Recent brachten we bijdragen over kobaltontginning in Congo en ontbossing in Brazilië. In de Bankenwijzer XL van Fairfin worden beide dossiers met stip vermeld bij de analyse van investeringen van banken die in België actief zijn. We belden met Frank Vanaerschot, inhoudelijk medewerker bij Fairfin, met de vraag om ons hierover wat meer uitleg te geven.
Fairfin onderzoekt de spelregels en de spelers van ons financieel systeem. Elke dag worden er door de banken miljarden uitgegeven. Maar waar de investeringen terechtkomen, is niet meteen duidelijk, en het zicht wordt vertroebeld door een wirwar van fiscale constructies en ingewikkeld jargon. Als men zich de vraag stelt waarom wereldwijd mensenrechten op grote schaal geschonden worden, komt men als snel uit bij keuzes die draaien om geld. Heel wat bedrijven zijn grotendeels afhankelijk van banken voor hun activiteiten. Banken schrijven leningen uit, kopen aandelen of obligaties van bedrijven op of zorgen ervoor dat deze op de markt worden gebracht. Maar banken zijn allesbehalve transparant, en men is verplicht om te betalen om inzicht te mogen krijgen in de specifieke databases. Een ‘abonnement’ op zo’n database kost ongeveer € 25.000 per jaar. Wil men concrete informatie over bepaalde bedrijven, dan kan je die kopen voor een paar duizend euro. Continue reading “Belgische banken: duurzame investeringen?”
Tag: Banken
NewB: de Laatste Horde voor de Coöperatieve bank
Na acht jaar werk achter de schermen is het zover: de coöperatieve bank NewB zit in de finale van de opstartfase. “Als de laatste horde genomen wordt heeft Belgie vanaf april 2020 een ethische bank die alle bankaire producten aanbiedt.”, aldus Koen De Vidst van NewB, bij ons te gast.
Maar om groen licht te krijgen van de Nationale Bank van België (NBB) moet NewB in november eerst 30 miljoen € aan startkapitaal ophalen. En daarvoor kijkt ze naar de bestaande- maar ook naar nieuwe coöperanten.
Koen De Vidts:”Het ophalen van de 30 miljoen is één van de laatste stappen in het proces, maar als dit niet lukt dan eindigt het verhaal om een bank te worden.”
Het idee om een coöperatief bankalternatief op te zetten ontstond na de bankencrisis van 2008. “De financiële crisis was het gevolg van de risico’s die genomen werden. En die risico’s werden genomen omdat ze veel te veel betaald werden. Die mensen leven in een gouden kooi met hoge lonen, grote bonussen, aandelen, een genereus pensioenplan… Telkens als er iets passeert dat moreel niet verantwoord is verhindert de gouden kooi dat ze zich aan hun principes houden. Maar op den duur zit je in een ethisch hellend vlak.”
“Wij proberen dat te vermijden bij NewB door een maximale loonspanning van 1 op 5 aan te houden en geen bonussen, geen bedrijfswagens en geen aandelenopties. De meeste banken publiceren tegenwoordig wel hun loonspanning tussen de mediaan en het loon van de PDG en dat loopt al in de tientallen. ”
“Ikzelf werkte destijds bij de coöperatieve Bacop bank die ondertussen niet meer bestaat. Bacop heeft de coöperatieve structuur verlaten omdat toen het idee heerste dat schaal alles was en dat je moest groeien om niet te verdwijnen. Ook de Nationale Bank drong daarop aan. Toen begon de digitalisering en men dacht dat er een sterke prijsconcurrentie zou komen waardoor schaalvergroting nodig zou zijn. Maar dat klopt niet want mensen kijken ook naar andere zaken. Tijdens de financiële crisis van 2008 waren het niet de grootbanken maar de coöperatieve en kleinere banken die geen hulp nodig hadden. ” Continue reading “NewB: de Laatste Horde voor de Coöperatieve bank”
De Griekse redding van de Europese banken
In een opmerkelijk stuk doet Jean Vanempten, Senior Writer bij De tijd, uit de doeken wat er gebeurde met al dat geld dat ‘in Griekenland gepompt werd’.
RC: Hoe ging die Europese redding in zijn werk?
Jean Vanempten: “De Griekse staatsschuld was voor ongeveer de helft in handen van Griekse banken, de rest zat bij buitenlandse banken. Van dat deel was de helft in handen van Franse en Duitse banken. Toen er terugbetalingsproblemen kwamen voor Griekenland is een eerste reddingsplan opgesteld dat mogelijk gemaakt heeft voor veel buitenlandse banken/investeerders om uit de Griekse schuld te stappen. Er is geld geïnjecteerd en dat maakte het voor de buitenlandse obligatiehouders mogelijk om hun geld te recupereren. Op het einde van het verhaal waren de private schuldeisers uit de Griekse schuld gestapt en was de schuld overgeheveld naar de overheden, de Eurolanden, de ECB en het IMF.”
“Er wordt gezegd dat er Europese solidariteit geweest is met Griekenland maar dat het nu geld terugbetaald moet worden, maar de waarheid is dat slechts 10-11% van het geld bij de Griekse staat zélf terecht is gekomen. En ondertussen was die schuld geëxplodeerd, omdat die andere schuldeisers uitgekocht waren, en als je iemand uitkoop moet je daarvoor geld geven. Dat geld werd bijgezet op de Griekse schuldrekening. De schuld is op die manier kunstmatig gestegen. ”
RC: Hoe werkt dat precies?
JVE: “Als bijvoorbeeld 10 miljard moet terugbetaald worden en dat lukt niet, dan eindig je met een veel hogere schuld, want je geeft 10 miljard om de eerste schuldeiser uit te kopen maar moet bijkomende schulden aangaan bij een andere partij en de oorspronkelijke put is niet verdwenen. Men heeft dus schuld bijgecreëerd om die private schuld weg te halen en slechts een klein deel is naar de Griekse staat gegaan.”
“De Haircut van 2012 voor de Griekse schuldeisers oogt spectaculairder dan ze was, vooral omdat ze voor Griekenland de schuld niet verminderde.”
“De schuldherschikking is in twee stappen gebeurd. In 2010 heeft men een eerste keer een exit aangeboden aan de privé-investeerders, en daarna in 2012-2013 een tweede keer voor degene die toen nog met Grieks papier zaten. Toen is de grote doorschuifoperatie gebeurd. Daarbij hebben ze iets moeten inleveren, maar ze zijn wel kunnen vertrekken. Er is dus een verschuiving geweest van de schuld van de privé-schuldeisers naar de landen en internationale instellingen, en door die operatie is de schuld voor Griekenland enorm toegenomen. Nu zit Griekenland met een zodanig grote schuld, meer dan 175% van het BBP, dat ze die nooit zal kunnen terugbetalen. Zeker nu het economisch zo slecht gaat en de economie enorm gekrompen is. Continue reading “De Griekse redding van de Europese banken”
Vliegende start voor Microfinanciering in Antwerpen
MicroStart geeft kleinere leningen aan initiatieven die niet gefinancierd geraken bij de banken. Microstart had al een aantal kantoren elders in het land en werd eerder dit jaar actief in Antwerpen. Door het succes was het snel duidelijk dat ook hier een kantoor nodig was, en dat werd dan op 18 november geopend in de Dambruggestraat.
Er zijn ondertussen al een bijna honderd projecten gefinancierd door microStart Antwerpen, gaande van kappers over nachtwinkels tot champignonkwekerijen.
Francine Carron, manager van microStart Antwerpen, is te gast in de studio. Het initiatief wordt mogelijk gemaakt dankzij de financiële garanties die de Europese Commissie geeft.
Banken boren nieuwe inkomstenbronnen aan: uw zichtrekening
Zorg er vanaf nu maar voor dat er voldoende geld op uw zichtrekening staat: als een domiciliëring niet kan uitgevoerd worden, zal niet alleen diegene die zijn geld niet ziet – terecht – ontevreden zijn, sommige banken rekenen daar nu ook een boete voor aan.
En het gaat daarbij niet over verwaarloosbare bedragen: bij ING incasseren ze niet minder dan € 7,26 aan ‘administratieve kost’ als er onvoldoende saldo op uw rekening staat om een betaling te laten doorgaan.
De verantwoording hiervoor dat er iets aan de wetgevingen rond betaling is veranderd waardoor niet alleen de crediteur zijn factuur opnieuw moet opsturen, maar ook de bank moet tussenkomen. Wat dat precies inhoudt is niet duidelijk, maar het lijkt er niet op dat veel manuele interventie nodig is. Twijfelachtig of een factuur van meer dan € 7 dus verantwoord is.
Bovendien stelt de vraag zich waar de bodemgrens is van wat deze dienstverleners aan diensten willen leveren zonder extra kosten aan te rekenen. Misschien moet u binnenkort toegangsgeld betalen om uw lokaal bankkantoor binnen te mogen…
Veranderen van bank? Best eerst checken of het bij de anderen niet van hetzelfde laken een broek is. Bovendien kan het goed zijn dat u uw rekening helemaal niet kunt afsluiten, want misschien hebt u 15 jaar geleden wel een hypotheek afgesloten bij uw bank …
Karel Lannoo over Kredietbeoordelaars en Dexia
Karel Lannoo, PDG van denktank CEPS, erkent dat de kredietbeoordelaars te veel invloed hebben.
“Bovendien zijn ze niet aansprakelijk voor de gevolgen van hun adviezen. Het feit dat ze betaald worden door de bedrijven die ze beoordelen is een enorm belangenconflict en verzwakt gans het systeem. Men werkt erop, maar het systeem is in se nog niet veranderd.”
In verband met Griekenland is hij geen voorstander van Euro-obligaties en vindt hij dat de Grieken zelf maar moeten opdraaien voor de hoge kost “zolang ze niet bewezen hebben dat ze de schuld kunnen beheren”.
Over de problematiek van Dexia: “We dragen 60% van het risico omdat we ook 60% van de aandelen van de restbank in bezit hebben. Maar men heeft veel te weinig de schuldigen durven aanwijzen van het slecht beheer.”
Lannoo pleit voor een regulering van de banken op Europees niveau, in plaats van per staat. “Dat is ook de beslissing die genomen is eind juni door de Europese Raad.” Maar dat is blijkbaar ook geen garantie aangezien de centrale regulator in de VSA daar niet heeft voorkomen dat de zaken ontspoorden.
Alhoewel in de periode tot de deregulering van de jaren ’90 het bancair van systeemschokken gespaard bleef lijkt Lannoo tegen de herinvoering van een scheiding tussen zakenbanken en investeringsbanken. “Een spaarbank is niet noodzakelijk minder riskant dan een bank die ook meer ‘marktgerichte’ activiteiten uitoefent. Kijk maar naar het Spaanse Bankia, dat had veel te veel belegd in 1 product, namelijk hypotheken, waarmee het dan mis ging.”
J'accuse
J’accuse is een actie op zaterdag 28 januari waarbij burgers in naam van hun gemeente, die dat om mysterieuze redenen nalaat, klacht indienen vanwege het enorme verlies dat die gemeente geleden heeft door de capriolen van Dexia & de Gemeentelijke Holding. Tekst en uitleg door Stijn Suijs van Netwerk Vlaanderen.
Gezellig samen klacht neerleggen? Samenkomst in Antwerpen op het De Coninckplein, zaterdag 28 januari, 13u (of was het 14u? herbeluister het fragement!).
Morals & banking
Wat is de taak van een bankbediende: de klant degelijk lange termijn-advies geven, of de winst van de bank maximaliseren door zoveel mogelijk producten te verkopen? De sector is duidelijk erg in één richting gaan overhellen, met alle desastreuze gevolgen van dien. U kunt deze week in het gebouw van de Nationale Bank in ’t stad in het Engels komen meemijmeren over hoe het wél zou moeten.
Woensdag 1 december, 17u-20u: Lezing en paneldebat Integrity and trust in the banking sector
Donderdag 2 en vrijdag 3 december: Internationale Engelstalige conferentie Morals & Banking