Celine Rich en Julian Darley, een koppel in Canada wonende bekommerde Britten, zag als belangrijkste uitdaging voor de 21ste eeuw de overgang naar steeds lager verbruik van fossiele brandstoffen. Die overgang is onontkoombaar, vanwege de uitputting van de grondstoffen enerzijds en de steeds nadrukkelijkere klimaateffecten van hun verbranding anderzijds. In 2003 richtten ze het Post Carbon Institute op om over dit onderwerp onderzoek te verrichten en campagne te voeren.
Op de eerste PCI-conferentie was ook Richard Heinberg uitgenodigd, met wie we het hieronder te herbeluisteren gesprek voerden. Die had toen al naam gemaakt als lesgever ‘culturele ecologie en duurzaamheid’ en als auteur van allerlei publicaties over energie en klimaat. Hij bleef bij PCI betrokken, als bestuurslid en als ‘fellow’. Fellows zijn de intussen zo’n dertig aan PCI verbonden academici die onderzoek verrichten en publiceren over energie, voeding, water … The Post Carbon Reader, een reeks verhandelingen die ze een paar jaar geleden uitgaven, is op universiteiten en andere opleidingsinstellingen in gebruik.
Eén van de eerste PCI-projecten was een onderzoeksproject in samenwerking met de universiteit van Brits Colombia over ‘low carbon farming’ (bevindingen alhier). Omdat de globalisering van vooral de goederenstroom door het wegvallen van fossiele brandstoffen sterk zal afnemen, lag daarnaast van in het begin de nadruk sterk op zelfredzaamheid op het lokale niveau: de lokale voedselketen, lokale munten, lokale productie en consumptie … Daartoe werden er ‘post carbon outposts’ opgericht, groepen die hun dagdagelijks leven volgens lokale normen gingen herorganiseren. Toen een paar jaar later Rob Hopkins in Ierland met het concept van de transitiesteden kwam, bleek dat duidelijk verder uitgewerkt dan dat van de outposts. Daarom werd het outpost-netwerk opgeheven, en kwam er een Transition US, nauw verbonden aan PCI. Allebei zijn ze lid van de New Economy Coalition van organisaties die vooruitgang loskoppelen van economische groei.
Wreed interessant is de gloednieuwe samenwerking van PCI met Community Action Partnerships, een netwerk van zo’n 1000 onafhankelijke lokale gemeenschapsorganisaties die armoede bestrijden. In de transitiebeweging huizen tot nog toe immers vooral lui die zich bio-voeding en zonnepanelen kunnen veroorloven, terwijl juist de minderbedeelden de komende schokken sneller zullen voelen. Want dat die schokken komen, staat voor PCI vast. Naast duurzaamheid hoort men tegenwoordig dan ook vaak de term ‘resilience’, zoiets als ‘schokbestendigheid, veerkracht’. Dat slaat dan op het vermogen van een gemeenschap om ondanks zo’n schokken te blijven functioneren, en haar waarden in stand te houden.
Sinds 2008 publiceerde PCI heel wat rapporten die aantoonden dat de inschattingen van de opbrengsten uit fracking steevast overoptimistisch waren, wat intussen ook gebleken is. In één spectaculair geval had een officiële studie op vraag van de overheid ergens een potentieel van 15 miljard tonnen geteld, waar PCI er maar 0,6 miljard zag. Door hun toedoen kwam er een tweede officiële studie, die de bevindingen van PCI moest bevestigen. Dit enorme contrast kwam uitgebreid aan bod in de media. Men bezoekt sindsdien al eens vaker de website van PCI.
Omdat Richard Heinberg (PCI?) vaak het verwijt kreeg dat zijn boeken enkel problemen aankaartten zonder oplossingen voor te stellen, publiceerde hij The Oil Depletion Protocol (het olie-opmaak-protocol), een handleiding over hoe wereldwijd alle staten gezamelijk hun olieverbruik geleidelijk kunnen afbouwen. Daar had dan blijkbaar ook weer niemand een boodschap aan. Maar dat kan natuurlijk nog komen.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje