Een honderdtal actievoerders hebben vanochtend het bos op de INEOS-terreinen op de rechter Scheldeoever bezet. De bezetters willen niet dat INEOS het bos laat kappen.
Maar het gaat over meer dan boskap: “Als het bos van 44 hectare niet gekapt wordt, kunnen de nieuwe ethyleen- en propyleen-fabrieken niet gebouwd worden. Verder willen we ook niet dat INEOS subsidies krijgt voor dit project. Er moet genvesteerd worden in een klimaatneutrale en duurzame haven, niet in een nieuwe plastiekfabriek die plastiek pellets gaat produceren.” (Noot: De eenheden van INEOS zullen geen plastiek produceren, maar wel de grondstoffen voor de productie van plastiek.).
“Er zal schaliegas uit de VSA gebruikt worden in deze eenheden. Er komt methaan vrij bij de productie van schalie-producten en methaan is een veel sterker broeikasgas dan CO2. ¨Verder zullen deze nieuwe eenheden zelf ook de CO2-uitstoot van de Antwerpse haven met 5% doen toenemen. Dat is niet de richting waarin de haven moet gaan.”
De manifestanten wilden op de terreinen blijven “zolang het nodig is”. Enkele uren later zou de politie de manifestanten ‘om veiligheidsredenen’ beginnen oppakken.
Categorie: Klimaat
Klimaatactie in Corona-tijden: Youth for Climate
Nu massamanifestaties niet meer kunnen, komt Youth For Climate amper in de media. Toch wordt er nog actie gevoerd. Gisteren en afgelopen maandag bijvoorbeeld.
Maandag werden de preformateurs voor het koninklijk paleis aangemaand om klimaatactie in het regeerakkoord te zetten en om het klimaatactieplan, dat met 120 wetenschappers opgesteld was, te overhandigen aan de politici.
Toon Lambrecht (YfC): “Het zijn geen gemakkelijke maanden geweest omdat we geen actie konden voeren. We hebben zo veel mogelijk on line gesensibiliseerd. Ondertussen voeren we wel opnieuw kleinere acties om druk te blijven zetten. Zo was er gisteren ook nog en covid-proof actie op het Muntplein. Maar een massabetoging is zeer moeilijk te organiseren en momenteel gewoon ook niet het beste idee.”
“De samenwerking tussen de verschillende klimaatorganisaties verloopt goed. We organiseren amen acties en communiceren samen. Het is een kwestie van het vinden van een balans van zoveel mogelijk actie voeren en toch de corona-maatregels te respecteren. Daar gaan we nu verder aan werken.”.
Mobiliteit: "Als iedereen een elektrische auto koopt, gaan we er ook niet geraken"
Een studie van Greenpeace bekijkt hoe de transportsector klimaatneutraal kan gemaakt worden tegen 2040. “Technologie is een belangrijk deel van de oplossing maar er is meer nodig…”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace.
De transportsector vertegenwoordigt ondertussen al 22% van de volledige broeikasgasuitstoot. Terwijl de totale Belgische uitstoot van broeikasgassen tussen 1990 tot 2013 met 18% daalde (sedert 2013 wordt er inderdaad geen stijging meer genoteerd), steeg de uitstoot van de transportsector met 28%.
De voorstellen om de sector klimaatneutraal te krijgen tegen 2040 zijn dan ook drastisch. Zo kunnen volgens Greenpeace vanaf 2028 geen voertuigen met verbrandingsmotoren meer verkocht worden, ook geen hybride modellen. En alle bestaande voertuigen met conventionele motoren moeten letterlijk van de baan tegen 2040.
Maar Greenpeace benadrukt ook dat de oplossing niet zuiver technisch is. De nood aan groene elektriciteit zal enorm zijn, en om die om vraag beheersbaar te houden is het belangrijk dat de vraag naar mobiliteit beperkt wordt. “We hebben die hernieuwbare energie ook nodig in andere sectoren, zoals de industrie, en als iedereen een elektrische auto koopt zullen we er niet geraken. Bovendien lossen we zo het probleem van files en het ruimtegebruik niet op.” Continue reading “Mobiliteit: "Als iedereen een elektrische auto koopt, gaan we er ook niet geraken"”
Klimaatzaak: de overheden antwoorden, nog eens…
Sedert eind 2014 klaagt de burgerbeweging ‘Klimaatzaak‘ de vier Belgische overheden aan voor het volgens hen falend klimaatbeleid. Na jaren jurdische obstructie komen overheden met een schriftelijke respons. opnieuw want er een eerste respons was er al meer dan een jaar geleden.
Fundamenteel is de houding niet veranderd: onze overheden erkennen dat klimaatactie nodig, alleen vinden ze dat ze daar niet toe kunnen veplicht worden, en dat het aan anderen is om de opwarming van de aarde te stoppen.
De juridische actie startte eind 2014 in navolging van een gelijkaardige Klimaatzaak in Holland, een jaar eerder. Daar kregen de klagers van de rechtbanken tot nu toe steeds gelijk wat geresulteerd heeft in een veel krachtiger klimaatbeleid. In België bewandelen de overheden in een ongeziene unitaire solidariteit het pad van de procedurele obstakels om de vooruitgang in de zaak tegen te houden. Vooral de gewesten zijn bevoegd in zake klimaat, de nationale Belgische overheid heeft enkel een coördinerende rol.
Ignace Schops, ondervoorzittter van vzw Klimaatzaak: “We vragen dat de overheid eenzelfde logica aanhoudt als voor de corona-crisis: Volg de wetenschap:”
Vlaanderen blokkeerde de zaak jaren omdat Continue reading “Klimaatzaak: de overheden antwoorden, nog eens…”
Industrieel Klimaatbeleid: Europees maar toch niet helemaal
De politieke- en mediadiscussie rond klimaatbeleid gaat vooral over de uitstoot door transport, gebouwen en landbouw, maar niet over de industrie die nochtans 40% van alle CO2 emissies veroorzaakt.
De reden is dat de industriele uitstoot geregeld is door Europa. Toch is een lokaal industrieel beleid nodig naar de toekomst toe. En daar wringt het schoentje.
In december doorploegden we met Sara Van Dijck van de Bond Beter Leefmilieu het Vlaams en Belgisch klmaatbeleid in verband met tramsport, gebouwen en landbouw. We hebben haar opnieuw tegast, deze keer over de industriele uitstoot.
Van Dijck: “Strikt genomen valt industrieel klimaatbeleid niet onder Vlaamse bevoegdheid, maar onder de Europese emissiehandelsregeling. Maar dat betekent niet dat we er niets rond kunnen of moeten doen en de Vlaamse overheid maakt er zich nogal gemakkelijk vanaf. De industriele emissies zijn tot begin de jaren 2000 sterk gedaald maar sedert de economische crisis van 2008 is er weinig vooruitgang geboekt. De overeenkomsten die de Vlaamse overheid afsluit met de industrie zijn te weinig ambitieus en er is geen evaluatie gebeurd van dat beleid.”
“In Nederland wordt er wel een industrieel klimaatbeleid gevoerd. Er is overleg gebeurd en er worden meer ambitieuse doelstellingen opgelegd. Het resultaat is dat er bijkomende beleidsmaatregels nu in een plan neergeschreven zijn. Alhoewel het industrieel klimaatbeleid dus vooral Europees geregeld is zijn er dus toch landen die daarnaast een eigen beleid voeren.” Continue reading “Industrieel Klimaatbeleid: Europees maar toch niet helemaal”
Klimaatplan Vlaanderen: Verleiding
Er is een akkoord voor Belgisch klimaatplan voor de reductie van de niet-indutriële CO2 uitstoot. Dat gaat dan vooral over de emissies door (weg)transport, verwarming van gebouwen en landbouw.
“We zien vooruitgang in het beleid voor de landbouwsector” aldus Sara Van Dijck van de Bond Beter leefmilieu. “Maar er is een tekort aan ambitie wat betreft de andere sectoren.”
Vlaanderen doet het slechter dan Wallonie en Brussel. “In Wallonie is er de intentie om met dde veschillende maatschappelijke spelers de ambitie verder te verhogen.”. Het Vlaams beleid is het slachtoffer van negatieve politieke campagnes opgezet door klimaatontkenners maar ook door de eigen politieke partijen.
Met de andere Europese landen is overeengekomen dat ons land de uitstoot tegen 2030 met 35% zal verminderen ten opzichte van 2005. Dat doel wordt dan verder opgesplitst in een Vlaams, Brussels, en Waals deel, volgens een confederalistisch model waarbij de centrale, federale, overheid nog weinig bevoegdheden in handen heeft en vooral de gewestelijke plannen ondersteunt maar niet stuurt.
De eerste versie van het plan die een jaar geleden al voorgelegd werd kreeg een onvoldoende omdat de ambitie te laag zat maar ook omdat het document een onsamenhangende compilatie was van de verschillende plannen.
Sara Van Dijck: “Ook de nieuwe versie is een collage van de aparte plannen. Maar bovendien ligt de lat in het plan dat de Vlaamse regering nu voorgelegd heeft lager dan in het oorspronkelijk plan.”
Met de 32,6% verwachte reductie kan de doelstelling voor het volledig grondgebied enkel gehaald worden dankzij de hogere ambities van de andere gewesten. Tot 26 mei werd een brede electorale campagne gevoerd tegen klimaatactie, omder druk Continue reading “Klimaatplan Vlaanderen: Verleiding”
Vlucht uit El Salvador
Er is een verhoogde instroom naar Europa van vluchtelingen uit El Salvador. De Lubbeekse politicus Theo Francken verklaart de toename door bendes van mensensmokkelaars, zonder zijn beweringen te staven. We bellen met Arthur Debruyne, freelance journalist voor onder andere MO en De Groene Amsterdammer. Hij werkt en woont in Mexico en bezocht afgelopen zomer El Salvador.
Naast het aanhoudend bendegeweld wordt de vluchtelingenstroom nu versterkt door de droogte die voor falende oogsten zorgt. Nadat de VSA, dat mee aan de basis ligt van de uitstroom, de poort gesloten heeft lijkt de emigratie nu vanuit de nieuwe wereld terug naar oude te gaan.
Arthur Debruyne: “El Salvador heeft al jaren, samen met buurland Honduras, te maken met een enorm probleem van bendegeweld en een belangrijk deel van de migratie is het gevolg van dat bendegeweld. Die bendes houden zich vooral bezig met afpersing, zelfs kleine straatverkopers moeten maandelijks beschermingsgeld ophoesten, doen ze dan niet dan kunnen ze vermoord worden. Het moordcijfer ligt momenteel bijna op het niveau van tijdens de burgeroorlog. Er worden 70 tot 80 moorden per 100.000 inwoners, in Belgie zijn dat er 2 of 3. De VS ligt aan de basis van het geweld. Veel Salvadoranen zijn het land uitgevlucht tijdens de burgeroorlog die tot 1991 duurde. De meesten vluchtten naar de VS en velen kwamen in Los Angeles terecht, in wijken waar bendes actief waren. Toen hebben ze zelf bendes opgericht om zich te beschermen. Na de ondertekening van het vredesakkoord (in 1992, nvdr) zijn veel van de bendeleden terug uitgewezen naar El Salvador maar het land was helemaal niet klaar om die op te vangen. Bovendien circuleerden er door de oorlog heel veel wapens in het land, nog altijd trouwens. Daarnaast is er nog de armoede, het gebrek aan kansen, allemaal factoren die ervoor zorgen dat bendevorming bestendigd wordt.”
“Sedert enkele maanden is de jonge Nayib Bukele president van El Salvador. Hij is de eerste die niet behoort tot één van de twee kampen van de burgeroorlog. Na zijn verkiezing ging het moordcijfer even naar beneden maar ondertussen zitten we weer op het ‘normaal’ peil. Het valt dus te bezien of hij iets zal kunnen veranderen.”
“Een tweede factor die de Salvadoranen doet emigreren is de klimaatverandering. Veel mensen overleven van wat ze zelf kweken maar dat wordt door de extreme droogtes van de afgelopen jaren steeds moeilijker. De VS is de favoriete bestemming van de Salvadoraanse vluchtelingen doordat een derde van alle Salvadoranen nu al in de VS woont. ”
Continue reading “Vlucht uit El Salvador”
De Sleutelrol van de Windmolenparken op Zee in de Energiemix
Door de dalende kost is het economisch rendabel potentieel aan elektriciteitsproductie uit windmolen parken op zee enorm, zegt Jan Vande Putte van Greenpeace.
“Alle windmolenparken op de noordzee samen kunnen twaalf maal het Belgisch stroomverbruik leveren.”
“Er is een potentieel van 200 GigaWatt (GW) aan capaciteit in de Noordzee alleen. Dat is voldoende om 12 maal het verbruik van België te leveren. Windmolens op zee draaien meer uren dan molens op land en leveren een redelijk constante elektriciteitsproductie. Er zijn uitvoerige simulaties gebeurd op basis van de weerpatronen van de afgelopen 30 jaar en daaruit blijkt dat je een stabiele levering krijgt als je de windmolen parken van de het oostelijk en westelijk deel (van de Noordzee) met elkaar verbindt. Dus door de parken te verbinden is er een elektriciteitsproductie die stabieler en betrouwbaarder is dan de stroom uit onze kenrcentrales. Door de koppeling met de Noorse waterkracht te koppelen kan de levering van de windmolenparken verder gestabiliseerd worden.”
Dat koppelingvan de verschillende windmolenparken noodzakelijk is toont de variabiliteit van de Belgische zeewindstroom dat geografisch geconcentreerd zit op de Thorntonbank.
Jan Vande Putte: “Voor alle Europese zeeën samen is er 450 GigaWatt (GW) aan windcapaciteit. Behalve op de Noorzee is er vooral verder in het noorden veel potentieel. Ierland, de Atlantische oceaan, Baltische zee. ”
“Er is geen gebrek aan geld om de windmolenparken op zee te bouwen zonder subsidies.”
“België heeft maar een beperkt stukje kust en de planning voorziet nu al om windmolenparken aan te leggen in de beschikbare ruimte. Het moet alleen nog uitgevoerd worden. Eind volgend jaar zal de windmolenparkcapaciteit gestegen zijn van 1,5 GW naar 2,3 GW. De goedkeuring voor de aanleg van een tweede zone is al gegeven (via ruimtelijke planning in 2018, nvdr). De bijkomende capaciteit van die zone is nog eens 2,0 GW en de verwachting is dat ze tegen 2026 zal operationeel zijn. Dus zal in 2026 ongeveer 4,3 GW aan windmolenparken staan in de Belgische territoriale wateren. De biedingen voor de consessies op de tweede zone moeten nog gebeuren maar er zijn voldoende geinteresseerden. Er is geen gebrek aan geld om dergelijke windmolenparken te bouwen zonder subsidies. Het enige dat vertraging zou kunnen opleveren is het elektriciteitsnet op land dat moet aangepast zijn maar daar is Elia mee bezig. Het West-Vlaams elektriciteitsnet moet in ieder geval aangepast worden en men kan van de gelegenheid gebruik maken om er de windmolenparken op aan te sluiten. ” Continue reading “De Sleutelrol van de Windmolenparken op Zee in de Energiemix”
Lauwe ontvangst klimaatactievoerders door Antwerps stadsbestuur
Een coalitie van klimaatactivisten gaf vrijdag 20 september een open brief af aan het stadsbestuur waarin tot actie aangespoord werd. Dit verliep niet van een leien dak doordat het huidig stadsbestuur acties op de Grote Markt verbiedt en ook had vergeten te melden dat een samenkomst op de Groenplaats niet mocht waardoor de actievoerders vebannen werden naar het Conscienceplein.
We hebben Tom Seerden van Students for Climate in de studio.
Tom Seerden: “We waren niet van plan om te betogen op de markt en bovendien is het vreemd dat protest op de Grote Markt verboden wordt. Het stadhuis is het symbool van de democratie in onze stad.”
“In de brief stond dat er na twintig weken protest vanuit politieke kant nog altijd geen stappen vooruit worden gezet. Antwerpen heeft bijvoorbeeld geen strategie om voedselverspilling tegen te gaan, ook geen strategie om de Antwerpse haven te verduurzamen. Daardoor is het vertrouwen weg. Om het vertrouwen te herstellen vragen we dat de klimaatnoodtoestand uitgeroepen wordt. In Belgie is dat alleen nog maar in Koekelberg gebeurd maar in buitenland kan het wel, Londen bijvoorbeeld. We eisen ook dat gestopt wordt met het investeren in fossiele brandstoffen. ”
“We hadden gehoopt dat de burgemeester zelf de brief in ontvangst zou nemen, maar uiteindelijk was het milieuschepen Meeuws die dat deed en ons tewoord stond. Hij proberde ons gerust te stellen door bijvoorbeeld het Antwerps warmtenet te vermelden. Dat is een deel van de oplossing maar we vragen en coherent en alomvattend beleid en we stellen vast dat het stadsbestuur nog altijd het tegenovergestelde doet want veegt bezwaren tegen de plannen van Ineos volledig van tafel.”
Gemeenteraadsdebat Cruiseschepen: feiten, larie en framing
Op de laatste gemeenteraad voor het zomerreces beantwoordde het stadbestuur de kritiek die er kwam op de voorkeursbehandeling van, en de miljoenensubsidies voor, de cruiseschepen. Een deel van de kritiek werd weerlegd maar de fundamentele vragen blijven onbeantwoord. We overlopen de repliek van het stadsbestuur.
De keuze van het stadsbestuur voor de cruisesector veroorzaakt deining: De steun via brandstofsubsidies, gratis beveiliging, vrijstelling van taksen op aanmeren en als klap op de vuurpijl de bouw van een cruiseterminal van tien miljoen euro met publieke middelen contrasteert met de verstrenging van de lage emissiezone (LEZ) voor automobilisten. De LEZ levert de stadskas jaarlijks miljoenen op. Bovendien komt de steun op een moment dat blijkt dat de cruisesector zeer milieubelastend is. De oppositie was dan ook niet mals voor het stadsbestuur. We overlopen de repliek van de meerderheid op de kritiek dat er met twee maten en gewichten gewogen wordt als het over luchtvervuiling in Antwerpen gaat.
Als eerste aan het woord kwam Kevin Vereecken van N-VA. Vereecken heeft de gewoonte zich als gemeenteraadslid niet te richten naar het stadsbestuur maar naar de oppositie. Ook hier…
Kevin Vereecken: “De cruiseschepen die in Antwerpen aanleggen gebruiken geen zware stookolie maar gewone diesel”
Dit klopt grotendeels maar stellen dat het om gewone diesel gaat is niet correct.
De zware stookolie van de intercontinentale oceaanstomers bestaat hoofdzakelijk uit de zwaarste fractie van aardolie die maximaal 3,5% zwavel mag bevatten, een limiet die in het kader van de Intenationale Maritieme Organisatie (IMO, een VN orgaan) werd opgelegd en die op 1 januari 2020 naar 0,5% zal gaan. Binnen Europa geldt al een strengere norm van 1,5%. Bovendien werden de Noordzee- en Baltische havens in 2011 gedefinieerd als ‘Sulphur Emission Contol Area’, SECA, waar nog strengere normen van kracht zijn. Daar geldt sinds 2015 een zwavellimiet van 0.1%.
Aangezien het aanbod van laagzwavelige residuele stookolie om technische redenen beperkt is, is het gebruik van lichtere aardoliefracties nodig om onder de SECA- limiet te blijven. De cruiseschepen die aan de Antwerpse kaaien liggen verstoken dus inderdaad een lichter brandstofmensel dan tankers en containerschepen die oceanen doorkruisen. Dat lichter mengsel wordt dan als de door Vereecken vermelde ‘Marine Gasoil’ (MGO) gedefinieerd. Sommige Marine Gasoil vertoont kenmerken die sterk gelijken op die van diesel. Toch kunnen ook zwaardere petroleumfracties (vacuum distillaten) gebruikt worden, zoals bijvoorbeeld gespecifieerd op de site van Exxon. In het beste geval heeft de door de cruiseschepen gebruikte brandstof een kwaliteit die te vergelijken is met de diesels van minstens vijfentwintig jaar geleden. De zwavellimiet op diesel staat tegenwoordig op 10ppm, die op MGO ligt met 0,1% of 1000 ppm toch nog altijd 100 maal hoger dan diesel.
En zelfs al moesten de schepen op ‘gewone diesel’ varen, dan nog is de framing door Vereecken misleidend. De brandstof mag dan veelal de karakteristieken tonen van diesel (maar dan met een hoger zwavelgehalte), de motoren zijn niet te vergelijken met die van de moderne auto’s. Per liter verbruikte brandstof is de uitstoot aan fijn stof, stikstof- en zwaveloxides van een cruiseship, ook in het centrum van Antwerpen, jawel, veel hoger dan van een moderne dieselauto.
Kevin Vereecken: “De cruiseindustrie investeert al jaren in de ontwikkeling van technologie om de uitstoot te verminderen. Vorig jaar alleen al twee miljard”
Momenteel is er inderdaad een rush aan de Continue reading “Gemeenteraadsdebat Cruiseschepen: feiten, larie en framing”