Digitale radio: geen kat geïntereseerd, dus waarom de push?

Al twintig jaar wordt digitale DAB-radio aangekondigd maar geen kat zit erop te wachten, de digitalisering komt dus niet van de grond.
Nu steekt de liberale regering de vrije markt een handje toe: in mei was er de conceptnota van minister Gatz die de stations van de mediagroepen een plaats garandeert op de DAB-band en de afbouw van FM voorziet. 
Op 6 juli keurden meerderheid en oppositie van het Vlaams parlement een resolutie goed die de regering in grote lijnen oproept om uit te voeren wat in de nota Gatz staat.
We bellen met.Bart Caron (Groen), voorzitter van de parlementaire mediacommissie.   We wilden ook Karin Brouwers (CD&V) aan het woord laten maar zij was niet bereikbaar.
“Het is veel meer dan een DAB-resolutie” stelt Caron. “Gans het landschap wordt  op orde gezet. Maar ja, de grote vernieuwing zit misschien wel in DAB+. We hebben in Vlaanderen een grote achterstand met het uitrollen van DAB+. Bijna niemand heeft een DAB ontvanger en alleen de VRT zendt op DAB uit.  We moeten absoluut overschakelen omdat we zo betere kwaliteit krijgen en omdat op die manier plaats kan gemaakt worden op de FM band voor lokale radio. Want dát is het problem met de FM-band: je krijgt er maar een beperkt aantal zendders op.”
RC: Het lijkt erop alsof de uitrol van DAB een (technische) manier is om de discussie over de FM band van de baan te krijgen. Een belangrijk element is dat twee van de drie gewestelijke private mediagroep-zenders (Joe FM en QMusic) eigendom zijn van Medialaan ( Persgroep / Roularta) en de derde, Nostalgie, van de combinatie  Corelio/Concentra. Nu is er een andere mediagroep die ook wel een radiootje wil hebben en daarvoor is geen plaats, dus….
Bart Caron: “Er is geen plaats voor die vierde landelijke (lees ‘gewestelijk’, nvdr)  van de SBS groep, de keten van TV zenders Vier, Vijf en straks ZES. Die wil ook een radio. Mediagroepen willen alle media combineren, dus TV, internet, radio, print… omdat dat hun commerciële positie versterkt. Dat is de realiteit. De vraag is hoe we dat regelen op een eerlijke manier. Idealiter komen we met alle gewestelijke radio’s op DAB+, en alleen op DAB+. Dan is er plaats voor al die zenders op DAB en ook op de FM band om alle andere radio’s de lokale en de netwerkradio’s te bedienen.  Netwerkradio’s kunnen later waarschijnlijk ook wel op DAB.  Dat is het idee. We kunnen die grote zenders wel niet direct van FM gooien. De mensen moeten eerst DAB ontvangers hebben. Mijn ideaal beeld is  hoogtechnologische, kwalitatieve radiozenders  en zo weinig mogelijk regeltjes. Laat die wereld vrij en laat wie radio wil maken ook radio maken, zoals het geval met sites op het internet.”
RC: Maar ondertussen zijn er wel regels nodig. Punt 3 van de resolutie stelt dat er ‘zo snel mogelijk uitsluitsel moet gegeven worden over mogelijkheid van een vierde landelijk (=gewestelijk)  commercieel radionet op de FM band’. Waarom is daar nog altijd gehakketak over?  Er zal wel wat lobbywerk aan de gang zijn achter de schermen van die derde mediagroep.
Bart Caron: “Er is een discussie tussen SBS en de overheid of er nog plaats is op de FM band.”
RC: Maar waarom zou dat moeten (die vierde zender)? Die zal, zoals de andere, geen kwalitatief goede radio brengen en geen enkele luisteraar vraagt erom. Het gaat gewoon om een mediagroep die er ook wat geld wil uitslaan.
Noot: Er wordt jaarlijks 270 miljoen aan geld uitgegeven voor radioreclame Continue reading “Digitale radio: geen kat geïntereseerd, dus waarom de push?”

De staat van het Privaat Radioland

Het audiovisueel mediadebat in Vlaanderen blijft meestal beperkt tot een discussie over de rol van de VRT. De private radio bestaat ondertussen echter ook al 35 jaar en de evolutie is niet geweest zoals de politiek ze voorzien, laat staan gewenst, had en de wetgever heeft de teloorgang van de lokale radio niet tegengehouden.
De komende twee jaar worden cruciaal want tegen eind 2017 moet de mediawet op orde gesteld worden en de frequenties opnieuw verdeeld.
Tijd dus om de politieke stakeholders van de vijf parlementaire fracties eens te vragen hoe ze de huidige toestand zien en wat hun visie is op de toekomst:
Wat vinden ze van het huidig Vlaams privaat radiolandschap? Wat is de taak van de private zenders die dan wel geen subsidies maar toch een gratis plek op de FM band krijgen? Hoe moet het verder met de handel in zendvergunningen en de ketenvorming die daar een gevolg van is en waardoor nu driekwart van de ‘ lokale’ zenders helemaal niet meer lokaal zijn? En bestaat de FM band nog wel over 10 jaar?
We spreken met Lionel Bajart (open-VLD), Karin Brouwers (CD&V), Bart Caron (Groen), Katia Segers (sp.a) en Wilfried Vandaele (N-VA)
Wat blijkt? Er is grote eensgezindheid over een aantal zaken: het mediadecreet heeft gefaald  en moet  herschreven worden. Zo moet de handel in zendvergunningen ‘herbekeken’ of gewoon verboden worden,  is er een politiek draagvlak voor bijkomende gewestelijke (‘landelijke’) zenders eerder beperkt (‘ één of twee’ ). Verder is het volgens de politici  cruciaal dat zenders met een lokale vergunning ook lokaal nieuws en lokale informatie brengen.  Tenslotte is de toekomst voor radio blijkbaar wel degelijk digitaal en lijkt er een concensus te zijn dat de overstap  naar DAB+ er toch zal komen.
Maar er zijn toch wat nuanceverschillen in het gevoel over de huidige toestand en de visie op de toekomst. Tegen eind 2017 wordt de knoop doorgehakt. Althans volgens de nieuwe planning….
Continue reading “De staat van het Privaat Radioland”

Vragen bij de verdere ketenvorming in radiolandschap

Karin Brouwers (CD&V) maakt zich zorgen over de voortschrijdende concentratie in het lokaal radiolandschap. Woensdag vroeg ze bijna retorisch aan minister Sven Gatz (Open-VLD) of   de geruisloze overname van StoryFM, een nep-lokale radio, door Familyradio (evenmin lokaal) niet een inbreuk vormt op het mediadecreet.
“Met de overname krijgt Familyradio plots 33 frequenties. Bovendien is Familyradio eigendom van Vlacoro bvba, dat ook al Club FM in handen heeft. Samen hebben de Vlacora-stations 87 frequenties. De zendvergunningen zijn echter bedoeld voor lokale radio’s en ze moeten dagelijks lokaal nieuws brengen. We weten niet of dat gebeurt, maar de reclameblokken worden alvast wel lokaal ontkoppeld waardoor ze wel de echte lokale radio’s beconcurreren. ”
“Minister Gatz  zegt dat de regulator, VRM, nog geen inbreuken heeft vastgesteld. Anderzijds heeft hij aangekondigd dat het mediadecreet zal aangepast zal worden. Eind deze maand wordt het resultaat bekend gemaakt van een financieel-economische impactstudie en dat zal ons in staat stellen om te zien wat moet gebeuren met het decreet. ”
“De regeringspartijen staan in dit dossier op één lijn. De ene partij is mogelijk wat meer gevoelig voor ketenvorming dan de andere, CD&V is er in alle geval zeer gevoelig voor.”
De vraag is of er wel een aanpassing van de wetgeving nodig is om het probleem aan te pakken.  Zoals zijn voorganger, Ingrid Lieten (sp-a), verschuilt minister Gatz zich achter de regulator VRM, maar in de praktijk voert de regulator haar bevoegdheid niet uit als het gaat over inhoudelijke inbreuken, wat Karin Brouwers ook bevestigt. “De VRM doet meer een technische controle en minder een inhoudelijke”.
De overname door Familyradio is wel degelijk een volgende in een reeks van inbreuken. Het decreet stelt namelijk dat ‘Samenwerking niet mag niet leiden tot gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid’.
Bovendien werd het Mediadecreet de afgelopen 10 jaar al verschillende malen aangepast, maar werden nooit stappen ondernomen om de concentratie tegen te gaan. Integendeel. Zo werd het decreet speciaal aangepast om het voor de Vlaamse Mediamaatschappij mogelijk te maken om twee gewestelijke zenders uit te baten. En in 2005 werd ten behoeve van de ketens expliciet ingeschreven dat tot zestig lokale radio-organisaties mogen ‘samenwerken’, wat in de praktijk betekent dat één eigenaar op zestig frequenties  identieke ‘lokale’ uitzendingen kan brengen. Maar zelfs die limiet is  nu dus overschreden met de Vlacora-overname.
Links:
Tussenkomst Karin Brouwers in de mediacommissie, 7 oktober
Het mediadecreet

Politiek Debat – Toekomst voor de Radio !/?

Daarover debatteren we met 4 parlementsleden: Veli Yűksel (CD&V) en Bart Caron (Groen!) zijn vast lid van de Commissie Media van het Vlaams parlement. Jan Roegiers (SP.a) is plaatsvervangend lid en werkt zich momenteel in. Willem-Frederik Schiltz (Open VLD) is federaal parlementair.  N-VA schittert door haar afwezigheid.
We overlopen het radiolandschap, van het  gewestelijk VRT/VMMa duopolie  tot de gemeenschapsradio’s.
De neergang van de lokale radio toont voor iedereen rond de tafel aan dat de huidige mediawet (het Vlaams “Mediadecreet”) naast zijn doel schiet. Er wordt veel verwacht van de markt- en behoeftestudies die mediaminister Lieten binnenkort zou opstarten. De resultaten van die studies moeten de basis vormen voor een herziening van het Mediadecreet in 2016, als het frequentieplan voor de FM band, na 3 jaar uitstel, onvermijdelijk aan herziening toe is.
Ondertussen zorgt het huidig politiek compromis er blijkbaar voor dat een aanpassing van het mediadecreet vóór 2016 zo goed als onmogelijk is. Men kan zich echter afvragen of de blokkering van het Mediadecreet en de geplande studies de politiek niet handig uitkomen om niet te moeten handelen vóór het einde van deze politieke legislatuur. Zo wordt het feit dat het decreet niet kan aangepast worden als reden gegeven voor het niet aanpakken van de huidige koehandel in zendvergunningen en voor het feit dat niet optreden wordt tegen flagrante schendingen van de Mediadecreet. Iedereen rond de tafel is het er nochtans over eens dat die toestanden de wereld uit moeten. De politici zelf wijzen er op dat de sector in verspreide slagorde optreedt en door haar tegengestelde belangen met verschillende boodschappen komt. Er bestaat ook twijfel over de financiële leefbaarheid van kleine lokale omroepen als die volledig afhangen van de lokale commerciële markt alleen.
Ondanks de blokkering zien sommigen toch een mogelijkheid voor een beperkte amendering van het decreet in 2013. Zo zou een erkenning voor Gemeenshapsradio’s toch niet onmogelijk zijn. Die  erkenning zou toelaten om als groep te gaan onderhandelen met SABAM.
Het debat over de digitalisering van de radio moet in Vlaanderen nog beginnen. Wordt het DAB+ of radio via het internet? De verwachting is dat het antwoord op die vraag door de evoluties in het buitenland zal bepaald worden.
Links:
– Vlaams Mediadecreet: HIER
– Paper over gemeenschapsradio door Franstalige Regulator: HIER
Continue reading “Politiek Debat – Toekomst voor de Radio !/?”