden als stookolie.  De raffinaderij heeft er dus belang bij om dit zwaar produkt om te zetten naar produkten die ze wél nog kwijt zal kunnen.
Ook de buren bij Total zijn momenteel een miljard aan het investeren in hun olieraffinaderij. Zij gaan de zware stookolie niet omzetten in een delayed coker maar via een solvent- extractie eenheid.
We bellen met Toon Wassenberg, gemeenteraadslid sp.a en medewerker van EU parlementslid Kathleen Van Brempt.   Hij zal volgende week havenschepen Marc Van Peel bevragen over de Exxon coker.

 “Ik zou wel willen dat het gaat om een milieuinvestering ware het niet dat Exxon zelf aangeeft dat ze de installatie in Antwerpen ook wil gaan gebruiken om teerzanden te verwerken.”

Continue reading “De Antwerpse Exxon-coker: milieuinvestering of -bedreiging?”

GRUP Havenuitbreiding gedeeltelijk geschorst – Van Peel suggereert nooddecreet

De Vlaamse regering wil havenzone maken van de gemeente Doel en de omliggende gebieden. Vooraleer het zover is moet het gebied, dat nu als woonzone ingekleurd staat op de plannen, omgezet worden naar havengebied.   Voor de derde keer lukt dit niet. De auditeur van de Raad van State had in oktober een negatief advies gegeven voor de bestemmingswijziging in het GRUP omdat de Vlaamse overheid de Europese milieurichtlijnen niet goed zou naleven. Op 3 december besloot de Raad van State dit advies grotendeels te volgen.

Igor Rogiers, advocaat van een aantal inwoners van Doel legt uit:   “De Raad van State Oordeelde dat de milieueffecten van de havenuitbreiding op  verkeerde wijze waren onderzocht en dat er onvoldoende garanties waren dat de vernielde natuurgebieden op een correcte manier zouden compenseerd worden. De Vlaamse overheid zei gezegd dat er 400 hectaren natuurgebied zou worden aangelegd om de 130 hectaren vernietigde natuur te compenseren. Er was echter geen garantie dat die compensatie er zou komen, dus ging de Raad van State niet akkoord.”
“Verder constateerde de Raad van State dat de klagers ernstig nadeel zouden ondervinden van een deel van het GRUP, maar niet van het volledig plan.”  Zo geldt de schorsing niet voor Ouden DOel en Rapenburg, maar de kans is klein dat daar binnenkort werken beginnen. Rogiers: “De Vlaamse overheid moet wel eerst eigenaar worden en wie zich verzet tegen een onteigening zal zich waarschijnlijk kunnen beroepen op het arrest van de Raad van State aangezien voor hen de logica geldt die voor de klagers van toepassing was op de andere zones.”
Ondertussen riep havenschepen Marc Van Peel (CD&V) de Vlaamse regering al op om ‘de gepaste oplossingen te vinden’, waarmee hij insinueert dat de regering  een nooddecreet/wet moet uit haar hoed toveren om het arrest van de Raad van State te omzeilen.
Rogiers: “In 2001 werd een door academische kringen verworpen wet gestemd om het Deurganckdok toch te kunnen aanleggen. Er was min of meer een consensus dat dit éénmalig zou zijn. Nu stellen we echter vast dat Vlaanderen iedere keer zij ongelijk krijgt afkomt met nooddecreten. De Vlaamse regering vaardigt veel regels uit maar slaagt er niet in om ze na te leven. ”