foto: RC Met het Toekomstverbond dat in maart 2017 afsloten werd, engageerden de overheid en de toenmalige actiegroepen zich ertoe om samen een aantal zaken te verwezenlijken. De actiegroep Recht op Lucht vraagt om het engagement om tot een modal shift te komen van onder het stof te halen.
De modal shift moet de mobiliteit van de Antwerpse regio minder afhankelijk maken van de auto. Marlies Lenaerts van Recht op Lucht: “We zijn nu bijna vijf jaar na de ondertekening van het Toekomstverbond en constateren dat van het engagement rond de modal shift niets te merken valt in de stad. Nochtans is dat met een aantal eenvoudige en weinig omstreden maatregels te realiseren. Het zou nuttig zijn om het Toekomstverbond te evalueren op elk van de vijf engagementen. De (Oosterweelwerken aan) de ring van de stad is een machine die dendert maar de modal shift wordt stiefmoederlijk behandelt en een aantal leden van het Toekomstverbond wil er ook gewoon niet aan werken.” Inge Salden (Recht op Lucht): “Het gaat dan in de eerste plaats over de stad Antwerpen die tegenwerkt en blijft parkeerplaatsen aanleggen, wat enkel tot een toename van het autoverkeer zal leiden. Nu de Oosterweelwerken even gestaakt zijn, is het moment gekomen op eens opnieuw naar de andere zaken van het Toekomstverbond te kijken.” Marlies Lenaerts: “Het is choquerend om vast te stellen hoe de overheid nu iemand in de burgerbeweging naar voor schuift om het Oosterweelproject vooruit te stuwen. Dat is de taak van de overheid zelf en bovendien moet ze de rest van de in het Toekomstverbond aangegane engagementen nakomen. We hebben de indruk dat de stad de mol is onder de leden van het Toekomstverbond: een partij die de modal shift écht niet onderschrijft. Bij elke heraanleg is de focus de aanleg van parkings en de doorstroming van het autoverkeer. In andere steden durft men wél het aantal parkeerplaatsen in het centrum te verminderen. Er zou ook nog veel meer moeten geïnvesteerd worden in parkings aan de rand van de stad.” Continue reading “Wat met de Modal Shift? "De stad Antwerpen is de mol onder de leden van het Toekomstverbond"”→
foto: RC Wouter Van Dooren is professor Bestuurskunde aan de UA. Hij bekeek de verkeersstromen van de verschillende alternatieven voor de Oosterweelverbinding en concludeert dat de 3,5 miljard slecht besteed geld zijn als het beleid erin slaagt de modal shift te realiseren.
Ook Van Dooren is kritisch over het Toekomstverbond, het akkoord dat de actiegroepen in 2017 afsloten met de overheid. Dat ‘historisch akkoord waarmee de strijdbijl begraven werd om over te schakelen op een samenwerkinsgmodel’ was een compromis waarbij de actiegroepen hun zaak bij de Raad van State opgaven nadat de overheid beloofde zich te zullen engageren om tot een overkapping en ‘Oosterweel light’ te komen.
“Het oplossend vermogen van de modal shift is enorm”
Wouter Van Dooren: “Het Toekomstverbond werd niet voorgesteld als een gezamenlijk project en geen compromis, maar bleek er twee jaar later wel één te zijn. Het Oosterweelproject leent zich niet echt tot compromissen, want die onderlinge deals werken elkander tegen: als de overheid een Oosterweel heavy wil, dan compromitteert dat de overkapping die de actiegroepen willen. Alles hangt samen.”
“Gans het proces mist ook transparantie en het lijkt erop dat er weinig gebeurd is de afgelopen drie jaar. Er zijn wel werkbanken maar er waren geen websites, de voorzitters van de werkbanken waren niet gekend. Ik heb totaal geen zicht op wat er gebeurt. Ik heb gezocht naar verslagen en agenda’s van de werkbanken maar niets gevonden. De minimale transparantie ontbreekt. De actiegroepen zelf zijn wel nog mee, maar volgt de achterban nog?”
“Naast de werkbanken over de overkappingsprojecten van de verschillende secties van de ring was er ook een ‘werkbank Oosterweel’. Dat was de belangrijkste, want die bepaalt wat er mogelijk is voor de andere werkbanken. Het lijkt erop dat daaruit gekomen is dat de Oosterweelverbinding zelf twee maal drie rijstroken blijft. Dat is geen ‘light’ versie, maar gewoon het oorspronkelijk ontwerp.”
Met 3,5 miljard kost de Oosterweelverbinding een half miljoen euro per meter. Van Dooren vraagt zich af of dat geld beter niet anders besteed was. In fiets-voetpaden, openbaar vervoer of andere wegeninfrastructuur. “Een doelstelling van het Toekomstverbond was om de modal shift te realiseren, maar die is uit het oog verloren.” Continue reading “Wouter Van Dooren (UA) over Oosterweel”→
In een artikel in de nieuwe massamedia over het Oosterweel-dossier brengt Thomas Goorden een ander verhaal dan dat van de overheid en voormalige actiegroepen.
Goorden is activist en zat ook een tijd als vertegenwoordiger van StRaten-generaal in het overleg tussen actiegroepen en overheden.
“Hebben we ons laten rollen? Ik denk van wel. De reden is onervarenheid. Lees het Toekomstverbond maar: dat is een barslecht akkoord.”
Het Openbaar Onderzoek van het project is lopend en gaat over de nieuwe Scheldetunnel en de aansluiting van het nieuwe stuk autosnelweg op de bestaande Antwerpse ring. De procedure gaat dus niet over de overkapping van de ring en ook niet over de aanleg van de A-102, die een deel van de ring zou ontlasten. Thomas Goorden: “Nu we uit de lockdown komen, zien we dat er veel meer niet-essentieel autoverkeer is dan we dachten. Mensen verplaatsen zich soms om onzinnige redenen met de auto. We hebben weer besloten om voor het plezier rond te rijden, dat zie je heel vaak hier in Antwerpen. Dit toont aan dat er veel marge is op de modal shift. Vroeger stelde men dat de evolutie van het autoverkeer een natuurlijk fenomeen was waar niets aan kon veranderd worden. Daarom moest de Oosterweeltunnel een bepaalde afmeting hebben. Van die logica blijft niets over. Het is heel duidelijk dat de overheid kan ingrijpen op het autoverkeer. Overal is men daar mee bezig … behalve in Antwerpen, de plaats waar een Toekomstverbond getekend is over een modal shift. ”
” Er is een enorme marge om tot een vermindering van het autoverkeer te komen zonder bedrijven en winkels te sluiten.”
“Dit moet ik wel wat nuanceren: tijdens het overleg in het kader van het Toekomstverbond werd de logica van de stijgende (auto)verkeerscijfers gelost. Het huidig ontwerp van de Oosterweelverbinding is gebaseerd op een kleinere stijging van het autoverkeer dan het oorspronkelijk ontwerp. Een soort tussenoplossing die verpakt wordt als overwinning. Maar dat betekent wel dat de overheid eigenlijk toegeeft dat de mobiliteitscijfers fictief zijn, omdat je dus een keuze hebt als het over de toekomstige verkeersdrukte gaat, en je dan je beleid op die keuze kan richten. Dat is een nieuw gegeven. Maar je kunt dus de vraag stellen: ‘Waarom nog een Oosterweel?’. Er is een enorme marge om tot een vermindering van het verkeer te komen zonder bedrijven en winkels te sluiten.” FINANCIERING?Continue reading “Oosterweel: "We hebben ons laten rollen"”→
stRaten generaal, Ademloos en Ringland hebben hun evaluatie van het Antwerps bestuursakkoord neergepend in een open brief aan het nieuw stadsbestuur. Manu Claeys van stRaten Generaal ziet een aantal goede punten in het akkoord, maar heeft ook een aantal fundamentele vragen: de overkapping en de modal shift.
Volgens Manu Claeys is de ‘Verbinding’ in de titel van het bestuursakkoord meer dan een marketing-kreet en wordt er effectief gezocht naar een andere toon.
“Nu gaan we weer een paar maanden campagne tegemoet en zal het weer lelijk worden maar vanaf mei kunnen we opnieuw verder werken. De toon van het akkoord is anders dan in het vorig akkoord.”
“Ik denk niet dat de sossen zich hebben laten rollen. Bepaalde zaken in het akkoord zijn misschien niet heel duidelijk maar op het einde van het jaar zal blijken wat er van de verbinding komt want dan moet het budget opgemaakt zijn en zullen er sommen geplakt worden op de specifieke projecten, zoals bijvoorbeeld de gratis maaltijden die de sp.a belangrijk vindt.”
Maar er zijn ook bezorgdheden: het bestuursakoord is vaag als het gaat over de overkapping en de modal shift. Er is een eerste, gedeeltelijk, fase van de overkapping in gang gezet (18 deelprojecten die 1,25 miljard mogen kosten, nvdr) maar er wordt geen werk gemaakt van het vervolg. Tegen 2024 zou er zicht moeten zijn op hoe de volledige ovekapping eruit zal moeten zien, er zouden tegen dan bugetten moeten gezocht worden, en aan vergunningen gewerkt worden. Dat ontbreekt in het bestuursakkoord, aldus Manu Claeys.
“Als je via verkeersbegeleiding en parkeergarages de toegang van de auto in de stad blijft faciliteren dan gaan de mensen de overstap niet maken.”
En verder: “De tweede belangrijke zaak waar we op hameren is de Modal Shift; minder auto’s en meer trams en fietsers. We zijn daar werk van aan het maken binnen het Toekomstverbond (het akkkoord van maart 2017 tussen actiegroepen en overheid , nvdr). Maar in het bestuursakkoord staat dat er pas een Strategisch Circulatieplan komt nadat de Oosterweelverbinding voltooid is. Dat zal pas in 2025 het geval zijn, dus na het einde van de legislatuur.”
Bestuursakkoord pagina 7: geen circulatieplan voor 2025
“Dit baart ons zorgen: er komen grote werken en we zullen moeten inzetten op alternatieven . De vrees bestaat dat er sluikverkeer zal ontstaan in de wijken. Daarom zijn er wijkcirculatieplannen nodig, Continue reading “Manu Claeys: Het wordt een Oosterweel-Light!”→
De komende weken zijn cruciaal voor de toekomst van Antwerpen, alweer.
Een ‘light’ versie van het Oosterweel project zou de leefbaarheid van Antwerpen ten goede komen en de overkapping van de ring een stuk goedkoper en dus meer haalbaar maken. De Project-MER van het Oosterweel-project wordt woensdag gepresenteerd aan de actiegroepen en dan kan de discussie starten over de Oosterweel versie.
Toch is er nu al reden tot ongerustheid: Vooralsnog zijn er geen tekens waaruit blijkt dat de overheid het engagement van 2017 om de ‘light’ versie te onderzoeken effectief ter harte neemt. Ondertussen blijkt de overkapping van de Oosterweel Heavy van langs om meer op een kaas met gaten uit te draaien.
Hebben de actiegroepen hun wapens te vroeg uit handen gegeven?
Wim van Hees: “Ik ben geen technisch expert. Ik bewaak het proces en de afspraken en daar heb ik wel verstand van. En ik weet wat een volledige overkapping is: Dat is geen overkapping die iedere twee kilometer open is.”
Intendant Alexander D’Hooghe: “Wij werken wel samen met Ringland, maar Ringland werkt niet altijd samen met ons”
Op 15 maart 2017 werd in het Oosterweeldossier een overeenkomst gesloten tussen de aktiegroepen (stRaten Generaal, Ademloos, Ringland) en de Vlaamse overheid. Vanaf nu zou gekeken worden naar een gereduceerde Oosterweelverbinding en naar een het verminderen van het autogebruik in en rond Antwerpen. Er zou ook werk gemaakt worden van de overkapping van een groot deel van de ring.
De eerste stappen in de uitwerking van het akkoord verliepen niet goed doordat de politieke overheid de hakken in het zand bleef zetten en niet wilde afwijken van haar BAM-tracé ontwerp.
“Het Meccano tracé is superieur aan het BAM tracé maar met alle aanpassingen ziet die tweede keus er toch ook zeer goed uit”
Volgens de aktiegroepen waren de procedures in het Oosterweel-dossier de vorige jaren niet correct gevolgd en het zag er naar uit dat de Raad van State die kritiek ging bevestigen, wat gans het project kon doen kapseizen. Maar op 14 juni werd dan toch een volgend compromis bekend gemaakt: de overheid vraagt BAM een “Oosterweel Light” en een reeks andere aanpassingen onderzoeken en stRaten generaal trekt zijn verzoekschrift bij de Raad van State in.
Manu Claeys van stRaten generaal is tegast voor een uitgebreide stand van zaken. Kosten-baten analyse 2.0
Na het vervolledigen van de plan-MER studie met daaraan gekoppelde kosten-baten analyse werd begin 2014 door de Vlaamse regering gekozen voor het BAM-tracé. Dat leverde 4 minuten meer tijdswinst op dan het Meccano-alternatief om van de ene kant van Antwerpen naar de andere kant te rijden. De maatschappelijke kosten baten amalyse (BKBA) berekende dan dat die tijdswinst (over enkele decennia bekeken) vier miljard € Continue reading “Manu Claeys: "Je gaat er niet geraken met 10 kilometer fietspad en twee extra tramlijnen"”→
In een artikel in de nieuwe massamedia over het Oosterweel-dossier brengt Thomas Goorden een ander verhaal dan dat van de overheid en voormalige actiegroepen.
stRaten generaal, Ademloos en Ringland hebben hun evaluatie van het Antwerps bestuursakkoord neergepend in een open brief aan het nieuw stadsbestuur. Manu Claeys van stRaten Generaal ziet een aantal goede punten in het akkoord, maar heeft ook een aantal fundamentele vragen: de overkapping en de modal shift.
Op 15 maart 2017 werd in het Oosterweeldossier een overeenkomst gesloten tussen de aktiegroepen (stRaten Generaal, Ademloos, Ringland) en de Vlaamse overheid. Vanaf nu zou gekeken worden naar een gereduceerde Oosterweelverbinding en naar een het verminderen van het autogebruik in en rond Antwerpen. Er zou ook werk gemaakt worden van de overkapping van een groot deel van de ring.