Oosterweel-financiering: de Hogere Boekhoudkunde en de Blanco Cheque

Met het zogenaamd “BAM-decreet” creëerde de Vlaamse regering in 2002 een vehikel (de BAM) om de Oosterweel-verbinding te realiseren zonder dat het (direct) op de begroting zou wegen. BAM, die volledig onder de controle van de Vlaamse overheid staat en politiek bemand is, werd voorgesteld als een de onafhankelijke partij die het project zou financieren en uitvoeren.  Europa ( INR en Eurostat) doorzagen de truuk echter.
In juli keurde het Vlaams parlement een herziening van het BAM-decreet goed die het mogelijk moet maken om het project te laten uitvoeren door NV Liefkenshoek.  NV Liefkenshoek is echter ook eigendom van de Vlaamse overheid. Dirk Peeters (Groen!) vraagt zich dan ook af of Europa het dit keer wel zal slikken: “dit is een schijnconstructie”.
Bovendien wil de Vlaamse regering de Oosterweel-concessie aan de NV Liefkenshoek geven zonder andere offertes te vragen.
Verder vindt hij de neiging van de Vlaamse regering om alles via pps te financieren buiten de begroting een gevaarlijke piste, want de afbetalingen komen uiteindelijk toch terecht in de begroting.
Maar het meest onrustwekkend in de zaak is dat de Vlaamse Deelregering Vlaanderen volledig borg laat staan voor de kost van het project. Het Rekenhof suggereert om op papier vast te leggen hoe ver die waarborgen gaan. De regering, bij monde van Minister Muyters, wijgert echter om dit te doen (zie 1e zin p44 van het verslag) en geeft dus een blanko cheque aan (de uitvoerder van) het project. Eventuele financiele lijken zullen -door toekomstige bewindvoerders-   op de bevolking verhaald moeten worden; maar kunnen ook leiden tot een verlaging van de kredietwaardigheid van Vlaanderen.
Momenteel wil de Vlaamse regering de Liefkenshoektunnel zelf niet tolvrij maken omdat ze nog altijd een schuld van 200 miljoen meesleurt die men met de tolgelden wil afbetalen, aldus Dirk Peeters.
De herziening van het decreet dreigt van de Liefkenshoektunnel echter nog tientallen jaren extra een toltunnel te maken; want  NV Liefkenshoek met een concessie voor Oosterweel- en liefkenshoektunnels zal tol willen blijven heffen in alle tunnels. Een tolvrije Liefkenshoektunnel zou namelijk verkeer – en dus inkomsten- wegzuigen van de betolde Oosterweeltunnels.
Of hoe financiële bekommernissen het mobiliteitsbeleid volledig overschaduwen…
Dokumenten:
– Herzien BAM-Decreet: HIER
– Verslag zitting Parlement 4 Juli: HIER
– Advies Rekenhof: HIER
Continue reading “Oosterweel-financiering: de Hogere Boekhoudkunde en de Blanco Cheque” →

Beverse gevangenis: Europa vraagt uitleg

De Vlaamse deelregering leverde een bouwvergunning af voor een nieuwe gevangenis in Beveren, pal op het tracé van het Meccano mobiliteits-alternatief van Forum2020/stRaten Generaal (SG).
De denktank/actiegroep vroeg om de gevangenis 48 meter binnen het perceel op te schuiven. De regering ging daar echter niet op in en verleende een jaar geleden dus een bouwvergunning, echter zonder daarbij de nodige Milieu Effecten Rapportering-screening uit te voeren. Daarop diende SG een klacht in bij de Europese Commissie. De Commissie volgt en startte enkele weken geleden een inbreukprocedure tegen de Vlaamse regering. Die krijgt tot midden september om tekst en uitleg te geven.
“We hebben volledig gehandel volgens de Vlaamse wetgeving.” stelt Mark Geenen van het kabinet van minister Muyters.
De Vlaamse wetgeving was echter niet in regel met de Europese.
“Dat klopt” erkent Geenen, “maar toen dit bekend werd heeft minister Schauvliege ogenblikkelijk een circulaire rondgestuurd. De bouwvergunning voor de gevangenis van Beveren dateert echter al van daarvoor. We hopen dus dat de Europese Commissie de zaak met gezond verstand zal bekijken, temeer omdat de Vlaamse regering onmiddelijk actie genomen heeft.”
Volgens Manu Claeys can stRaten Generaal klopt dit niet: Hij stelt dat de vergunning pas bijna 5 maanden ná de reprimande van Europa afgeleverd werd, en twee weken ná de circulaire van Schauvliege.
Ondertussen komt ook de geplande ondertunneling van de R11/Krijgsbaan tussen Wommelgem en Wilrijk ook in politiek vaarwater.
Continue reading “Beverse gevangenis: Europa vraagt uitleg” →

de Antwerpse Lighttrain

Aktiegroep/Denktank stRaten Generaal (SG) onderzocht in haar studie van 2010 de Antwerpse mobiliteits problematiek. Daarbij werd verder gekeken dan de Oosterweelknoop en kwam men tot de vaststelling dat ook het openbaar vervoersbeleid moest herdacht worden.
De stelling is dat zelfs met het door SG voorgesteld Meccano alternatief niet alles opgelost is. Het openbaar vervoer van de suburbane woonkernen rond Antwerpen is nu al ondermaats terwijl de bevolking de komende decennia er sterk zal toenemen.
Daarom stelt stRaten Generaal voor om een “Lighttrain” net van snelle en lichte treinen te ontwikkelen dat gebruik maakt van het onderbenut spoorwegnet rond Antwerpen. Ze halen hun inspiratie in Zwitserland, waar een gelijkaardig systeem in Basel en Zurich erin slaagde de gebruikers te doen overstappen van auto naar trein.
Manu Claeys van stRaten generaal doet het plan uit de doeken en legt ook nog uit waarom SG een klacht heeft ingediend bij de Europese Commissie tegen de Vlaamse Regering.
Links:
– Lighttrain net
– Lightrain+Tram net
Continue reading “de Antwerpse Lighttrain” →

UPlace: het fijn stof, de files en de SP-a

Afgelopen week gaf de Vlaamse deelregering groen licht aan het shoppingcomplex UPlace. De verantwoordelijke minister Schauwvliege stelde dat het project geen extra files zal veroorzaken en ook de al problematische luchtkwaliteit niet zal verslechteren.
We bellen met Erik Grietens van UPlace-sceptici Bond Beter Leefmilieu voor een repsons.
Schauwvliege haalt een studie aan die stelt dat de extra verkeersstroom van het shopping centre , dankzij bijkomende investeringen in openbaar vervoer, zal gecompenseerd worden door minder verkeer elders. En aangezien er globaal gezien geen extra verkeer is, zal er ook geen bijkomend fijn stof zijn.
Volgens BBL zal het in de praktijk echter anders uitdraaien en klopt de milieu-effecten studie niet. Om te beginnen is het twijfelachtig dat de beloofde tramlijn er komt. Die kost 300 miljoen en wordt niet betaald door UPlace, maar door de overheid die het geld niet heeft, aldus Erik Grietens.
Maar zelfs als de investeringen toch zouden uitgevoerd worden, dan zal het verkeer in zijn geheel toenemen volgens BBL, ook als rekening wordt gehouden met een gunstige impact van nieuwe tram-en buslijnen op het woon-werk verkeer.
De huidige klacht van BBL over het milieu-effecten rapport is niet nieuw, de milieuorganisatie heeft in het verleden al een aantal bezwaren ingediend.
UPlace zal 6000 parkeerplaatsen voor auto’s hebben, meer dan het dubbel van de bestaande grootste parking in Vlaanderen.
Wat betreft de politieke discussie van deze week klopt het volgens Grietens dat SP-a in het verleden nooit moeilijk gedaan heeft over UPlace.
Dat SP-a minister Ingrid Lieten een grote pleitbezorger zou geweest zijn van een shoppingmall in Beringen (Limburg) is volgens hem overdreven, want Lieten liet alternatieven voor het Limburgs project toe. Maar de projecten worden vooral beoordeeld op hun economisch rendement en shoppingcentra zijn de meest rendabele vastgoedprojecten. Het niet aantekenen van bezwaar komt bijgevolg dus toch neer op een goedkeuring.

Superkamions

Zowel op Vlaams als op Europees niveau woedt er een debat over het al dan niet toelaten van 25 meter lange superkamions.
Alhoewel….
In Vlaanderen is de regering al bezig met testprojecten. Vooral CD&V ziet in de superkamions een middel om het stijgend transportvolume te kanaliseren. En hoewel er bij SP.a verzet is lijken de SP.a ministers de baan voor de supertrucks niet te blokkeren.
De Koepel Milieu en Mobiliteit, Komimo, ziet de superkamions liever niet komen en uit een enquete die Komimo recentelijk liet uitvoeren moet blijken dat ook de bevolking tegen is.
Volgens Miguel Vertriest van Komimo verminderen superkamions niet de milieuvervuiling maar wel de kost voor de transportfirma’s. Er is wel een verminderde uitstoot per vervoerde kilo in vergelijking met de bestaande kamions, maar die wordt ongedaan gemaakt omdat de monstertrucks veel meer vervuildend blijven dan vervoer per trein of per schip bij wie ze traffiek weghalen.
Op Europees niveau werd Europees commissaris Siim Kallas onlangs teruggefloten door het parlement. Het stimuleren van superkamions dat Kallas voorstaat gaat dan ook lijnrecht in tegen de visie van het Witboek Transport dat de Europese Commissie zelf vorig jaar voorstelde en vrachtvervoer over de weg juist wil verminderen.

Gevangenis Beveren opschuiven: noodzaak of tijdverlies?

De federale regering wil zo snel mogelijk een gevangenis bouwen in Beveren, maar die is ingepland op de plaats waar stRaten Generaal/ Forum 2020 het Meccano alternatief voorzien dat de Antwerpse mobiliteitsknoop moet ontwarren.
StRaten Generaal vraagt om de gevangenis een 50 meter te verplaatsen ( zie schema HIER), maar daar lijken de Vlaamse en Federale regeringen niet echt veel werk van te maken. Het gevolg is dat het Meccano alternatief onuitvoerbaar wordt.
StRaten Generaal ging onlangs praten met ambtenaren van de Europese Commissie en die stellen dat de onze overheid de EU regels overtreedt door een alternatief voor haar eigen plannen onmogelijk te maken.
De houding van de Vlaamse overheid is op zijn minst eigenaardig te noemen want ze roept al twee jaar dat het Meccano-plan geen alternatief biedt voor haar eigen Masterplan 2020 op het BAM tracé en heeft ze steeds geweigerd om het mee te nemen in de gaande studies. Maar ondertussen moet het Meccano-plan wel degelijk als alternatief onderzocht worden in de komende milieu-effecten studie. Nu wordt opnieuw, deze keer in het kader andere infrastruur werken, geweigerd om rekening te houden met het Antwerps mobiliteits-alternatief.
Volgens Manu Claeys van stRaten generaal stuurt de regering aan op een voldongen feit en zet ze de wettelijke procedures even aan de kant om het eerste beton van haar Masterplan snel te kunnen gieten. De inbreuk tegen de EU regels zal dan later wel afgekocht worden met belastingsgeld.
Maar zijn er geen goede redenen om de gevangenis te laten staan zoals gepland? Betekent verplaatsing geen uitstel van jaren en kan die Meccano niet gewoon wat opgeschoven worden?

10 maart: Alternatieve Boekenbeurs in Gent

Gesprek met mede-organisator Roel Steynen over de 11e editie alweer van dit jaarlijks maatschappelijk geëngageerd en internationaal gerenommeerd boekenfestijn met lezingen, debat en poëzie.
Meer info hier.

Overkapping van de ring: eerste stappen of loze beloften?

Burgemeester Patrick Janssens verklaarde op Klara dat hij het overkappen van de ring een fantastisch idee vindt. Maar er zijn financiele bezwaren en bovendien legt Europa veiligheidsregels op die het technisch heel moeilijk maken, aldus Janssens. Toch verwacht hij dat na de verkiezingen de eerste stappen zullen gezet worden in die richting en dat over 50 jaar de ring wel zal overkapt zijn.
Volgens Manu Claeys van stRaten General draait Janssens de Antwerpenaars een rad voor de ogen: “Hij weet heel goed dat juist door de keuze voor het BAM tracé de overkapping er nooit zal komen. Ter hoogte van het sportpaleis wordt dat technisch onmogelijk en op de rest van de ring zal het niet mogen wegens de Europese veiligheidsnormen. ”
“Als gekozen wordt voor het Meccano tracé kan het zwaar internationaal verkeer van de ring gehaald worden, en dan mag de overkapping wel.”
StRAten Generaal organiseert een Tunnelcongres op woensdag 7 maart in het Proviciehuis.

Oosterweel: een stand van zaken

De inzageperiode van het dossier “plan MER” van het Oosterweelproject is afgesloten. Manu Claeys van stRaten Generaal legt uit wat het belang is van die Milieu Effecten Rapportering (MER) en wat de volgende stappen zijn in de Oosterweel-saga.
De plan-MER procedure laat toe om alternatieven voor het Masterplan 2020 van de Vlaamse deelregering te sugereren. StRaten Generaal stelde dus een aantal varianten van haar Meccano plan voor, en suggereert ook om te onderzoeken of de verkeersknoop niet voor een stuk kan ontward worden zonder miljarden te investeren in nieuwe infrastructuur.
StRaten Generaal is verder bezorgd over het feit dat de tracés niet volledig in rekening gebracht zullen worden: De A102 of zogenaamde “oostelijke bretel”, die in alle plannen zit, zal namelijk niet volledig mee verwerkt worden in de milieueffectenstudie. De verkeerssimulaties die zullen uitgevoerd worden zullen wel degelijk rekening houden met de A102, maar wat de milieueffecten zelf betreft zal alleen maar gekeken worden naar de impact op de westelijke en noordelijke zones, niet op het oosten, aldus Mamu Claeys.
Links:
– Ons gesprek met BAM over het Plan MER HIER
– “Opmerkingen en Aanvullingen” van stRaten Generaal op het Plan-MER: HIER

Oosterweel dossier Plan-MER beschikbaar voor inzage/ commentaar

In maart 2010 kwamen Kris Peeters, Patrick Janssens en Bart De Wever overeen om de Lange Wapper-brug in de grond te stoppen. In september van datzelfde jaar werd, nadat uitvoerder/ coordinator BAM de technische haalbaarheid had bevestigd, het zogenaamd “Masterplan 2020”-compromis gepresenteerd als de finale oplossing voor de Antwerpse mobiliteitsknoop.
Maar er is nog een lange weg af te leggen. Zo moet er een nieuw milieu-effecten rapport opgesteld worden aangezien er ook een nieuw Ruimtelijk Uitvoeringsplan moet komen. Continue reading “Oosterweel dossier Plan-MER beschikbaar voor inzage/ commentaar” →