Voorwaarts!? Natuurpunt

Natuurpunt lijkt jong, want de organisatie bestaat nog maar sinds 2000. Ze ontstond wel door de fusie van twee organisaties, De Wielewaal (focus op natuurstudie) en Natuurreservaten (focus op beleidsbeïnvloeding), die allebei al veeeel langer bestonden. Vandaar ook dat het een grote organisatie is, met 90.000 aangesloten gezinnen, 6000 actieve vrijwilligers, en 400 werknemers bovendien, een groot aantal daarvan sociaal tewerkgesteld door de dochter-vzw Natuur en Landschapszorg. Voor samenwerken met andere organisaties is er weinig tijd, maar het gebeurt wel: Natuurpunt geeft b.v. advies over wat men waar best aanplant. Ook in het beleid heeft Natuurpunt een stem via de MINA-raden, en lokaal, zoals  in Antwerpen b.v. via ADOMA. We leren verder wat een exoot is, waar natuurgebieden überhaupt vandaan komen, wat het verschil is tussen een park en een natuurgebied, en wat Natuurpunt aan studie- en educatie-activiteiten in huis heeft. Komend weekend is er zo het tuinvogel-tel-weekend, waaraan ook u kunt deelnemen. U kunt ook de Grote Enquête nog invullen, belangrijk als voorbereiding op een politiek debat in aanloop naar de verkiezingen. Verder kwamen de projecten in Antwerpen (eco-plantsoenen, ecologisch buurtbeheer, vleermuizen en bijen …) aan bod. Koen Van Keer en Rit Van Damme kwamen dit alles en nog meer interessants in onze studio uit de doeken doen.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje

Hoe zit het nu met de oceanen?

Uw redactrice vroeg zich af wat het waarheidsgehalte nu eigenlijk is van de regelmatig terugkerende berichten over 1) een oceaan barstensvol plastic en 2) Fukushima-gerelateerde ontoelaatbaar hoge kernstraling aan de westkust van de VSA (vissen dood, vissen niet meer geschikt voor consumptie, vreemde mutaties …). Fluks de wetenschap opgezocht, en gevonden, bij monde van Corina Brussaard, werkzaam als microbioloog bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor het Onderzoek der Zee en hoogleraar aan de universiteit Amsterdam. We hoorden van haar dat er gelukkig niet overal flessen e.d. dobberen. Er zijn op een paar punten, waar de stroming iets circulairs uitvoert, wel grote knoedels met plastic zakken e.d. onstaan. Als microbioloog werkt zij niet op het probleem van de vis/albatros/zeeschildpad die plastic dopjes inslikt, maar onderzoekt ze het effect van de aanwezigheid van microscopische stukjes plastic, o.a. aanwezig in heel wat verzorgingsproducten en nu dus ook wel in heel de oceaan, op de minuscule levensvormpjes in de oceaan. Die maken – jawel, in massa! – 98% uit van al het leven in de zee, en, belangrijker, vormen de basis van de oceanologische voedselpiramide. Daarnaast bevestigt ze dat de oceaan door de hogere CO2-uitstoot langzaam verzuurt, en dat dit invloed (soms goed, soms slecht) heeft op bepaalde levensvormen. Punt 2) zouden we eerder aan een stralingsdeskundige moeten voorleggen, maar voor zover zij weet gaat het hier om ongefundeerde paniekberichten. PS: Op de foto staat geen ronddobberend plastic ding, maar een van nature op onze heerlijk gevarieerde planeet voorkomend zeebeest.

Voorwaarts!? WWOOF

Er was eens, in 1971, een secretaresse in Groot-Britannië die wel eens af en toe een weekendje de stad uit wilde, maar geen centen had voor betaalde vakantietripjes. Sue Coppard zocht en vond gelijkgestemde zielen en een bioboer die het clubje van vrijdagavond tot zondagnamiddag een slaapplaats en maaltijden wilde aanbieden in ruil voor meewerken op de boerderij. Et voilà, WWOOF was geboren. De afkorting stond eerst voor Working Weekends on Organic Farms, maar al snel kwamen er formules van langere duur, ook omdat het concept internationaal ging. Met meer dan 12.000 gastplekken in meer dan honderd landen overal ter wereld werd de afkorting passend heringevuld als World Wide Opportunities on Organic Farms.
We belden eerst met Amanda Pearson van FOWO, de WWOOF-federatie die voor dit netwerk de communicatie verzekert. Zij benadrukte dat bij WWOOFen niet de ruil van werk tegen kost en inwoon centraal staat, maar wel de leerervaring voor de bezoeker, en de sociale en interculturele dynamiek. Nu het klimaatdebat prominenter wordt, moedigt de organisatie haar leden aan niet meer naar de andere kant van de wereld te vliegen, maar de bioboer in de eigen achtertuin op te zoeken. Er is dan ook een link met de transitiebeweging, die de korte keten promoot.
Sinds 15 september is er ook een WWOOF België. Daarover spraken we met Laura Burella, voor wie de eerste WWOOF-ervaring meteen haar hele leven omgooide. Ze zei haar kantoorjob vaarwel, en is nu voornamelijk bezig met boerderijwerk en de organisatie van WWOOF België.

Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje

Legale cannabis in beslag genomen

Een paar weken geleden nog in de studio, in ’t zog van Doug Fine, en nu helaas aan de lijn: Mich van de Mambo Social Club uit Hasselt. In april startte deze Cannabis Social Club op, met, dachten ze, een duidelijke en goed begrepen uitleg aan en overleg met politie, gemeente en andere mogelijk achterdochtige instanties: er kwam, in overeenstemming met de ministeriële richtlijn van 2005, per deelnemend persoon één plantje, met daaraan een keurig gelamineerd identificatie-labeltje. Toch werd vorige woensdag de hele eerste oogst in beslag genomen. Een zware slag vooral voor de vele medicinale gebruikers van CBD-rijke cannabis-soorten, die minder op de roes inzetten maar wel op de pijnstillende eigenschappen van de plant. En een vreemd signaal van de overheid: toch liever een illegaal circuit dan, met dubieuze kwaliteit en vooral ook contact met en dus overstaprisico op zwaardere drugs?
Links: uitzending van Koppen over Eigen Kweek, met daarin o.a. Doug Fine en de Mambo Social Club – Internationale koepelorganisatie ENCOD

Bedrijfswereld beheerst Europese voedselinspectie

EFSA behoort als onafhankelijk agentschap adviezen te formuleren voor de Europese beleidsmakers, b.v. over het al dan niet toelaten van bepaalde producten of voedingsstoffen (ggo’s, aspartaam …) op de Europese markt. Nina Holland van Corporate Europe Obeservatory vertelde ons over de belangenvermenging die zij daar vaak constateren, doordat in EFSA bestuursleden en wetenschappers werkzaam zijn die duidelijk bij de industrie horen die zij verondersteld worden te reguleren. Onlangs stelde de Europese Commissie nog een lijst van 23 kandidaat-bestuursleden voor. EFSA-bestuurslid is men op onbezoldigde basis: men behoudt naast deze functie ook de eigen baan. En kijk, op die lijst komen wat vreemde personen voor, vooral dan Beate Kettlitz, een directeur van FoodDrinkEurope, de grootste EU-levensmiddelenindustrie-lobbygroep. Hoe kan iemand tegelijk professioneel de belangen van de industrie verdedigen, en daarnaast dan neutraal het algemeen belang? Hieruit blijkt nogmaals welke prioriteiten de Europese Commissie hanteert.

Voorwaarts!? Northern Alliance for Sustainability

Op het nippertje, net voor deze organisatie als eigen afdeling deel gaat uitmaken van het European Environmental Bureau, spraken we met Leida Rijnhout van ANPED, een coalitie van duurzaamheidsbevorderende NGO’s van het noordelijk halfrond. Ze was eerder coördinator van het intussen ter ziele gegane VODO en zette haar werk op internationaal niveau verder. Dat werk bestaat dan voornamelijk uit beleidsbeïnvloeding bij VN- en EU-instellingen. De duurzaamheidsgedachte sijpelde de afgelopen decennia dankzij de nodige hardnekkigheid langzaam maar zeker door op het internationale beleidsniveau, zodat termen als voedselsoevereiniteit, ecologisch schuld, ‘human rights based approach’ … nu deel uitmaken van de gangbare woordenschat aldaar.
ANPED is bij de VN één van de drie ‘organizing partners’ voor de NGO-wereld, die als geheel één van de negen major groups vormt die bij het uitwerken van een duurzaam beleid hun stem mogen laten horen. In die hoedanigheid werkt Leida Rijnhout momenteel mee aan de formulering van wat het vervolg op de millenniumdoelstellingen moet worden, de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. Die worden momenteel uitgebroed door een niet altijd even vanzelfsprekend  samenwerkingsverband tussen de Noord-Zuid- én de milieubeweging. Daarbinnen zou het besef moeten groeien dat ‘ontwikkeling’ en milieu onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, en dat we alleen aan duurzaamheid kunnen werken als alle neuzen dezelfde kant op staan. Helaas zal het nog heel wat werk en overreding vergen om de idée fixe van economische groei als oplossing voor alle mogelijke problemen uit de wereld te helpen, wat toch een voorwaarde is voor een écht duurzaam beleid.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje

Over Windeconomie en (nep)coöperaties

Naar aanleiding van de ondergang van Electrawinds kwam groene stroom weer negatief onder de aandacht. Eén van de investeerders die zijn broek scheurt aan Electrawinds is de coöperatie Groenkracht, waardoor ook het Coöperatief Model slechte publiciteit kreeg.
De groene stroom-sector voorstellen als een zaak van slimme politici/ondernemers die miljoenensubsidies  tanken en  ook goedgelovige spaarders/speculanten hun centjes afhandig maken is echter een te simpele voorstelling en niet (noodzakelijk) correct.
Met Tom Willems van coöperatieve groene stroomproducent en -leverancier  Ecopower zoeken we de bomen in het bos en scheiden we coöperatief kaf en koren. De term Coöperatie dekt namelijk zeer verschillende ladingen, en sommige nep-coöperaties namen  grote risico’s. Nu het economisch klimaat voor groene stroomprojecten  slechter is, vallen de lijken uit de kast. Maar het kan anders.
Continue reading “Over Windeconomie en (nep)coöperaties”

Voorwaarts!? Transitie

Jeanneke van de Ven (Transitienetwerk Vlaanderen) en Greet Heylen (Transitiegroep Deurne) waren te gast in de studio. Jeanneke richtte in 2008 mee de Vlaamse transitiegroep op, en vertelde ons over het ontstaan van de beweging. Door Rob Hopkins in gang gezet in 2005 in Kinsale (Ierland) en vanaf 2006 verder door hem uitgewerkt in Totnes (Engeland), verspreidde het gedachtengoed zich heel snel over onze planeet. Bijzonder daaraan zijn de nadruk op de zelfredzaamheid van lokale gemeenschappen, en de aandacht voor een innerlijk veranderingproces: afkicken van de overconsumptie, gebaseerd op onze noeste explotatie van hoe dan ook eindige fossiele brandstoffen. Greet had het over wat er in Antwerpen op dit vlak gebeurt, en dan meer specifiek bij de transitiegroep in Deurne waar zij bij betrokken is: de samentuin Silsburg, de tweemaandelijkse volkskeuken, de repair cafés, en het initiatief Deurne Deelt.
Vandaag (maandag 2/12) organiseert Transitie Deurne een avond in filmhuis Klappei met documentaire gevolgd door een kennismaking met transitie. Vrije bijdrage, aantal plaatsen beperkt, dus best inschrijven op de agenda-pagina van de site van Transitie Deurne.

Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u

de Petrol-watcher

De fameuse  energie-onafhankelijkheid van de Amerikanen: ze zijn er nog helemaal niet maar er werd onlangs wel een symbolische stap gezet toen de China de ongemakkelijke eerste werd in de lijst van grootste olie-importeurs.
De tijd van de spotgoedkope olie mag dan wel voorbij zijn, voorlopig ziet het er niet naar uit dat de wereld zonder olie en gas valt: de Amerikanen gaan de komende jaren meer produceren door/dankzij de schalie technologie, Brazilië verwacht dat het zijn productie de komende 20 jaar zal verdrievoudigen, de Saoedische olieproductie bereikte onlangs een rekord, de Canadese output -vooral uit de vervuilende teerzanden- zal sterk stijgen enz enz.. .
Het verbruik aan olie zal volgens het Internationaal Energie Agentschap de komende 20 jaar mee stijgen met de productie, met 15% tot bijna 115miljoen vaten per dag. Hoe dit te rijmen valt met de dringende nood om de CO2 uitstoot wereldwijd te doen zakken is niet duidelijk. De investeerders lijken er voorlopig nog niet van wakker te liggen.

De cannabis-opmars

Doug Fine is auteur, journalist en geitenboer. Zijn laatste passie betreft de legalisering van cannabis. Op zijn Europese ‘Pax Cannabis Tour’, die van start ging op het internationale Cannafest in Praag, kwam hij vandaag ook in Elcker-Ik zijn boek ‘Too high to fail: cannabis and the new green economic revolution’ voorstellen. Vooraf hoorden we van hem in de studio één en ander over de afbrokkelende ‘war on drugs’ in zijn thuisland. Alhoewel de federale wetgeving cannabis er nog steeds verbiedt, zijn er hoe langer hoe meer deelstaten die voor legalisering gaan, enkel voor medicinaal gebruik of zelfs op één lijn met alcohol. Alle partijen zijn het er blijkbaar over eens dat die war on drugs, in 1971 door Nixon opgestart, faalt en op veiligheidsgebied zelfs contraproductief is. Enkel het in de VSA florerende privé-gevangeniswezen vaart wel bij een repressief beleid (zie deze door Doug aangerade google-zoekopdracht). Bovendien houdt legalisering een economisch potentieel in, en kan die het land energie-onafhankelijk maken. Geruchten dat Monsanto deze veelbelovende markt zou willen inpalmen, ziet hij niet als een bedreiging: de kleinschalige kwaliteitsondernemingen kunnen die concurrentie volgens hem wel aan. Wist u trouwens dat er in Canada al een wet gestemd is tegen genetisch gemanipuleerde cannabis? Tenslotte is Doug zeer te spreken over het Belgisch cannabisbeleid – zie meer daarover bij gastorganisatie Trekt uw Plant.