Al tientallen jaren is het Amazone gebied in Brazilië onderhevig aan roofbouw. Uit recent onderzoek van de ngo Mighty Earth bleek dat ook in de afgelopen jaren de ontbossing zich onverminderd verderzet. Afgezien van de grote ecologische kost voor onze planeet, zijn de eerste directe slachtoffers de inheemse bevolking. Ze worden ontheemd, en zien het land waarmee ze innig samenleven ten prooi vallen aan een mondiaal kapitalisme. Om de vernietiging van hun land tegen te gaan, werden er verschillende actiegroepen opgezet, de zogenaamde ‘guardians of the forest’. Bij de Gaujajara in de staat Maranhão ontstond een groep enkel samengesteld uit vrouwen, de ‘guerreiras da floresta’ oftewel ‘woman warriors of the forest’. We spraken aan de telefoon met onderzoeksjournaliste Sarah Sax, die hierover publiceerde op de website Mongabay.
Maranhão situeert zich in het noordoosten van het Amazonegebied, en reeds 75% van het regenwoud is hier verdwenen. Wanneer men satellietbeelden bekijkt is de verwoesting duidelijk. Opvallend zijn enkele stukken grond die gevrijwaard bleven van ontbossing, de zogenaamde ‘indigenous territories’. Deze gebieden worden beschermd door Braziliaanse wetgeving, maar staan tegenwoordig meer en meer onder druk door het beleid van het huidige regime. Het gaat over afgelegen gebieden waardoor de handhaving van beschermende maatregelen bemoeilijkt wordt. De oorspronkelijke bevolking neemt dan vaak ook het heft in eigen handen om hun leefgebied te beschermen.
Sarah Sax: “A lot of indigenous territories in Brazil have forest guardian patrols, which are groups of people from the communities, largely men, who take it upon themselves to use gps-technologies and drones, and actively patrol their territories to search for illegal loggers or miners. In the Caru indigenous territory there was a group of women who had started a group to help with community initiatives and basically said: ‘you the forest guardians are doing an OK job, but you could be doing a better job if we could help’, and they joined the guardians in addition to the other things they were already doing.”
Ze begonnen actief te helpen met het patrouilleren en sloten actieve bondgenootschappen met naburige communities. De gebruikte tactieken werden diversifiëeerd, met succes, zoals blijkt uit satellietbeelden en gesprekken met mensen op het terrein. Vrouwen werden historisch gezien vaak buitengesloten uit het actief deelnemen aan protesten, maar wereldwijd zien we meer en meer vrouwen die het voortouw nemen, zo ook bijvoorbeeld bij recente protesten in Brazilië.
Sarah Sax: “Women are recognizing that the resistance that has come up so far hasn’t been as successful as it could have been, and that they should have an equal say in how the territories are managed. It’s in some way a renaissance of women doing what they should have been doing or allowed to do for centuries. (…) Everybody has a different view and needs to be brought to the table, and that obviously makes a movement stronger. It is more effective to have women included fully in any kind of movement. It’s a kind of reshuffling of power roles and making the table bigger to allow everyone to sit around it.“ Continue reading “De vrouwelijke verzetsstrijders van de Guajajara”
Tag: Brazilië
Brazilië: waar moet het naartoe?
Het was een bewogen jaar in Brazilië. Een aangekondigde prijsverhoging van het openbaar vervoer riep protest op, dat uitgroeide tot een massale uiting van onvrede over het gevoerde beleid: te weinig sociale voorzieningen, te hoge belastingen, te veel corruptie, en dan al dat geld voor die voetbal! De mainstream media schilderden de betogers eerst af als een stelletje herrieschoppers, en toen dat niet pakte, probeerden ze hun eigen interpretatie ingang te doen vinden (het volk is tegen de regering!). De door de presidente voorgestelde maatregelen klinken goed, maar weinig mensen geloven dat er ook veel van terecht zal komen. We belden voor een samenvatting met Benjamim Taubkin in São Paulo.