Verkiezingen Haïti: de nieuwe kleren van de EU

De tweede ronde van de Haïtiaanse presidentsverkiezingen die moest doorgaan op 24 januari is ‘wegens veiligheidsredenen’ uitgesteld.
Dit had het sluitstuk moeten worden van de heropstart van het democratisch proces dat president Martelly vier jaar lang had tegengehouden.
Ondertussen is iedereen het erover eens dat de verkiezingen in het slop zitten, behalve de regering en haar internationale donoren van de EU en de VSA. Die weigeren te erkennen dat het democratisch process in Haïti er naakt bij loopt.
Verslag door Joris Willems vanuit Port-au-Prince.
De parlementaire stembusgang in augustus werd geplaagd door geweld en andere onregelmatigheden. Op 25 oktober verliep de tweede ronde van de parlementsverkiezingen rustiger maar al vlug was er sprake van grootschalige fraude. De internationale donoren (EU, VSA, Brazilië…) zien niet echt een probleem maar het wordt van langs om moeilijker om dat staande te houden. Ook internationale pers (NYT) begint te melden dat de zaak ontspoord is .
Joris Willems is geäccredditeerd waarnemer van de NGO ‘Justice et Paix‘ en ging zelf met een kam door de verslagen (procès verbaux, PVs) van 76 stembureau’s. Vertegenwoordigers van de Europese Unie hadden diezelfde verslagen ook doorgenomen en vonden in 3 gevallen sporen van fraude. Voor Joris Willems moesten dat er 25 geweest zijn en was voor 24 andere PVs een bijkomende verificatie nodig om tot een definitief oordeel te komen. “De EU observatoren keurden zelfs gevallen goed waar de kieslijst gewoon ontbrak, en die is toch wel cruciaal”
De tweede ronde van de presidentsverkiezingen zijn nu dus uitgesteld en een nieuwe datum werd nog niet vastgelegd.
Joris Willems: “Maar op 7 februari loopt het mandaat van president Martelly en het land stevent nu dus af op een transitieperiode met veel onduidelijkheid. Het wordt een moeilijk scenario want deze toestand is niet voorzien in de grondwet.
Er is een ongeziene concensus binnen de Haïtiaanse samenleving tegen het verloop van de eerste ronde van de presidentsverkiezingen afgelopen oktober, dus er is eigenlijk weinig andere keus dan ze over te doen. Bovendien waren de wetgevende verkiezingen (voor de senaat) ook problematisch, wat het vinden van een oplossing bemoeilijkt.”
“De internationale gemeenschap heeft deze crisis mee veroorzaakt door veel te permissief te zijn voor de kiesfraude. Ik vermoed -en hoop- dat de verkiezingen zullen geanuleerd worden maar dat betekent wel een enorm gezichtsverlies voor de EU en de Vereniging van Amerikaanse staten (waarin vooral VSA en Brazilië de hoofdrol spelen, nvdr). Het zou verstandig zijn moesten zij zich wat meer op de achtergrond houden.”

Maandagavond alles over het TTIP

Maandagavond komt Paul de Clercq van Friends of the Earth Europe in Antwerpen tekst en uitleg geven bij de Transatlantic Trade and Investment Partnership. We spraken al met zijn collega Mute Schimpf over hoe verontrustend onduidelijk de TTIP-besluitvorming verloopt, over de shift van beleid gebaseerd op wetenschappelijke expertise naar steeds zwaarder doorwegende handelsbelangen, over protest elders in Europa, en over hoe men er in de VSA tegenover staat.
Maandag 11 januari, 20u, Elcker-Ik – meer info en inschrijven alhier

Foute vis, goeie vis

Ieder jaar publiceert de Vlaamse Visveiling (overigens een privé-onderneming, geen overheidsdienst, hoorden we in dit interview met Filip De Bodt) een financieel-economisch rapport. Ter aanvulling stuurde Climaxi, begaan als ze zijn met mens & milieu, hun bevindingen over hoe het gaat met de vissers en de vis. Op basis daarvan kunt u uw goede voornemens voor het pas begonnen jaar nog wat aanvullen: uiteraard géén tonijn eten (nee, óók niet uit blik), geen gekweekte zalm (gruwelijk dure wilde mag wel), geen tropische vis (victoriabaars, pangasius, tilapia …); scampi’s vervangen door Noordzee-langoestines, kabeljauw door steenbolk (zie afbeelding); en een vertrouwensrelatie opbouwen met de lokale vishandelaar, zodat u te weten kunt komen of die zeebaars met de lijn gevangen werd (= ok) of niet (= fout), of die tong voor onze eigen kust gevangen werd (= ok) en niet in de Ierse zee (= fout), en of die rog wel een stekelrog is (sinds vijf jaar voor het eerst weer ok). Voor meer details & motivaties beluistert u de audio hieronder.
Koopt u vis in de supermarkt, dan moet u eens goed op het etiket kijken. De kans bestaat dat daar doodleuk opstaat: “Met x% toegevoegd water”. Pardon? Jazeker, dat mag van Europa. U koopt dus mogelijk voor die voordelige prijs eigenlijk tot 1/5 water.
De bestaande labels zijn volgens Climaxi niet echt transparant, en worden b.v. ook toegekend aan soorten die van zo ver komen dat de transportkosten al niet meer ecologisch verantwoord zijn.
Leuk om mee te eindigen: de Low Impact Fishers of Europe! Een internationale coalitie van vissers die met één à twee stuks bemanning in bootjes van maximum tien meter uitvaren. Helaas voorlopig zonder Belgische onderafdeling, want ‘wij’ zijn gespecialiseerd in platte (niet ordinaire) vissoorten als pladijs en tong, en de bevissing daarvan vergt blijkbaar grotere boten.

Privacy combineerbaar met terroristenjacht? Gesprek met Philippe De Backer (Open-VLD)

Twee jaar na de onthullingen van Edward Snowden stelt het Europees parlement in een resolutie vast dat Commissie en lidstaten weinig gedan hebben om hun burgers en bedrijven te beschermen (persbericht). Open-VLD, sp.a en Groen stemmen voor de resolutie, N-VA en CD&V tegen. N-VA wil niet over de zaak praten, Philippe De Backer van Open-VLD wél.

“Het probleem is niet dat er onvoldoende data worden verzameld, maar dat de data niet worden uitgewisseld.
Je moet niet meer hooi op de hooiberg gooien en dan gaan zoeken naar een naald. Je moet ervoor zorgen dat je de technieken ontwikkelt die je toelaten om de naald in de hooiberg te vinden.”

Na de aanslagen van 13 september in Parijs is de discussie over privacy actueler dan ooit. De Europese liberalen zien niet direct een reden om meer informatie te gaan verzamelen maar pleiten voor een beter en efficiënter gebruik van de beschikbare data, ook op Europees niveau door de oprichting van en Europese inlichtingendienst. En voor het stoppen van de juridische procedures tegen Edward Snowden, die blijkbaar ook door een aantal Europese landen vervolgd wordt. De Backer is niet mals voor de Eurosceptici die pleiten voor een voortzetting van het veiligheidsbeleid in Brusselse stijl en niet willen weten van coördinatie van de terrorismebestrijding op Europees niveau, maar zich anderzijds de inbraken door de Amerikaanse inlichtingendiensten laten welgevallen.

“Je hebt in Brussel 19 gemeenten en zes politiezone. Die moet je fusioneren om al die informatie op een goede manier bijeen te krijgen. Op het Europees niveau zie je exact hetzelfde.”

Google-accounts, UNICEF en uw liefdesleven
In juni 2013 bleek uit door Edward Snowden gelekte informatie dat de geheime diensten van de VSA al jaren de Amerikaanse bevolking massaal en illegaal aan het bespioneren waren. Zo organiseerde de NSA met het PRISM-programma de inbraak in Google- en Yahoo-rekeningen. Maar het ging verder, want de NSA bespioneert ook Europese burgers en bedrijven, soms in samenwerking met lokale geheime diensten. Vooral de Britse spionagedienst GCHQ werkt goed samen met de NSA, bijvoorbeeld om in te breken bij gebruikers van Second Life, World of Warcraft en Xbox. Daarbij wordt ook een ongezonde interesse getoond voor zaken die weinig te maken lijken te hebben met veiligheidsbeleid, zoals het liefdesleven van burgers.
Ook de hulporganisaties UNICEF en Médecins du Monde werden in de gaten gehouden. Toen later ook nog bleek dat de telefoongesprekken van Angela Merkel en verschillende Franse presidenten afgeluisterd werden was het helemaal gênant voor de Europese partners. In maart 2014 stemde het Europees parlement een (niet bindende) resolutie die de lidstaten en de Europese Commissie opriep om actie te ondernemen om de praktijken aan banden te leggen.
Anderhalf jaar later is de koe niet bij de horens gevat, noch door de Commissie, noch door de staten. In tegendeel, een aantal lidstaten zijn ondertussen aan wetgeving aan het werken die de kans op misbruik van persoonlijke gegevens vergroot. Op 29 oktober stemde het Europees parlement een resolutie die dit vaststelt, oproept om een aantal overeenkomsten met de Amerikanen over het doorgeven van gevoelige informatie op te schorten of af te voeren, en ook met de vinger wijst naar Frankrijk, het VK en Nederland voor de wetgeving die ze willen invoeren of recent ingevoerd hebben. Punt 2 van de resolutie is verder een oproep om Snowden niet langer te vervolgen.

de Stemmingen
En hoe stemden de Vlaamse EU-parlementairen? sp.a, Open-VLD en Groen steunden de resolutie, CD&V en N-VA stemden tegen. Er was ook een stemming die specifiek over Punt 2 (Snowden) ging. Ivo Belet en CD&V-collega Vandenkendelaere vinden dat Snowden moet blijven vervolgd worden. Sander Loones en Anneleen Van Bossuyt van N-VA onthielden zich, wat ook de bedoeling was van Helga Stevens, maar zij stemde per abuis ook tegen bescherming van Snowden. Mark Demesmaeker, ook N-VA, stemde wel bewust tegen het verlenen van bescherming aan Edward Snowden. Continue reading “Privacy combineerbaar met terroristenjacht? Gesprek met Philippe De Backer (Open-VLD)” →

(g)een Europees radiobeleid

Wat brokt Europa in de radiopap? Voor het antwoord op die vraag bellen we met Francesco Diasio, de algemeen secretaris van AMARC Europa. AMARC is de wereldwijde organisatie van Gemeenschapsradio’s.
Europa brokt weinig, zo blijkt.
Francesco Diasio: “Beleid rond media en telecomunicatie zit nog altijd bij de lidstaten. Er zijn Europese wetten over mobiliteit, landbouw enzovoort maar niet over mediabeleid, en het beleid verschilt sterk van land tot land. Gemeenschapsmedia zijn volledig erkend in Frankrijk, Ierland, het VK, Italië, Zwitserland, maar in andere landen houdt de wetgeving de Gemeenschapsmedia tegen. In Spanje bestaan de gemeenschapsradio’s al twintig jaar, maar ze zijn nog altijd niet volledig erkend. Maar nog erger: het debat over de overgang van FM naar digitale radio is nu bezig, en er ligt een voorstel op tafel dat gemeenschapsradio zou weren van DAB of DRM. Dit is problematisch, want de digitalisering biedt meer ruimte op de ether dus zou moeten leiden naar meer pluralisme en niet naar een verdere mediaconcentratie. We hebben eenzelfde trend gemerkt bij televisie, waar extra kanalen aan de grote netwerken ter beschikking werden gesteld en niet aan de lokale media.”

“In Spanje ligt een voorstel op tafel dat gemeenschapsradio’s wil weren van DAB. Dit is problematisch, want de digitalisering biedt meer ruimte op de ether dus zou moeten leiden naar meer pluralisme en niet naar een verdere mediaconcentratie.”

Er mogen dan wel geen Europese wetten zijn, er zijn wel Europese richtlijnen.
Francesco Diasio: “In 2008 was er een resolutie van het Europees Parlement en in 2009 een resolutie van de Raad van Europa die de het belang benadrukten van gemeenschapsmedia. Ook UNESCO heeft het belang van gemeenschapsradio’s erkend, en ook ander VN-instellingen zoals de FAO.”

“Maar het probleem is het spagaat tussen deze internationale resoluties en de (niet)-implementatie van die resoluties door de lidstaten.”

“Hongarije is daarbij een speciaal geval. Na de val van de muur was er een enorme boom van gemeenschapsmedia, maar Continue reading “(g)een Europees radiobeleid” →

Freedom not Fear: privacy versus veiligheid

In 2006 kwam er een Europese richtlijn over het verplicht bijhouden van meta-data door telecombedrijven. Die meta-data vertellen wanneer u hoe lang naar wie gebeld hebt, welke websites u vanuit welk IP-adres u benaderde, en, voor smart phones, ook van waar. Terwijl de lidstaten knutselden aan nationale wetgeving om deze richtlijn te implementeren, kwam er zo’n sterk protest vanuit het middenveld, dat het Europees Hof van Justitie de richtlijn uiteindelijk weer ongedaan maakte.
Intussen was er in sommige landen toch al wetgeving terzake van kracht, in anderen niet. Intussen was ook de protestbeweging geconsolideerd. Na een paar grote betogingen resulteerde dat in Freedom not Fear, een jaarlijkse bijeenkomst van alle actoren die zich zorgen maken over de toenemende afbrokkeling van onze privacy in functie van ‘veiligheid’. Die bijeenkomst vindt dan logischerwijze plaats in Brussel, de thuisbasis van de Europese politiek. Naast debatten, lezingen, uitwisselingen en een paar protestacties, staan ook ontmoetingen met Europese parlementsleden op maandag op het programma. Tijdens de middagpauze van dag twee belden we hierover met mede-organisator Anna.

Voorwaarts!? European Coalition for Corporate Justice

Alhoewel er prachtige internationale verdragen bestaan die de mensenrechten en het milieu beschermen, zijn die niet altijd afdwingbaar. Zelfs als de mogelijkheid bestaat om klacht in te dienen, kan dat vaak wel tegen een binnenlandse actor, of tegen een buitenlandse persoon of staat, maar niet tegen een buitenlands bedrijf. Als zo’n bedrijf dus een negatieve impact heeft op het milieu, of de mensenrechten schendt, is het quasi onmogelijk daar iets tegen te ondernemen.
Al enkele decennia zijn heel wat organisaties actief rond deze problematiek. Ze oefenen druk uit op bedrijven om meer rekening te houden met sociale en ecologische factoren; op staten om de belangen van hun eigen burgers meer te laten doorwegen; op grote investeerders om ‘foute’ bedrijven links te laten liggen … Deze strategieën leverden wel wat, maar weinig resultaat op. De ontbrekende schakel leek bindende wetgeving waarmee internationale bedrijven in hun thuisland aansprakelijk gesteld kunnen worden voor sociale of ecologische misdrijven elders.
Om daar op Europees niveau werk van te maken, richtte een aantal organisaties tien jaar geleden de European Coalition for Corporate Justice op, die een aantal nationale platformen en losse actoren verenigt. De coalitie houdt uiteraard kantoor in Brussel, waar ze tracht op te wegen tegen de immense lobbykracht van het bedrijfsleven, die het Europees beleid grotendeels lijkt te bepalen.
Die verenigde aanpak werpt vruchten af. Recent kwam er een Europese richtlijn die bedrijven verplicht niet enkel transparant te rapporteren over hun financiële activiteiten, maar ook over hun impact op de samenleving: milieu, mensenrechten, illegale mijnbouw, corruptie … Ter herinnering: zo’n richtlijn dient in elke lidstaat in de wetgeving ingebouwd. Momenteel is daarover het nodige duw- en trekwerk aan de gang. Het middenveld, gesteund door ECCJ, ijvert ervoor om de wetgeving zo waterdicht mogelijk te maken. De bedrijfswereld wil net zo min mogelijk bemoeienis, en schermt met ‘CRS’, Corporate Social Responsibility, vrij te vertalen als “Wij zijn vanzelf wel sociaal”. Uit gevallen als het recente Volkswagen-schandaal blijkt nochtans duidelijk wat er gebeurt als men bedrijven zichzelf laat controleren.
Deze verplichte rapportering is stap 1. Stap 2 is om bedrijven te verplichten om eventuele mistoestanden ook recht te trekken. Stap 3 is een betere rechtstoegang voor de slachtoffers. De hoofdzetel beweert nu b.v. vaak niets af te weten van wat er in dochterondernemingen in verre landen mogelijk mis loopt. ECCJ: “Als de winst naar de hoofdzetel gaat, dan ook de verantwoordelijkheid”.
De coalitie volgt uiteraard ook processen die het Europees kader overstijgen. Zo is er bij de VN een bindend verdrag in wording over Business and Human Rights. De ECCJ heeft als taak om de Europese instellingen en lidstaten ertoe te bewegen zich daarvoor in te zetten, maar dat wil niet zo goed lukken: bij de besprekingen in juli voerden de vertegenwoordigers van het ‘sociale Europa’ een beschamende lege-stoelen-politiek.
En dan is er het TTIP, dat helemaal de andere kant op gaat: meer rechten voor bedrijven, meer verplichtingen tegenover bedrijven voor staten. Bijzonder verontrustend is de ontwikkeling sinds enkele decennia van internationale arbitrage-hoven in het kader van zo’n giga-handelsovereenkomsten. Daarbij kan een bedrijf een overheid vervolgen als haar beleid – ook al is dat democratisch gestemd – de winst van het bedrijf schaadt: betere milieu- of arbeidsnormen, het inperken van reclame voor schadelijke producten, nationalisaties … Hoogbetaalde bedrijfsadvocaten doen uitspraak, en er is geen beroep mogelijk. Voor de ECCJ hoort dit systeem in de vuilbak thuis, en dienen bedrijven met eventuele klachten net als gewone burgers naar de gewone rechtbank te gaan.
We spraken met coordinator Jérôme Chaplier en stuurgroeplid Paul de Clerk.

Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje

Actie tegen TTIP/CETA bij Bourgeois en collega's

Gisteren voerde een coalitie van burgerorganisaties actie tegen de CETA en TTIP handelsverdragen die Europa aan het afsluiten is met Canada en de VSA. De consumenten-, milieu-, werknemersorganisaties, ziekenfondsen en NGO’s vrezen dat de akkoorden tot een afbouw van de Europese normen zal leiden. Bovendien maakt het akkoord het ook mogelijk voor multinationals om Belgische en Vlaamse wetten aan te vechten.
Over TTIP wordt momenteel nog onderhandeld met de VSA, maar het CETA verdrag met Canada werd vorig jaar al afgesloten en moet nu door de Europese lidstaten nog goedgekeurd worden. Er wordt nu actie gevoerd omdat het niet onmogelijk is dat de Belgische overheden CETA nog voor het einde van het jaar in stilte goedkeuren.
Simon November van Test Aankoop: “Philippe De Backer (Open VLD) mag beweren dat ‘Amerika geen apenland is’, het is wel degelijk een feit dat in de VSA de wetgeving op vlak van milieu, arbeid en consumentenzaken veel soepeler is. Een voorbeeldje: in Europa zijn er 1000 substanties die niet mogen gebruikt worden in cosmetica, in de VSA slechts elf.”
De burgerorganisaties zijn ontvangen door de verschillende deelpremiers en door minister Peeters. Vlaams deelpremier Bourgeois is hevig voorstander van TTIP. Ook op Europees niveau doen de ‘nationalistische’ eurosceptische partijen niet moeilijk over de internationale verdragen die het voor multinationals mogelijk maken om de door henzelf gestemde wetten aan te vechten.
Links:
– Philippe De Backer (VLD) over TTIP
– Bart Staes (Groen) over TTIP

Turkije in staat van ontbinding?

Is het oorlog in Turkije? In het zuidoosten van het land, aan de grens met Syrië en Irak, gaat er in ieder geval geen dag voorbij zonder bloedvergieten. Na de bomaanslag in Suruç in juli, waarbij tweeëndertig doden en honderden gewonden vielen, voerde het Turks leger bombardementen uit in de regio en kwam er een einde aan de wapenstilstand met de PKK. En dat in weerwil van de hoopgevende geluiden na de overwinning van HDP bij de laatste parlementsverkiezingen, waar gepleit werd voor meer autonomie voor Koerden in Turkije, in plaats van een Koerdische staat. Peter Terryn, ook bekend van de facebookgroep ‘Ik ga naar Calais en ik neem mee…’, bezocht het gebied waar zo’n 2 miljoen mensen verblijven die op de vlucht zijn voor het oorlogsgeweld in Syrië . Tachtigduizend onder hen zouden wel al zijn teruggekeerd naar Kobani, na het succesvolle verzet tegen Daesh (IS), ondanks de Turkse wapenleveringen aan die terreurgroep. Maar het blijft erg onrustig, met o.a. dagelijkse gevechten en aanslagen in steden als Dyarbakir en Cirze, waar nog maar pas de belegering door de veiligheidstroepen werd opgeheven. De regerende AKP partij van president Erdogan, die geen meerderheid haalde bij de recente verkiezingen en zo haar plannen voor een sterk presidentieel regime gedwarsboomd zag, kondigde nieuwe verkiezingen aan voor begin november. In het licht van de huidige gebeurtenissen is het nog maar de vraag of die er komen.

Eerste ronde verkiezingen Haïti slag in het water

Op 9 augustus ging de eerste in een reeks van drie verkiezingen door in Haïti. Het democratisch proces lag vier jaar stil nadat president Martelly aan de macht kwam. In die periode verving Martelly zo goed als alle lokale bestuurders door aanhangers en liep het parlement leeg.
De Europese Unie en de Organisatie van Amerikaanse Staten die het regime van Martelly steunen, stelden onregelmatigheden vast op 9 augustus, maar besloten dat die het uiteindelijk resultaat niet beïnvloedden.
Joris Willems was ook ter plaatse als waarnemer en komt tot andere conclusies. In de vier stembureau’s die hij bezocht, verliep de kiesgang in dusdanige chaos dat de uitslag geannuleerd werd. Ook andere lokale observatoren en mensenrechtenorganisaties die in de rest van het land actief waren vinden dat de internationale bondgenoten veel te mals zijn voor het Martelly-regime.
De Haïtiaanse kiescommissie zelf bevestigt met het officieel deelnamecijfer van 18% impliciet dat de verkiezingen een slag in het water waren. Bovendien hebben andere observatoren het over een deelname van slechts 5%.
Ondanks het slecht rapport ligt het regime van Martelly goed bij het Westen omdat het de westerse investeerders wel van dienst is. Zo slecht als Martelly is in het op poten zetten van het democratisch proces blijkt hij wél efficiënt te zijn in het helpen tot uitvoering brengen van grote buitenlandse investeringsprojecten, zoals de exploitatie van goudaders en een enorm toeristisch project.