We vervolgen onze reeks over de stedelijke Meerjarenplanning en bevoegdheden van schepen/ burgemeester Bart De Wever (N-VA).
De Wever probeert de sterke stijging van het politiebudget in de schoenen te schuiven van de nationale Belgische overheid maar uit de cijfers die hij aanhaalt blijkt dat niet te kloppen. Daarna stelt hij dat de extra kosten gebeuren om de buurtwerking van de politie te versterken, maar dan blijkt dat het gaat om een nieuw peleton van de Mobiele Eenheid. De ME is een zwaarder bewapende politie-afdeling die niet aanwezig is in de wijken en enkel afzakt als de situatie al uit de hand gelopen is. Continue reading “Meerjarenbegroting – Deel 4: Het Controleapparaat en de Personeelsbesparingen”
Tag: stadsfinanciën
Meerjarenbegroting – Deel 3: Mobiliteit en Hollandse Rekenkunde (Politie)
In ons derde deel over de meerjarenplanning overlopen we de discussies in verband met Mobiliteit (schepen Koen Kennis) en Veiligheid (burgemeester Bart De Wever).
Mobiliteit
Er zou de komende zes jaar bijna 300 miljoen € in mobiliteit geinvesteerd worden, waarvan 115 miljoen in de overkappingsprojecten van de ring. De trage start van die investeringen geeft aan dat de eerste fase van de overkapping pas tegen 2030 zal afgerond zijn. Het was opvallend dat schepen Koen Kennis tijdens de zittingen het woord ‘overkapping ‘ niet in de mond nam. Ook het STOP -principe lijkt uit het stedelijk politiek vocabularium verdwenen.
De andere grote investering in het kader van mobiliteit is de Noorderlijn (66 miljoen € ).
Verder ging het debat in december over de buurtparkings, het station van Hoboken, de lage realisatiegraad en de werken in de Quellinstraat waarvan schepen Kennis niet wil bekendmaken wat de stad aan de aannemer aanrekent voor de inname van een halve straatbreedte (geluidsbestand op 27min30sec).
Het lijntje van 1387 miljoen (geluidsbestand, 41min)
Het budget ‘veiligheid’ bereikt deze legislatuur 2 miljard Continue reading “Meerjarenbegroting – Deel 3: Mobiliteit en Hollandse Rekenkunde (Politie)”
Meerjarenbegroting- Deel 2: stadschuld en (in)transparantie
In onze tweede bijdrage over het stedelijk meerjarenplan passeren de stadschuld en de reacties van vooral de oppositie de revue.
In zijn opening bij de aanvang van de debatten in december legt schepen Kennis uit hoe hij tijdens de vorige legislatuur de historische stadschuld (verder) heeft afgebouwd en dat nu de andere schulden zullen afgelost worden.
De cijfers in het meerjarenplan zelf tonen echter dat de stadschuld deze legislatuur niet zal afnemen maar zal stijgen, met meer dan 50%, om op het einde van de rit tot meer dan 1.6 miljard € te stijgen.
Volgens de boeken zal er 2 miljard geïnvesteerd worden de komende zes jaar en die investeringen zullen grotendeels met leningen gefinancierd worden, wat de stijgende schuld verklaart. De partijen van het stadsbestuur claimden dat de huidige coalitie ‘meer investeert dan ooit tevoren’. In de gepubliceerde documenten vonden we een vergelijking van de cijfers uit het verleden echter niet terug. Ook wat betreft de werkingsuitgaven is er geen poging gedaan om het beleid van de nieuwe legislatuur ook met cijfers te kunnen vergelijken met het verleden. Oppostiepartij Groen deed toch een poging en concludeert op basis van haar analyse dat de stijgende uitgaven voor politie ten koste gaan van andere domeinen zoals woonbeleid en onderwijs. Schepen Kennis repliceert dat de analyse van Groen niet klopt maar brengt zelf geen eigen analyse of verduidelijking van de cijfers van het stadsbestuur.
Ook Sam Voeten van CD&V beaamt het gebrek aan transparantie en is na een jaar oppositie veel kritischer geworden: “We zagen positieve zaken in het akkoord staan en gaven jullie het voordeel van de twijfel. We wilden constructief oppositie voeren. Maar stilletjesaan is het duidelijke geworden dat er keuzes gemaakt worden waar we nooit mee akkoord kunnen gaan.” PVDA viseert vooral sp.a die volgens hen geen tegengewicht biedt aan ‘de N-VA tanker met zijn beleid van afbraak van de stedelijke dienstverlening’. Hicham El Mzairh van sp.a repliceert naar de oppositie toe dat het programma van zijn partij wel degelijk grotendeels zal uitgevoerd worden.
De volgende weken gaan we dieper in op de respectievelijke beleidsdomeinen.
Meerjarenbegroting – Deel 1
In de eerste van onze bijdragen over de Antwerpse meerjarenbegroting overlopen we de inkomsten van de stad. Het mag verwonderen dat 60% van het Antwerps budget van 2 miljard € per jaar bestaat uit nationale of Vlaamse subsidies. De nochtans hoge Antwerpse personenbelasting levert geen 8% van de inkomsten op (de opcentiemen op vastgoed 11%). Dat valt enerzijds te verklaren door de hogere uitgaven waar Antwerpen als grotere stad voor staat, anderzijds door het laag gemiddeld inkomen van de Antwerpenaar.
Schepen Koen Kennis (N-VA) kondigde aan dat ” we geen cadeau’s uitdelen maar ook geen taksen gaan verhogen”, waarop Peter Mertens van PVDA reageerde met te stellen dat het Antwerps stadbestuur onder financien-schepen Kennis en burgemeester De Wever “een ongeziene, Romeinse, creativiteit aan de dag legt in het opleggen van de meest absurde taksen aan de bevolking”.
Volgende week verder deel 2 over de stadsschuld en het budget voor Veiligheid.
Tijdens de gemeenteraadszitting kwam het ook tot een verbale schermutseling met de groep ‘Vlaams Belang’, nadat Continue reading “Meerjarenbegroting – Deel 1”
Stabielere gemeentelijke financiering in zicht?
In augustus trokken de gemeenten aan de alarmbel toen bleek dat de nationale overheid niet begon met het doorstorten van de gemeentelijke belastingen. Afgelopen week kwam er echter een persbericht dat de Aanvullende Personenbelasting 2 miljard opbrengt voor de gemeenten, bijna 9% meer dan vorig jaar.
De twee berichten zijn minder tegenstrijdig dan ze lijken.
Het probleem zit hem bij de manier waarop de gemeenten hun geld ontvangen. De gemeentelijk belastingen, de Aanvullende Personenbelasting, worden direct via de bedrijfsvoorheffing van de lonen afgetrokken dor de federale overheid. De doorstorting naar de gemeenten komt echter maar een jaar later op gang, minstens drie maanden nadat de belastingaangiften binnen zijn. In deze tijden van nulrente is de directe financiële kost van die vertraging beperkt, maar de achterstand en instabiele inkomstenstroom zorgt wel voor onzekerheid en administratieve overlast.
Jan Leroy van de VVSG pleit voor een systeem van directe doorstorting van voorschotten naar de gemeenten. Sedert de zesde staatshervorming is een dergelijk systeem in voege voor de gewesten, maar tot nu toe kon dit blijkbaar niet voor de gemeenten.
Mogelijk is er toch verbetering op komst: enkele dagen geleden is er een gesprek geweest met medewerkers van financiën-minister Van Overtveldt over een systeem van voorschotten. “De kans is reëel dat het er ooit eens van komt”, aldus Leroy.
Antwerpen minder pessimistisch over financiën dan andere gemeenten
De vlaamse vereniging voor steden en gemeenten liet weten dat haar leden sombere vooruitzichten hebben wat betreft de gemeentefinanciën. De meeste burgemeesters denken dat er zal moeten besnoeid worden in de investeringen, bijna 30% denken aan een belastingsverhoging en een gelijkaardig aantal overweegt een personeelsvermindering.
Antwerpens schepen van financiën Luc Bungeneers is minder pessimistisch: ook de Antwerpse financiën staan onder druk, maar er is een structureel evenwicht. De investeringen van de stad zullen bijna halveren na 2012 en komen op het niveau van de legislatuur 2000-2006. “De kosten voor het Oosterweelproject zoals ze nu voorzien in de plannen van de Vlaamse regering zullen 17 miljoen € nemen van de 110 miljoen die beschikbaar is in het investeringsbudget. Maar moest een goedkoper alternatief uit de bus komt dan komen die middelen vrij.”
Anderszijds is er van besnoeiingen in het personeel en van belastingsverhogingen tot 2018 geen sprake. Het meerjarenplan houdt rekening met de economische stagnatie in de zin dat er de komende jaren geen stijging van de inkomsten uit de personenbelasting verwacht wordt.
We hadden het hem eigenlijk al eens gevraagd…
Financiële toestand Antwerpse gemeenten gaat achteruit
Afgelopen maandag presenteerde Dexia de staat van de financiën van de Antwerpse gemeenten, exclusief de stad Antwerpen. Die is niet dramatisch maar dit jaar is er toch een duidelijke stijging van het tekort.
Uitgaven stijgen in 2011 meer dan de vorige jaren door de hogere inflatie, terwijl de inkomsten niet volgen. Inkomsten uit belastingen stijgen minder door de slabakkende economie. En er is ook het verlies aan inkomsten uit “eigen middelen” (dividenden, huurgelden…). Niet alleen het Dexia dividend verdwijnt, ook de inkomsten uit intercommunales nemen af.
Op de langere termijn wordt het moeilijk om de uitgaven in de hand te houden omdat de door de gewesten gepluimde federale overheid pensioen- en andere kosten begint door te schuiven naar de gemeenten.
Gezien de komende verkiezingen volgend jaar is de kans echter klein dat nu ingegrepen wordt. Maar na 2012 is het mogelijk dat de nieuwe coalities “ontdekken” dat er een probleem is en de snoeischaar bovengehaald wordt.
De directe impact van het Dexia debacle op de jaarrekeningen is relatief beperkt aangezien de wegvallende dividenden al grotendeels geanticipeerd werden. Maar een eventueel failissement van de Gemeentelijke Holding wordt toch een zware dobber voor een aantal gemeenten die veel aandelen van de Holding in hun balans hebben. Die zullen in dat geval een stuk van hun spaarpot zien verdampen.
Schepen Luc Bungeneers over de Antwerpse stadsfinanciën
Het politiek compromis rond Oosterweel bracht ook een dikke factuur mee voor Antwerpen, wat door schepen voor financiën Luc Bungeneers (Open-VLD) niet gepruimd werd. Toen al namen we ons voor om de man eens te vragen voor een gesprek over de zaak en over de Historische Stadsschuld. Uiteindelijk zou het nog bijna een jaar duren voor we hem contacteerden, en dus trokken we de zaak dan ook maar wat breder.
We beginnen met de Historische Stadsschuld. Voor Bungeneers is die veroorzaakt door een gebrek aan budgettaire discipline, eerder dan door het feit dat Antwerpen zelf de uitbouw van zijn haven heeft betaald. “Ik ben niet bereid om, zoals al die burgemeesters die nu overal in Antwerpen standbeelden hebben gekregen, de schulden door te schuiven naar de jonge generatie die het dan maar moet oplossen.”
Deel 2 gaat over het Havenbedrijf, AG Vespa, het OCMW en de Parkeermeters; deel 3 over AWW, de Gemeentelijke Holding en de stijgende pensioenlast. Het voorstel van de federale regering in dat verband om de steden meer te laten bijdragen voor de pensioenen van haar werknemers zou Antwerpen tot 30 miljoen € per jaar kunnen kosten, “maar de onderhandelingen zijn bezig”.
En over Dexia en de Gemeentelijke Holding: “Ik zou wel een erg slechte schepen van financiën zijn moest ik het verlies van dat dividend niet hebben kunnen opvangen”
We sluiten af met een blik op de volgende legislatuur:
Bungeneers pleit voor een andere vorm van stadsfinanciering waarbij een deel van de belastingen in plaats van naar het Gemeentefonds direct naar de steden en gemeenten zoud gaan: “Al die evenementen die Antwerpen organiseert hebben wel zin qua city marketing, maar de meeropbrengsten van de horeca leveren de stad weinig op. De belastingen op die winsten gaan namelijk naar de federale pot.”
De meerkost van de Oosterweel-tunnels valt volgens Bungeneers mee: “We hebben vorige week een limiet afgesproken van de kost voor de stad. Die komt neer op een jaarlijkse kost van bijna 10 miljoen €. Dat bedrag gaat ten koste van het investeringsbudget van 110 miljoen €. Verder zal het dividend dat we krijgen van de Haven niet verminderen.”
Bungeneers verwacht dat er naast de heraanleg van de kaaien weinig geld zal zijn voor andere nieuwe projecten. Het lijkt erop dat, als er een keuze moet gemaakt worden tussen de investeringen in de kaaien en sociale projecten, hij dan voor de nieuwe kaaien kiest.
Links:
– Webpagina stad over begroting
– VVSG brochure ” Gemeentefinanciën voor niet-specialisten”
– begrotingsdocumenten: Doelstellingennota Budget 2011 ; Toelichting Budget; Meerjarenplan 2011-2013; Strategische nota over Meerjarenplan 2011-2013
– Oosterweel en stadsfinanciën: Collegeverslag 4 oktober 2010
Noot: Niemand van oppositiepartij Groen! was bereikbaar voor een voorbespreking over het onderwerp. Continue reading “Schepen Luc Bungeneers over de Antwerpse stadsfinanciën”