Hoe Sidmar ook in 2050 openhouden?

foto: Peter Dedecker via wikipedia, creative commonsArcelorMittal Gent aka Sidmar  is de grootse CO2-uitstoter van ons land. Het bedrijf start enkele proefprojecten die de netto CO2-uitstoot zullen verminderen, maar om tot een nuluitstoot tegen 2050 te komen en een toekomst te geven aan Sidmar zal meer nodig zijn. Vooral een sturend beleid vanuit de lokale overheid, zoals in de buurlanden, aldus Tycho Van Hauwaert van Bond Beter Leefmilieu.
Met negen miljoen ton per jaar stoot de fabriek in de Gentse havenzone bijna 10% uit van alle CO2 in het land.  Terwijl CO2-uitstoot meestal het gevolg is van het gebruik van brandstoffen om warmte te leveren, is de uitstoot bij staalproductie het gevolg van het gebruik van fossiele grondstoffen om het ijzererts te ontdoen van zuurstof. De zuurstof wordt gebonden aan de koostofatomen en vormt CO2. Een alternatief is het gebruik van waterstof waardoor geen CO2 maar water (H2O) het bijproduct is.

“Als Vlaanderen achterblijft, zou de hoofdzetel van ArcelorMittal zich op den duur kunnen afvragen of investeren in de site in Gent nog wel de moeite loont.”

Het Steelanol-project in Gent onderzoekt hoe de geproduceerde CO2 kan omgezet worden tot ethanol (alkohol). Met het Torero-project wordt bekeken of  het gebruik van steenkool(cokes) kan vermeden worden door afval en/of hout te gebruiken. Die initiatieven bestuderen dus het gebruik van meer circulaire voedingen of van het CO2 product, niet de structurele vermindering van de uitstoot door de installatie zelf. Van Houwaert: “De initiatieven zullen niet tot een nuluitstoot leiden in 2050. Het is de bedoeling om, toch in eerste instantie, het ethanol dat geproduceerd wordt te gebruiken als brandstof voor de transportsector, en dat stelt de uitstoot enkel uit.”
“Het is jammer dat we het pad niet volgen van ArcelorMittal Duinkerke of  Zweden (Hybrit / H2 Green Steel), waar nagedacht wordt over waterstof. Andere Arcelor-sites doen dat wel (ook HIER). Hoe komt het dat die investeringen niet naar Gent gaan? Als Vlaanderen achterblijft, zou de hoofdzetel van ArcelorMittal  zich op den duur kunnen afvragen of investeren in de site in Gent nog wel de moeite is. ”
Er wordt van langs om meer gesproken over ‘symbiose’ als oplossing. Daarbij zouden de CO2-producerende industrieën CO2 leveren aan de chemische industrie, die er producten mee gaat maken. Van Houwaert: ” We hebben vragen bij grootschalige symbioses tussen bijvoorbeeld staal (in Gent) en (de petrochemie in) Antwerpen. Er is nieuwe infrastructuur voor nodig, zoals pijplijnen, om dat mogelijk te maken, en de chemische industrie moet er ook klaar voor zijn. Wat we vragen is dat de overheid een kadert creëert dat plaats maakt voor de nodige infrastructuur, bijvoorbeeld om CO2 van Gent naar Antwerpen te sturen, zodat de symbiose kan gerealiseerd worden.”
De afgelopen week werd door lokale politici met veel enthousiasme aangekondigd dat er een een pijplijnsleuf zal komen van Antwerpen naar de industriezones in Duitsland en Hollands Limburg. Toch heeft BBL hier bedenkingen bij, omdat het niet de energietransitie is die het project drijft, maar de groei van de klassieke fossiele petrochemische industrie. VAn Houwaert: “De pijpleidingstraat is belangrijk voor de energietransitie, maar de Vlaamse regering vergeet dat er draagvlak voor gecreëerd moet worden. Er zijn niet alleen de (fossiele) gassen die er zullen doorgaan, er verdwijnt ook veel bos en natuur voor, en er zullen huizen voor worden onteigend. “

Vaccin-patenten 'lichten'?

Foto: James Gathany, CDC, via wiki

De meerderheid van de wereldbevolking heeft nog geen zicht op vaccinatie, dus het debat over het openstellen van patenten woedt. Maar wat wordt met het ‘lichten’ van vaccins bedoeld?

Enkele dagen terug liet Radio 1 Caroline Ven, woordvoerster van Pharma.be, aan het woord. “Patenten lichten is niet de juiste oplossing, omdat het niet zal helpen om meer vaccins te produceren.”  Ven wijst er verder op dat de patenthouders hun inkomen zouden verliezen, waardoor innovatie zou stoppen.
Dezelfde dag, op Democracynow, riep Democratisch parlementslid Ro Khanna president Biden op om de farmaceutische bedrijven toch te dwingen om licentieovereenkomsten af te sluiten met andere mogelijke producenten. Ro Khanna: “De Indische ambassadeur zegt dat er 10 fabrieken klaarstaan voor de productie”.
Gratis?
Bovendien gaat het niet over het gratis uitdelen van patenten. Ro Khanna: “Dat is een misverstand. Het gaat niet over het schrappen van patenten waardoor de bedrijven hun inkomsten zouden verliezen, maar over het verlenen van licenties tegen betaling. De patenthouders weigeren om zelfs tegen betaling hun kennis te delen”.
Caroline Ven   stelt dat de patenteigenaars al 280 samenwerkingsakkoorden tekenden met bedrijven voor de productie van vaccins. Klopt de stelling van Khanna dan niet? Toch eerder wel: de deal van Astra-Zeneca met het Indisch Serum Institute van India  gaat inderdaad over de aanmaak van vaccins, maar de meeste van de overeenkomsten zijn geen licentieakkoorden en gaan slechts over een onderdeel van het productieproces. Zo zal het Frans farmaceutisch bedrijf Sanofi helpen om om de vaccins van Moderna en Johnson & Johnson te  produceren.  Sanofi zal zelf geen vaccins maken, de rol van het bedrijf blijft beperkt tot die van bottelaar: het vullen van flacons.
De patenteigenaars proberen dus wel degelijk om de productie op te drijven, onder de randvoorwaarde dat de kennis van de aanmaak niet gedeeld wordt, ook niet tegen betaling.
CD&V
De woordvoerders van Pharma.be zijn geen expert in farmaceutische technologie of economie, maar mensen met een achtergrond als woordvoerder en met connecties. Eerder bezette Leo Neels, vooral actief in de mediasector, de post.
In 2013 ergerde Caroline Ven zich aan diegenen die stellen dat de inkomensongelijkheid stijgt. Ven werkte jaren op CD&V-kabinetten, en haar carrière is bijgevolg gebonden aan de mandaten die de partij ter beschikking heeft in bedrijven en organisaties zoals Bpost, VITO en het Vlaams Energiebedrijf.