Op naar ronde 3 in Spanje

Nadat de parlementsverkiezingen van 20 december 2015 geen regering opleverden, hebben ook de herkansingsverkiezingen van 26 juli geen soelaas gebracht. Conservatieven en liberaal-populisten proberen wel een regering te vormen, maar de positie van de sociaal-democraten is cruciaal: zonder hun onthouding geen  minderheidskabinet voor Mariano Rajoy, uittredend premier, voorman van de Partido Popular en Gallego met een accent.
Vincent Scheltiens bespreekt met ons de politieke situatie in Spanje en evalueert het kartel tussen Podemos en Izquierda Unida. Daarnaast bespreken we ook de nakende verkiezingen in Spaans Baskenland en de terugkeer van Arnaldo Otegi, voormalig woordvoerder van Batasuna. Tot slot vertelt Scheltiens ook over Spaanse media, die marionetten lijken te zijn van de Spaanse machtspartijen.

Het geld van het voetbal

Voetballen is simpel, maar het moeilijkste dat er is, is simpel voetballen, zo sprak een Nederlander ooit. Maar hoe simpel het spel zelf lijkt, des te moeilijker en troebeler is de wereld rondom de balsport. Makelaars die niet altijd de beste bedoelingen hebben, minderjarige jongetjes die uit hun vertrouwde omgeving worden weggeplukt, oliesjeiks die plots grote clubs creëren, corrupte instellingen en onwaarschijnlijke transferbedragen: de pret kan niet op.
We spreken erover met journalist en schrijver Frank Van Laeken. Hij kent de gangen van VRT-sportredactie (en ook die van FM2000, maar dat is een ander verhaal) en schreef het boek Excess United, over het geld van het voetbal. Een gesprek in drie delen, over waarom de winst niet noodzakelijk altijd bij de Duitsers terecht komt (*)…
(*) Vergezochte verwijzing naar een bekende uitspraak van de Engelse sjotter Gary Lineker: ”voetbal is een spel van 22 spelers en op het einde winnen de Duitsers.”

Voorwaarts!? Trekt uw Plant & Mambo Social Club

Een ‘cannabis social club’ is een non-profit-organisatie die in een gesloten circuit voorziet in de cannabis-behoefte van de eigen leden, zich baserend op decriminaliserende regelgeving in een land waar cannabis op zich nog illegaal is.
In 2005 kwam er in België zo’n decriminaliserende regelgeving, met name een ministeriële richtlijn om niet te vervolgen als iemand maximum 3 gram cannabis op zak heeft, of één cannabisplant kweekt voor eigen consumptie. Dat is dan wel op voorwaarde dat er geen sprake is van verzwarende omstandigheden of publieke overlast, twee termen die uiteraard voor interpretatie vatbaar zijn.
Naar het voorbeeld van soortgelijke verenigingen in Spanje ging daarop in Antwerpen Trekt uw Plant van start, een paar jaar later volgde de Mambo Social Club in Hasselt. Het idee is dat elk lid één cannabisplant kweekt voor eigen consumptie, zoals in de richtlijn vermeld. Alleen: sommige leden hebben thuis liever geen cannabis staan, vanwege loslopende kinderen / huisdieren, geen groene vingers, te veel inkijk van mogelijk moeilijk doende buren … Andere leden zetten bij hen thuis dus meerdere planten, waarbij elke plant duidelijk gelabeld aan één bepaald lid toebehoort. Met dit systeem kan men de risico’s van het illegale circuit vermijden: onbetrouwbare kwaliteit, mogelijk contact met andere, minder onschuldige drugs … en de illegaliteit zelf, uiteraard. Medicinale gebruikers van cannabis, zoals patiënten van chronische pijn, epilepsie, MS, Parkinson … kunnen bovendien kiezen voor varianten met een laag THC-gehalte (dus minder roesverwekkend) en een hoog CBD-gehalte (ontspannender).
Continue reading “Voorwaarts!? Trekt uw Plant & Mambo Social Club”

Europa en de geflopte Haïtiaanse verkiezingen

Drie vertegenwoordigers van het Haïtiaanse middenveld  ontmoetten in Brussel vertegenwoordigers van de Europese instanties. De houding van zowel de Europese Commissie als parlementairen was “schokkerend” vertellen ze aan Radio Centraal.
Toelichtingen in de studio door Joris Willems, die een doctoraatsonderzoek doet aan de Ugent rond de rol van de internationale gemeenschap in de Haïtaanse verkiezingen.
In 2015 werden in Haïti eindelijk verkiezingen georganiseerd. Dat was niets te vroeg. Lokale verkiezingen moesten reeds in 2011 georganiseerd worden, maar voormalig president Michel Martelly verkoos om per presidentieel decreet de burgemeesters te vervangen. Begin 2013 en begin 2015 moest telkens één derde van de Senaat vervangen zijn geweest na verkiezingen, maar ook die werden nooit georganiseerd. Ook begin 2015 moest het parlement vervangen worden door nieuwe verkozenen. Het gevolg was dat het land ontdaan was van parlement, van verkozen burgemeesters en twee derde van de senaat. De enige verkozenen die op nationaal niveau bleven opereren was een derde van de senaat en voormalig president Martelly.
Als de verkiezingen eindelijk georganiseerd werden in augustus en oktober 2015 waren die besmet door geweld, intimidatie en ernstige onregelmatigheden. Het Haïtiaanse middenveld, politieke partijen en zowat alle sectoren uit de maatschappij eisten een verificatie en spraken over een electorale staatsgreep door president Martelly. Continue reading “Europa en de geflopte Haïtiaanse verkiezingen”

Digitale radio: geen kat geïntereseerd, dus waarom de push?

Al twintig jaar wordt digitale DAB-radio aangekondigd maar geen kat zit erop te wachten, de digitalisering komt dus niet van de grond.
Nu steekt de liberale regering de vrije markt een handje toe: in mei was er de conceptnota van minister Gatz die de stations van de mediagroepen een plaats garandeert op de DAB-band en de afbouw van FM voorziet. 
Op 6 juli keurden meerderheid en oppositie van het Vlaams parlement een resolutie goed die de regering in grote lijnen oproept om uit te voeren wat in de nota Gatz staat.
We bellen met.Bart Caron (Groen), voorzitter van de parlementaire mediacommissie.   We wilden ook Karin Brouwers (CD&V) aan het woord laten maar zij was niet bereikbaar.
“Het is veel meer dan een DAB-resolutie” stelt Caron. “Gans het landschap wordt  op orde gezet. Maar ja, de grote vernieuwing zit misschien wel in DAB+. We hebben in Vlaanderen een grote achterstand met het uitrollen van DAB+. Bijna niemand heeft een DAB ontvanger en alleen de VRT zendt op DAB uit.  We moeten absoluut overschakelen omdat we zo betere kwaliteit krijgen en omdat op die manier plaats kan gemaakt worden op de FM band voor lokale radio. Want dát is het problem met de FM-band: je krijgt er maar een beperkt aantal zendders op.”
RC: Het lijkt erop alsof de uitrol van DAB een (technische) manier is om de discussie over de FM band van de baan te krijgen. Een belangrijk element is dat twee van de drie gewestelijke private mediagroep-zenders (Joe FM en QMusic) eigendom zijn van Medialaan ( Persgroep / Roularta) en de derde, Nostalgie, van de combinatie  Corelio/Concentra. Nu is er een andere mediagroep die ook wel een radiootje wil hebben en daarvoor is geen plaats, dus….
Bart Caron: “Er is geen plaats voor die vierde landelijke (lees ‘gewestelijk’, nvdr)  van de SBS groep, de keten van TV zenders Vier, Vijf en straks ZES. Die wil ook een radio. Mediagroepen willen alle media combineren, dus TV, internet, radio, print… omdat dat hun commerciële positie versterkt. Dat is de realiteit. De vraag is hoe we dat regelen op een eerlijke manier. Idealiter komen we met alle gewestelijke radio’s op DAB+, en alleen op DAB+. Dan is er plaats voor al die zenders op DAB en ook op de FM band om alle andere radio’s de lokale en de netwerkradio’s te bedienen.  Netwerkradio’s kunnen later waarschijnlijk ook wel op DAB.  Dat is het idee. We kunnen die grote zenders wel niet direct van FM gooien. De mensen moeten eerst DAB ontvangers hebben. Mijn ideaal beeld is  hoogtechnologische, kwalitatieve radiozenders  en zo weinig mogelijk regeltjes. Laat die wereld vrij en laat wie radio wil maken ook radio maken, zoals het geval met sites op het internet.”
RC: Maar ondertussen zijn er wel regels nodig. Punt 3 van de resolutie stelt dat er ‘zo snel mogelijk uitsluitsel moet gegeven worden over mogelijkheid van een vierde landelijk (=gewestelijk)  commercieel radionet op de FM band’. Waarom is daar nog altijd gehakketak over?  Er zal wel wat lobbywerk aan de gang zijn achter de schermen van die derde mediagroep.
Bart Caron: “Er is een discussie tussen SBS en de overheid of er nog plaats is op de FM band.”
RC: Maar waarom zou dat moeten (die vierde zender)? Die zal, zoals de andere, geen kwalitatief goede radio brengen en geen enkele luisteraar vraagt erom. Het gaat gewoon om een mediagroep die er ook wat geld wil uitslaan.
Noot: Er wordt jaarlijks 270 miljoen aan geld uitgegeven voor radioreclame Continue reading “Digitale radio: geen kat geïntereseerd, dus waarom de push?”

Parlementen mogen hun zeg doen over CETA. Maar zal er geluisterd worden?

Bij velen doet  TTIP,  het dereguleringsverdrag tussen de EU en de VSA, al een belletje rinkelen. Minder bekend is CETA, een gelijkaardig verdrag tussen de EU en Canada. Minder bekend maar momenteel minstens even belangrijk aangezien de invoering van CETA voor de deur  staat. Op 22 september nemen de staten (via de Raad van ministers) een beslissing over CETA.
Op 5 juli erkende de Europese Commissie dat CETA wel degelijk geratificeerd moet worden door de nationale parlementen van de lidstaten. Aangezien er unanimiteit moet zijn is de kans groot dat het omstreden verdrag verworpen zal worden.  “De ratifiëring door de parlementen  is een goede zaak, zo lijkt het” aldus 11.11.11 in een persbericht, “ware het niet dat het akkoord al kan worden uitgevoerd VOOR de parlementen zich er over mogen buigen.”

“Met CETA installeert men een manifeste discriminatie van de eigen Vlaamse bedrijven en burgers tegenover de internationale bedrijven.”

We spreken met Marc Maes van 11.11.11 over CETA. 11.11.11.
Het ziet er naar uit dat Wallonië en Brussel tegen CETA zullen stemmen. De Vlaamse en National regering stemmen zo goed als zeker vóór, de leiding van N-VA is alvast zeer enthousiast  over CETA en TTIP.  Opmerkelijk want beide verdragen bevatten  een zogenaamde ‘” ISDS” clausule, die multinatonals toelaat om Vlaamse wetten aan te vechten voor speciaal gecreëerde hoven bevolkt door een select groepje rechters of mogelijks zelfs zakenadvocaten. “Met ISDS installeert men een manifeste discriminatie van de eigen Vlaamse bedrijven en burgers tegenover de internationale bedrijven.” aldus Maes.
Op 20 september, 2 dagen vóór de bijeenkomst van de Raad van Ministers organiseert een coalitie tegen CETA en TTIP  een betoging in Brussel.

Luchthaven Deurne nog niet van het infuus van de belastingsbetaler

Met Piet De Roeck van het burgerplatform Vliegerplein hebben we het over de financiële kant van de luchthaven van Deurne. Het verleden is gekend: afnemende passagiersaantallen en jaarlijks 5 miljoen belastingsgeld in een put die altijd even groot bleef.
Om dat te stoppen werd uiteindelijk beslist om het luchthavenbedrijf in twee te delen, met een “ontwikkelingsmaatschappij” (LOM)  in handen van de gemeenschap en een geprivatiseerde exploitatiemaatschappij (LEM). Enkel het Frans bedrijf Egis deed een bod voor een uitbatingsconcessie van concessie van 25 jaar voor het terrein van 175 hectaren. Maar er is een probleem: publiek en parlementairen mogen niet weten wat overeengekomen is.
Met de privatisering is het aantal vluchten dan wel toegenomen, de financiële situatie blijft.  De details van de deal worden door politiek en administratie in de achterzak gehouden, met als verantwoording  dat het om ‘concurrentiegevoelige informatie’  zou gaan.  “Flauwekul”, zegt De Roeck. “De twee luchthavens die aangeboden werden, zijn beide door Egis overgenomen (Deurne en Oostende, nvdr). Er is geen concurrentie.”
Het is dus niet geweten wat Egis zal betalen aan Vlaanderen voor de uitbating van het domein van 175 hectare, maar echt geruststellend zijn de signalen niet: het rekenhof (dat de cijfers wel zag) schatte in dat de privatisering nog duurder zal uitvallen dan  het beheer vroeger door de overheid, zelfs als er rekening gehouden wordt met de bedragen die  de LEM (Egis) zal uitbetalen. De Roeck is ondertussen naar de Raad van State gestapt om de volledige inhoud van de concessie in handen te krijgen.

Niet alleen de concessievergoeding wordt niet vrijgegeven, ook de opzegvergoeding wordt achtergehouden. Moest het slecht aflopen en de Vlaamse overheid wil van het contract af, dan kan dat, maar het bedrag dat daarvoor moet betaald worden is voor publiek en verkozenen geheim.
Naast de concessieovereenkomst is er ook een subsidieovereenkomst, die wel openbaar is. Daarin engageert Vlaanderen zich om de komende jaren het personeel van de luchthaven te blijven te betalen. Vorig jaar liep die kost alleen al op tot bijna 4 miljoen euro. Daarbovenop verscheen nog eens 800 duizend euro aan subsidie in de boeken van 2014.
De opbrengsten die de luchthaven binnenkrijgt van bijvoorbeeld winkels en autoverhuurders, daarentegen,  zullen ten goede komen van Egis.

“Hier klopt iets niet. Deze deal zal de toets op goed bestuur niet doorstaan. En dan hebben we het nog niet over de overlast.”

De deal doet denken aan de overeenkomsten gesloten  door de nationale administratie met multinationals (700 miljoen belastingsvrijstellingen met illegale regeling, Excess Profit rulings), die door de Antwerpse haven met de containerbehandelaars (50 miljoen aan kwijtgescholden boetes) en die van de Vlaamse regering met BAM-tracé-bouwer NORIANT (40 miljoen opzeg betaald). Voorbeelden van door politici en administratie op een ontransparante manier afgesloten miljoenen-engagementen die slecht afliepen voor de gemeenschap. Verantwoordelijke politici probeerden dan de miljoenenverliezen aan het publiek te verkopen, bijvoorbeeld  als heuglijk nieuws  (Noriant), of als een inmenging door Europa die het investeringsklimaat in gevaar brengt (de 700 miljoen).
De Roeck: “Hier klopt iets niet. Deze deal zal de toets op goed bestuur niet doorstaan. En dan hebben we het nog niet over de overlast.
Vliegerplein wil alternatieven voor het terrein van 175 hectaren beginnen onderzoeken.

Openbaarheid van Bestuur? Peter Verhaeghe: "We zijn er nog niet"

Jarenlang beet Peter Verhaeghe van stRaten generaal zich vast in het Oosterweeldossier. Het was vooral hij die overheidsplannen technisch ontleedde en alternatieven uitwerkte.
In dat proces werd  hij onbedoeld ook ervaringsdeskundige in het opvragen van rapporten en verslagen aan de overheid. Een grondwettelijk recht dat niet altijd  even ernstig genomen wordt.
We hebben Peter Verhaeghe tegast voor een uitgebreid gesprek over Openbaarheid van Bestuur, de 22 jaar jonge Vierde Pijler van onze Democratie.


Deel 1:

Deel 2:


DEEL 1: Hannah Arendt, (Gebrek aan) Informatie en Extremisme

RC: Je was vroeger samen met Manu Claeys het gezicht van stRaten generaal maar tegenwoordig zien we hem publiek meer met anderen. Ben je nog aktief bij stRaten generaal?
Peter Verhaeghe: “Toen we startten met Oosterweel dachten we nooit dat dit de proporties zou aannemen die het aangenomen heeft. Ik was vooral technisch bezig en ben gaandeweg meer bezig geraakt met Openbaarheid van Bestuur. Openbaarheid van bestuur heeft in het Oosterweeldossier een belangrijke rol gespeeld in het teweegbrengen van de kentering. Het was toen Manu (Claeys) en ik beslisten dat het echt wel nodig was dat we de plannen van Oosterweel konden inkijken -in plaats van te blijven gissen- dat het keerpunt kwam. We hebben toen vastgesteld dat niemand in het Vlaams parlement de plannen ooit gezien had, niettegenstaande veel Vlaamse parlementsleden van oordeel waren dat ‘de tijd van de discussie voorbij was’. We hebben het altijd bevreemdend gevonden dat mensen kunnen oordelen dat een discussie voorbij is als ze nog niet eens de plannen gezien hebben.”
RC: Wanneer was dat?
PVh: “Dat moet in 2008 geweest zijn. We zijn met de plannen naar buiten gekomen en hebben toen gezien dat er veel pijnpunten waren. Vervolgens stelden we vast dat de intellectuele wereld in Vlaanderen die toen bezig was met ruimtelijke ordening en verkeerskunde de plannen óók niet kende en dat er weinigen waren die zich geroepen voelden om over de zaak publiekelijk een standpunt te gaan innemen. Een aantal mensen hebben dat dan wel gedaan en vervolgens heeft de Vlaamse regering beslist om opnieuw een alternatievenonderzoek uit te laten voeren door ARUP-SUM.“
RC: In 2008 ging Ademloos ook van start. Hun focus op de luchtkwaliteit kwam samen met jullie studiewerk en daardoor werd het verhaal dan opgepikt door de mainstream media. En daarna (18 oktober 2009) kwam de volksraadpleging…
Maar wat doe je nu nog voor stRaten generaal?

“We hebben het altijd bevreemdend gevonden dat mensen kunnen oordelen dat een discussie voorbij is als ze nog niet eens de plannen gezien hebben.”

PVh: “Nu zijn er veel anderen die de kar trekken in het Oosterweeldossier dus is er geen directe noodzaak meer voor mij om om de haverklap op de trein te springen van Diest naar Antwerpen. Ik kan me beter richten op de zaken waarin ik me ondertussen heb gespecialiseerd.
Continue reading “Openbaarheid van Bestuur? Peter Verhaeghe: "We zijn er nog niet"”

Aanpak plastiek zwerfvuil: divergentie en bevoegdheidsconficten

 
Een Europese richtlijn legt op dat alle lidstaten tegen 2018 plastic zakjes moeten betalend maken of helemaal verbieden. In België voelen 4 verschillende ministers zich verantwoordelijk voor de zaak maar minder geneigd om afspraken met elkaar te maken. Het resultaat is dat Wallonië en Brussel de zakjes gaan verbieden (maar vanaf een verschillende datum), en dat Vlaanderen nog niets beslist heeft en zegt te willen overleggen met de andere regio’s. Begin deze week verklaarde nationaal minister Marghem dan dat ze de zakjes niet wil verbieden maar betalend wil maken, en dat het niet alleen moet gaan over plastieken, maar ook over papieren zakken.

“Papieren zakken meer  vervuilend als het gaat over giftige stoffen of klimaatimpact.”

Rob Buurman van de Bond Beter Leefmilieu: “Een aanpak van de plastiek zakken is nodig, maar het zou verkeerd zijn moest er een verschuiving komen van plastiek naar papieren zakken, die meer vervuilend zijn als het gaat over giftige stoffen of klimaatimpact. ”
“In Holland beginnen de modeketens over te schakelen op papieren zakken om aan de heffing op plastiek zakken te ontsnappen.”
“In België ligt de bevoegdheid op gebied van productcriteria op het federaal niveau (dus bij Marghem) maar de milieuwetgeving zit op het gewestelijk niveau. ’t Hangt dus af van hoe je het bekijkt, en nu komen de ministers met elkaar in conflict. We hopen dat ze dat probleem op een ambitieuze manier oplossen en ook naar de papieren wegwerpzakken kijken.”
Ook wat betreft blikjes was er sprake van een heffing, “maar die invoering van statiegeld is door de industrie afgekocht eerder dit jaar”, zegt Rob Buurman. “Ze hebben 16 miljoen € op tafel gelegd en gaan die spenderen aan sensibilisering . In 2018 zal geëvalueerd worden of dat iets uitgehaald heeft. We zijn sceptisch en hebben weinig vertrouwen in de evaluatiemethodiek.”

7-10 juli: Belgica-tentoonstelling

De  Steenschuit bouwt momenteel een replica van de legendarische poolvaarder Belgica. Van 7 tot 10 juli organiseert de vzw in het Natiehuis (aan de Jordaenskaai) in Antwerpen  een tentoonstelling over de Belgica. De Belgica vertrok in 1897 vanuit Antwerpen.
Eddy Stuer van de Steenschuit geeft tekst en uitleg. Het is ook mogelijk om, op afspraak,  de werf met de  Belgica-replica te bezoeken in Boom. De tentoonstelling over de Belgica in het Natiehuis in Antwerpen is ook na 10 juli  nog te bezichtigen op afspraak.