Momenteel heeft 47,3 % van de wereldbevolking minstens één dosis gehad van een covid19-vaccin. Echter, in de lageloonlanden ligt dat cijfer op 2,7% (cijfers: our world in data, geraadpleegd 15 oktober 2021). Er is duidelijk sprake van een ongelijke verdeling wereldwijd. Een argument voor verschillende organisaties, zoals The People’s Vaccine, Amnesty International en Artsen Zonder Grenzen, om op te roepen de patenten op de vaccins op te heffen. Om meer te weten te komen over de achterliggende werking van eigendomsrecht met betrekking tot vaccins contacteerden we Geertui Van Overwalle. Ze is verbonden aan de faculteit rechten aan de KUL, en is gespecialiseerd in intellectual property law.
Er zijn tientallen patenten verbonden aan één enkel vaccin. Vele daarvan zijn reeds oude patenten. Het patentrecht bestaat sinds de 19e eeuw, en was oorspronkelijk voorzien voor levenloos materiaal, voor de traditionele industrie. In 1998 gaf het Europees parlement de toestemming om ook biologisch materiaal te patenteren, zoals bijvoorbeeld gisten en genen. Ook de ruwe grondstoffen of de entstoffen die nodig zijn voor vaccins vallen hier dus onder. Zo is de basis voor de mRNA-technologie al een tijd geleden gepatenteerd.
Continue reading “Patenten op COVID-19 vaccins”
Humanitaire crisis in Tigray
Begin november 2020 brak er een geweldadig conflict uit in Tigray, in het noorden van Ethiopië. Tigray wordt begrensd door Eritrea in het noorden, Sudan in het westen, de Amhara-regio in het zuiden en de Afar-regio in het oosten. De spanningen in de regio zijn allesbehalve opgelost, en de gevolgen zijn verstrekkend voor de lokale bevolking. We spraken erover met Jan Nyssen, als professor geografie verbonden aan de Universiteit Gent. Hij kent de regio al lang en volgt de situatie op de voet op.
In 2019 kreeg de premier van Ethiopië, Abiy Ahmed, de nobelprijs voor de vrede omwille van een vredesverdrag met Eritrea, dat een einde maakte aan een meer dan 20-jarig conflict. De vrede in de regio was echter niet van lange duur, want op 4 november 2020 barstte er een soort ‘Blitzkrieg’ los, tussen het Ethiopisch regeringsleger (onder leiding van Abiy Ahmed) en het Tigray People’s Liberation Front (TPLF). De spanningen met Tigray waren reeds lange tijd latent aanwezig, en met de steun van Eritrea zag Ahmed de kans om de regio onder de voet te lopen. Reeds enkele weken later was de regio volledig bezet door het Ethiopische leger en werd het gebied van de buitenwereld afgesneden. In het begin van 2021 sijpelden de eerste berichten door die spraken van massamoorden en zware mensenrechtenschendingen. Hulporganisaties kregen moeilijk toegang en de humanitaire situatie verslechterde snel. De covid19-pandemie en een sprinkhanenplaag gooiden nog meer olie op het vuur. Eind juni 2021 heroverde het TPLF de hoofdstad Mekele en een groot deel van Tigray, waarna de Ethiopische regering een wapenstilstand afkondigde. Het conflict was hiermee echter niet beëindigd. Een artikel van MO* uit augustus 2021 beschrijft hoe de toegang tot de regio wordt geblokkeerd en hoe hongersnood als wapen in de strijd wordt ingezet. De Verenigde Naties spreken van de zwaarste hongersnood in een decennium. 90% van de 7 miljoen inwoners in Tigray hebben te kampen met voedseltekorten. In juli 2021 was er sprake van 400 000 personen in hongersnood. Er vallen volgens ruwe schattingen tussen de 425 en 1200 hongerdoden per dag.
In het rapport ‘Tigray – atlas of the humanitarian situation’ wordt de situatie op regelmatige basis opgevolgd door Nyssen en enkele collega’s aan de Universiteit Gent. Het onderzoek gebeurt op basis van satellietbeelden en telefonisch contact met lokale bewoners. Geen evidente zaak, aangezien de regio door de militaire tactiek van blokkades volledig wordt afgesloten. Buiten de voedseltekorten is er ook een tekort aan medicijnen en allerhande levensmiddelen. Er zijn ernstige benzine- en stroomtekorten en het is moeilijk om aan geld te geraken, zelfs in de hoofdstad Mekele. Werknemers van het universitair ziekenhuis daar krijgen door de geldtekorten geen loon uitbetaald, maar worden vergoed met voedselpakketten. Op het platteland is de situatie nog prangender.
Het regenseizoen is net afgelopen in Tigray, en in november kan hopelijk een nieuwe oogst worden binnengehaald. Ook voor de crisis leefde de lokale bevolking van een subsistentielandbouw, waarbij men leeft van wat het land opbrengt en er nauwelijks wordt geproduceerd voor de markt. De traditionele manier van leven is hier de enige manier om te overleven. Ondanks de moeilijke informatievergaring is uit onderzoek van satellietfoto’s gebleken dat 80% van het land wel enigermate bewerkt is, maar dat slechts 20% daarvan een goede oogst zal opleveren.
Nyssen was na het einde van de burgeroorlog en de val van Mengistu in 1991 betrokken bij de heropbouw van het land met waterbeheer en herbebossingsprojecten. Het is voorlopig nog raden naar de exacte gevolgen van het hedendaagse conflict op het geleverde werk van reconstructie. Het tekort aan stroom en energie veroorzaakt sowieso extra houtkap. De gevolgen blijven ook niet beperkt tot Tigray. Specifiek de Amhara-regio heeft te lijden onder het conflict. In gans Ethiopië is er een enorme inflatie doordat Abiy Ahmed de staatskas heeft opgesoupeerd voor wapendeals met Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten. Een langdurige guerrillastrijd met de rebellen in Tigray loert om de hoek.
De internationale druk op nobelprijswinnaar Abiy Ahmed is beperkt. De internationale gemeenschap blinkt vooral uit in ‘wegkijken’. Landen als Italië als Frankrijk hebben commerciële banden met het land en dus hefbomen in handen om invloed uit te oefenen, maar doen voorlopig weinig. Wapenleveringen aan Ethiopië door Italië blijven doorgaan. Ethiopian Airlines kan ook nog steeds landen in Brussel en Washington. Mogelijke sancties blijven uit.
Meer info over het conflict kan men vinden op de blog die Nyssen publiceert, waar relevante info en artikels worden verzameld.
Antwerpen verwelkomt Little Amal
Op vrijdag 8 en zaterdag 9 oktober brengt ‘Little Amal‘ een bezoek aan Antwerpen. Little Amal is helemaal niet zo klein, maar een gigantische pop van 3,5 meter. We spraken erover met de Iraakse theatermaker Hussein Mahdi Al-Khalidi. In 2015 vluchtte hij naar België en hij is momenteel onder meer artistiek medewerker bij Madame Fortuna in Borgerhout.
Little Amal begon haar reis in juli 2021 aan de Turks-Syrische grens. Op haar 8000 km lange tocht doorheen heel Europa vraagt ze aandacht voor het lot van (minderjarige) vluchtelingen. Ze passeerde reeds in Piraeus, Napels, Rome, Milaan, Marseille, Lyon, Straatsburg, Stuttgart en Keulen, waar ze telkens door de lokale gemeenschap werd verwelkomd. Het wandelend theater is een project van de gezelschappen Good Chance en Handspring Puppet Company.
De verwelkoming in Antwerpen betreft een samenwerking tussen de stad Antwerpen, het district Borgerhout, Reuzen VZW en Het Paleis. Hussein Mahdi Al-Khalidi is de regisseur van het hele gebeuren in de stad.
Amal is haar moeder kwijt en begint haar zoektocht in Antwerpen op het Operaplein (vrijdag 8/10 om 18.30u). Via de Meir en de Wapper trekt ze naar het Theaterplein. Ze zal kunnen slapen in Het Paleis. Op zaterdag zal ze op het Moorkensplein worden verwelkomd door de Reuskens op het einde van de traditionele Reuzenstoet. Het volledige programma kan je terugvinden via deze link.
Urbanbib 5 jaar
Dries Decru van de Urban Bib in stadsbibliotheek Permeke vertelt enthousiast over deze bijzondere collectie en de activiteiten die gepland worden voor de vijfde verjaardag van vrijdag 17 september tot zaterdag 25 september 2021.
Krachtveer
Initiatiefnemers Peter Vanhoof en Roland Van Rillaer stellen krachtveer voor, een reeks workshops rond eenzaamheid. Daarnaast organiseren ze elke zondag tussen 14u en 17u KrachtVeer-podium.
Afghanistan: Tijd voor meer dan een debat over buitenlandse militaire interventies
Afghanistan was volop in het nieuws de afgelopen weken, maar aan introspectie over de Belgische rol in het debacle zijn de beleidsmakers nog niet toegekomen. Voor Ludo De Brabander van Vrede is het tijd voor een parlementaire Afghanistan onderzoekscommissie. Maar ook de media hebben boter op het hoofd.
Ludo De Brabander: “Sinds 2001 heeft België zich geëngageerd in deze oorlog. Vanaf 2003 gebeurde dit binnen het kader van de ISAF NAVO-missie, vanaf 2014 -en bijna tot het einde- gebeurde dit via de trainingsmissie ‘Resolute Support’ . Er zijn allerlei argumenten gebruikt om de deelname aan de oorlog goed te praten. Vooral Pieter De Crem – defensieminister van 2007 tot 2014 – liet zich horen, maar alle andere defensieministers hebben ook boter op het hoofd. De Crem had het voortdurend over hoe goed het ging met de mensenrechten, specifiek de vrouwenrechten, sinds de start van de NAVO-aanwezigheid. In werkelijkheid beseften experts als snel dat de oorlog uitzichtloos was en geen legitimiteit had onder de bevolking. Nu zien we het resultaat. Er is door België zeker 500 miljoen in de oorlog gepompt. Het wordt dus tijd om te onderzoeken wat de verantwoordelijke politici wisten.”
“Op een goed blaadje staan bij de VS primeerde, en eigenlijk is dat ook zo voor veel andere Europese landen”
“Op een goed blaadje staan bij de VSA primeerde, en eigenlijk is dat ook zo voor veel andere Europese landen: de VS zet de lijnen uit binnen de NAVO en de rest volgt. Onder De Crem is de Belgische aanwezigheid vergroot tot zes gevechtsvliegtuigen en bijna 700 soldaten. Die vragen zich ondertussen af wat ze daar eigenlijk gedaan hebben. Die vraag moet beantwoord worden, want er waren duidelijke signalen dat het een zinloze en bij voorbaat mislukte oorlog was; een financieel bodemloze put die een corrupt regime steunde.”
Continue reading “Afghanistan: Tijd voor meer dan een debat over buitenlandse militaire interventies”
Veiligheid thuis onder de aandacht met nieuwe editie van het Reuzenhuis.
Huisongevallen zijn de grootste oorzaak van dodelijke kwetsuren en letsels die leiden tot invaliditeit bij jonge kinderen. Om ouders bewust te maken van de gevaren heeft de gezinsbond een ‘reuzenhuis’ gebouwd waarin volwassenen de huisomgeving ervaren .
De zesde Reuzenhuiseditie start vandaag en gebruikt van augmented reality. Voorlopig moet je naar Kortrijk maar het Reuzenhuis gaat op tourné en komt in maart naar Antwerpen. We spreken met Erik Boon van de Gezinsbond.
Verkavelingsvergunning voor omstreden Tivoli-project goedgekeurd
Supermarktgroep Lidl wil met projectontwikkelaar Immpact op de site van de voormalige Tivoli-brouwerij aan de Markgravelei een complex met een supermarkt en 70 woningen neerzetten. Ook het stadsbestuur is enthousiast. De buurt vreest voor nog meer autoverkeeroverlast.
Buurtbewoner Chris Van Ginneken: “De oude Tivoli-brouwerij wordt behouden en omgevormd tot luxe-lofts. Het gebouw aan de voorkant wordt afgebroken om een parkeergarage van twee verdiepingen diep te bouwen onder een nieuwe supermarkt, en daarboven appartementen. Er wordt gesproken over groen. Rond de oude brouwerij komt er publieke ruimte met ‘grindgazons’.”
In een publireportage in het dagblad De Standaard werd gesproken over 3.300 vierkante meter ‘groen voor de wijk’. Maar volgens Chris Van Ginneken is dat groen enkel toegankelijk voor de eigenaars, niet voor de andere wijkbewoners: “In de beslissing van de stad staat dat het niet de bedoeling is om publieke groene ruimte te creëren. Het terrein zal ’s nachts afgesloten worden. Het project lijkt dus bijna een gated community (die zich afschermt van de wijk errond).”
“Het stadsbestuur is heel duidelijk in haar visie van privatisering. Zowel N-VA als Vooruit hebben vóór op de tsjeven dat ze duidelijker zijn. Ook in het onfatsoenlijke. “
“Wat er zal komen is iets helemaal anders dan de Cashwell groothandel die er tot 2010 was.”, aldus Paul de Hert, die ook in de Markgravelei woont. “De openingstijden van Cashwell waren beperkt en de winkel was enkel toegankelijk voor zelfstandigen. Lidl wil op de site een ‘flagship store’ van 2000 vierkante meter neerzetten die zoveel mogelijk open zal zijn. Details van het project ontbreken, en doordat er een vergunning voor verkaveling gegeven is, niet voor de supermarkt, worden er geen antwoorden gegeven op de vragen van de buurt. Die zouden er komen als Lidl een omgevingsvergunning zal indienen.”
Continue reading “Verkavelingsvergunning voor omstreden Tivoli-project goedgekeurd”
Theater aan Zee 2021 gefileerd
Guido Totté en Stijn Cornelis gingen Theater aan Zee binch watchen en doen verslag in geuren en kleuren.
Tutti Fratelli bijna opnieuw uit de startblokken
De Covid-crisis verhinderde theatergezelschap Tutti Fratelli het nieuw stuk “De Hoop” voor publiek te brengen. Daarom werd het als luisterspel op CD gezet, maar vanaf 3 december komt het stuk dan toch op de planken in De Roma en Toneelhuis.
We bellen Reinhilde Decleir over het stuk en over het sociaal-artistiek project dat Tutti Fratelli is.