Buitenlands kapitaalfonds vecht Belgische wet aan

Olaf Oliviero Riemer- creative commons

Sommige schulden van arme landen  worden als niet te recupereren beschouwd waardoor de marktwaarde  slechts een fractie is van de nominale waarde.
Aasgierfondsen kopen die schuldbewijzen aan lage prijs op en gaan dan voor procederen om de volledige schuld plus interesten terug te eisen. “Malawi waar op een bepaald moment hongersnood heerste werd aangevallen door een aasgierfonds en moest maisvoorraaden verkopen om haar schulden te kunnen terugbetalen aan het fonds.” zegt Jan Van de Poel van 11.11.11.
Een aasgierfonds van speculant Paul Singer liet in 2008 beslag leggen op Belgisch  ontwikkelingsgeld van Congo Brazzaville.  In 2015  werd in België door alle partijen een wet aangenomen die misbruik door aasgierfondsen aan banden legt. NML Capital van Paul Singer probeert de wet aan te vechten  voor het Grondwettelijk hof. “De Belgische wet is zeer goed maar het probleem wordt pas echt opgelost als alle landen een dergelijk wet aannemen.”
Jan Van de Poel merkt op dat de Belgische aasgierfondsenwet expliciet stelt dat ze enkel van toepassing is voor zover ze internationale verdragen niet schendt. Reguleringsverdragen zoals CETA en TTIP hebben (zogenaamde ISDS) clausules ingebouwd die het mogelijk maken voor buitenlandse ‘investeerders’ om Belgische en Vlaamse wetten aan te vechten.
De afgelopen week was er een zitting in de zaak tegen de aasgierfondsenwet maar een uitspraak wordt pas over enkele maanden verwacht.

Maken Grexit en TTIP van de Belgische aasgierfondswet een genante klucht?

Hoera! Enkele weken geleden stemden alle Vlaamse partijen (behalve Blok) met het nodig borstgeklop een wetgeving die aasgierfondsen aan banden legt. Geen chantage meer door graaiers die de laatste  geleende cent willen terugzien van landen in crisis, zoals gebeurde met Argentinië…
Of toch wel? Want kort daarna stemden VLD, (mede indieners van de anti-aasgierfondsenwet), N-VA en CD&V in het Europees parlement voor een overeenkomst die de Amerikaanse aasgierfondsen zou kunnen toelaten om diezelfde Belgische wet aan te vechten. In een stemming over het TTIP verdrag met de VSA  werd de omstreden VIP clausule die investeerders toelaat om overheden aan te klagen als die hun belangen in gevaar brengen aangepast en behouden. (Resultaat stemming HIER)
De Europese Commissie beweert dat TTIP de ‘integriteit van de financiële systemen zal behouden’ maar dat zal dus nog maar moeten blijken.
Het merendeel van de Europese sociaaldemocraten stemde ook mee vóór. Machinaties door de  sociaal-democratische parlementsvoorzitter Schultz waren cruciaal om de stemming erdoor te krijgen. Alle Belgische PS en sp.a EU parlementariërs stemden echter tegen.
Het VN orgaan UNCTAD en nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz hebben kritiek op aanpak van staatsschulden door Europa.  “De EU is niet consequent als ze  via TTIP een juridische oplossing wil zoeken voor investeerders die problemen hebben met het gastland, maar niet voor landen die problemen hebben met hun schuldeisers.” Die worden overgelaten aan die schuldeisers waarbij het uitgansgpunt steeds is dat de schuld moet terugbetaald worden, los van hoe en wanneer ze tot stand kwam. Vorig jaar stemden het VK, Duistland, Tsjechië , ierland, Finland en Hongarije tegen een VN resulutie om internationaal een regling uit te werken voor ‘sovereign debt’  (staatsschulden).
En daarmee is dan ook de band gelegd met de Griekse schuld: In 2010 en 2012 werden de meeste speculanten in Griekse schuld met belastinggeld uitgekocht. Maar 13% van de 313miljard € Griekse schuld is toch nog  in handen van private investeerders volgens Bloomberg. De Financial Times rapporteert dat 6 miljard van de schuld in handen is van aasgierfondsen.
De houding van Duitsland en Finland vertoont gelijkenissen met aasgierfondsen. Maar ook België lijkt nu onder leiding van  de  minister van financiën aan te sturen op een Grexit. Maar wat zal de houding zijn eens het zover is en het nog veel moeilijke wordt om de schuld terug te krijgen? Zeker als de ‘klassieke’ aasgieren hun stuk van de koek eerst gaan opeisen.
Wat de vraag doet rijzen wat het probleem is dat de Belgische stemmers van de wet hebben met de  praktijken van de aasgierfondsen.
Het feit dat het  onproductief  (en onetisch) is om de laatste cent uit met schulden beladen landen probeert los te peuteren, of enkel het feit dat de aasgieren daarbij ook het geld van hun eigen bestuurders proberen aan te slaan? De Belgische wet kwam er namelijk nadat aasgierfondsen probeerden beslag te leggen op  Belgisch ontwikkelingsgeld.