Moederdag met Memisa

Memisa, een medisch gespecialiseerde NGO, biedt u een nuttig alternatief voor commercieel moederdaggedoe. Zij berekenden wat de waarde van een bos bloemen of een doos pralines voor zwangere dames in Congo kan betekenen: een rit naar het ziekenhuis, een keizersnede … In de vorm van een fleurige kaart kunt u uw moeder zo zondag een stukje wereldverbetering-voor-moeders kado doen.
Die rit naar het ziekenhuis gaat dan specifiek per moto-ambulance: een motor met een karretje-met-matras erachter dat – zo voorzichtig mogelijk uiteraard – bij afgelegen gezondheidscentra kan komen waar de ambulance niet geraakt, en van waaruit tot nog toe dames in barensnood kilometers te voet naar het ziekenhuis moesten. Dat liep regelmatig slecht af. Men schat dan ook dat het nieuwe systeem om de andere dag een leven redt. Om buiten telefoon- en gsm-gebied te kunnen functioneren, zijn er voor het oproepen van de moto-ambulance in de gezondheidscentra omheen het ziekenhuis fonietoestellen* geplaatst, een soort lange-afstands-walkie-talkies die op zonne-energie werken. Belangrijk detail: dit systeem is geïnstalleerd en wordt onderhouden door lokale vakmensen, zoals Memisa ook met lokaal medisch personeel werkt, en via gezondheidscentra en ziekenhuizen van de overheid. In Congo doen ze dat al 27 jaar. Daarnaast zijn ze structureel aanwezig in Burundi, Mauritanië en India, en subsidiëren ze medische projecten van derden.
Memisa zette sterk in op millenniumdoelstelling 5: de moedersterfte moest met 3/4 omlaag. Het ziet er niet naar uit dat dat cijfer eind dit jaar gehaald zal zijn. Ze zijn ook actief betrokken, via het platform Action 2015, bij de opvolger van die millenniumdoelstellingen, de duurzame ontwikkelingsdoelen.
Samenwerken doen ze met het Tropisch Instituut (voor wetenschappelijk onderzoek) en met vroedkunde-opleidingen, omdat vroedkundigen ook hier dames in behandeling krijgen die uit landen komen waar heel andere praktijken gebruikelijk zijn. En dan is er het programma ziekenhuis voor ziekenhuis, waarbij zo’n veertig Belgische ziekenhuizen een band ontwikkelen met een gezondheidsgebied in Burundi of Congo. Zo’n gezondheidsgebied is typisch zo groot als een provincie bij ons, met zo’n 100.000 inwoners, één volwaardig ziekenhuis, en een tiental gezondheidscentra daar omheen die zowat de functie van onze huisartsen vervullen.
* Hier had ik graag een linkje geplaatst, maar googelen leverde enkel afbeeldingen van fondue-toestellen op :/

Bedrijfsbelangen in ontwikkelingssamenwerking

De Britse organisatie Global Justice Now voert campagne tegen beleidsmaatregelen die de armen nog armer maken. Eén daarvan draait rond voedsel. Ze kregen lucht van een vergadering op 23 maart in Londen, waar de Bill and Melinda Gates Foundation en USAID een aantal grote zaadbedrijven en actoren uit de ontwikkelingssamenwerking hadden uitgenodigd, vermoedelijk om te bekijken hoe de afzet van deze bedrijven via landbouwprogramma’s in Afrika verhoogd zou kunnen worden. Alhoewel de Foundation beweert transparant te werken, bleef onduidelijk wie er aanwezig was en wat er precies besproken werd.
In Afrika wordt 70% van het voor eigen consumptie bestemde voedsel geproduceerd door kleinschalige landbouwbedrijfjes. Die werken over het algemeen met eigen, overgehouden zaad, dat zich doorheen de jaren/eeuwen als optimaal voor de lokale omstandigheden ontwikkelde. Overschakelen op commerciële zaden lijkt in eerste instantie een grotere oogst op te leveren, op voorwaarde wel dat men ook het bijbehorend pakket van kunstmest en pesticiden aankoopt. Maar de zaden kunnen niet, of niet met hetzelfde opbrengstpotentieel, overgehouden worden. Dat betekent dus ieder jaar opnieuw een kost aan zaad + kunstmest + pesticiden, een blijvende afhankelijkheid van de leverancier.
Een aantal lokale, regionale en internationale boerennetwerken verzet zich tegen deze tendens en komt op voor het recht op controle over het eigen voedselsysteem: daaronder de Alliance for Food Sovereignty in Africa en La Via Campesina. Zij staan achter het agro-ecologisch landbouwmodel, dat ook door ‘onze’ Olivier De Schutter, voormalig VN-rapporteur rond voedselveiligheid, als enige duurzame oplossing voor een efficiënt voedselsysteem naar voor werd gebracht. Niet bedrijven – die tenslotte vooral winst willen maken – maar de gemeenschap zelf moet volgens hen daarvoor zaadbanken kunnen opzetten en beheren.
Ze wijzen ook op het feit dat de redenering ‘meer voedsel produceren = geen honger meer in de wereld’ helemaal niet klopt. Jaarlijks produceren we wereldwijd nu al genoeg voedsel voor 12 miljard mensen. In Afrika steeg tussen 1991 en 2011 de productie per capita met 10%, terwijl de ondervoeding met 40% toenam. Het gaat er dus niet om méér te produceren, maar te bekijken wát er geproduceerd wordt, en voor wie. Bio-brandstoffen, koffie, tabak, bloemen … en voor de export bestemd voedsel lossen de honger in Afrika niet op.
Buiten de afhankelijkheid is een nadeel van de commerciële zaden dat die bedoeld zijn voor grote oppervlaktes met monoculturen, dus niet geschikt voor de vele kleine, soms louter op zelfvoorziening gerichte boeren. Monoculturen maken een producent ook zeer kwetsbaar: àls er iets mis gaat, ben je meteen alles kwijt. Biodiversiteit en lokale kennis zijn net nodig om die kwetsbaarheid te vermijden. Met pesticiden werken blijkt bovendien een gezondheidsrisico met zich mee te brengen.
We belden hierover met Heidi Chow van Global Justice Now. Zij vermeldde ook de een paar jaren geleden opgerichte New Alliance for Food Security and Nutrition van de G8. Het idee daarachter is dat ontwikkeling best gebeurt doordat bedrijven in ontwikkelingslanden gaan ondernemen en/of investeren. Men kan zich natuurlijk afvragen of bedrijven armoedebestrijding hoog op hun agenda hebben staan.

Verkiezingen Nigeria uitgesteld

Vandaag waren er presidentsverkiezingen gepland in Nigeria, maar door de chaos in het noorden besliste de verkiezingscommissie de kiesgang zes weken uit te stellen. Stefaan Anrys van MO betwijfelt of het probleem met Boko Haram op zes weken militair opgelost geraakt. “Een gangbare interpretatie die de ronde doet, is dat president Goodluck Jonathan en zijn partij Boko Haram gebruiken als excuus om tijd te winnen, want ze staan op verlies.”
De uitdager, Muhammadu Buhari, is een voormalig militair dictator van het land. Hij zou de sharia willen invoeren en wordt medeverantwoordelijkheid voor moordpartijen aangewreven. Maar Buhari heeft wel een reputatie van propere handen en komt uit het noorden.
Wordt vervolgd op 28 maart.

Nigerië: geen nood aan directe Westerse interventie na slachtpartij

Na de verovering op 3 januari van Baga in noord-Nigerië richtte de rebellengroep Boko Haram een slachting aan. De schattingen lopen uiteen van 150 tot 2000 doden. We bellen met Stefaan Anrys, die de zaak voor MO opvolgt.
Stefaan Anrys: “Er is nog geen duidelijkheid over het aantal doden. De schatting van 150 doden komt van het Ministerie van Defensie dat het aantal slachtoffers van de aanslagen van Boko Haram altijd lager inschat. Het is moeilijk om precies te zeggen wat de motivatie is voor de slachtpartij want Boko Haram zelf is moeilijk te definiëren. Als men over ‘Boko Haram’ spreekt gaat het vooral over de groep van Aboebakar Shekau. Die groep is sedert 2009 de meest gewelddadige. Ze hebben nu aangekondigd dat ze in Nigerië ook een kalifaat willen oprichten en zijn tegen de seculaire democratie. Maar in het verleden zijn er andere groepen geweest die beweerden in naam van de beweging te spreken. Boko Haram is gegroeid uit een groot aantal moslimbewegingen in het noorden van Nigerië. Het idee van een kalifaat is helemaal niet nieuw. Voor de kolonisatie door de Britten was er in de 19de eeuw ook effectief een kalifaat in Sokoto in het noorden van Nigerië.” Continue reading “Nigerië: geen nood aan directe Westerse interventie na slachtpartij” →

Boulevard Amandla

Sinds 2005 organiseert La Piscine d’Activité onder de noemer Boulevard Amandla elk jaar een rits evenementen die een uitwisseling en kruisbestuiving tussen Afrikaanse en Europese moderne kunst beogen. Sinds ze in 2009 met een kleurige optocht bijzondere Ghanese doodskisten door de stad trokken, kregen ze meer bekendheid.
De titel van dit jaar is Congo View. Er is open atelier in het nieuw Afrikaans Cultureel Centrum, met twee artiesten ‘in residence’: ministre de poubelles Emmanuel Botalatala, en Joe Okitawonya. Daarnaast werken ze in een oude kerk aan een installatie die een tijd in het centraal station opgesteld zal worden (vernissage maandagavond 29/9). Er zijn verder panelgesprekken, schoolbezoeken e.d. gepland, en op 4 oktober de voorstelling van de Nederlandse vertaling van het stripverhaal Madame Livingstone, een verhaal over de Grote Oorlog in Congo, van Barly Baruti.
Hier een volledig overzicht van alle activiteiten.
We belden eerst met mede-organisator Ludo Renders, en daarna met Joe Okitawonya. Helaas was er een technisch defect in de studio, waardoor de gesprekken niet opgenomen werden.

het vergeten conflict in de Centraal-Afrikaanse Republiek

Vorig jaar liep de situatie in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CER) na een sgtaatsgreep helemaal uit de hand, met slachtpartijen en een kwart van de bevolking op de vlucht.
Het leek alsof de situatie gekalmeerd was de afgelopen zes maanden maar schijn bedriegt: het verzwakt centraal bestuur heeft de zaak niet onder controle en de toestand blijft explosief.
Religieus conflict? Dat is het nu wel voor een deel geworden. Maar vijandigheid op basis van geloof lijkt eerder gevolg dan oorzaak.
Achtergrond door Stefaan Anrys van Mo.be.

WO1 in Afrika

Ook in Afrika woedde de eerste wereldoorlog vanaf 1914. Lucas Catherine doet het vergeten verhaal van het -hoofdzakelijk zwart- Belgisch Congolees leger dat met succes de Duitse macht in Tanzania bestreed. Niet zonder de nodige verliezen want waarschijnlijk vielen er meer dan 30.000 doden aan de Belgische kant. Hoofdzakelijk dragers die wegens het gebrek aan infrastructuur ingezet werden om de bevoorrading te verzekeren.
Momenteel loopt een fototentoonstelling in Oostende over de strijd van het Belgisch koloniaal leger tijdens WO I en er werd ook een begeleidend boek uitgegeven.
Links:
– Boek “loopgraven in Afrika”
– Info over de fototentoonstelling in Oostende

Leeuw uit blik

Aan de lijn: Chris Mercer van Campaign against Canned Hunting, een organisatie die in Zuid-Afrika al zo’n vijftien jaar het fenomeen canned hunting bestrijdt. Dat houdt in dat leeuwen gefokt worden om op volwassen leeftijd uitgezet & meteen afgeschoten te worden, met kogels of zelfs met pijl en boog. Behoorlijk degoutant, want deze dieren zijn tam. De trofee gaat met de jager mee naar huis, de botten brengen een mooie som op als gegeerd ingrediënt bij de Chinese traditionele – heu – kwakzalverij. Heel deze business maakt dat ook de ‘wilde’ leeuwen in Zuid-Afrika en de omringende landen bedreigd worden, als noodzakelijk vers bloed in de kwekerijen.
Chris Mercer vraagt u allen om vooral één ding te onthouden: ga op vakantie in zijn land nooit welpjes knuffelen, en laat u ook niet wijsmaken dat u als vrijwilliger achtergelaten welpjes kunt komen helpen grootbrengen. Dit zijn allemaal diertjes die op volwassen leeftijd afgeknald zullen worden. De knuffel- en vrijwilligers-inkomsten helpen deze industrie voortbestaan.
Een verontwaardigde burger, Christine Jordaan, nam het initiatief om hier wereldwijd campagne over te gaan voeren. Dat resulteert komende zaterdag 15 maart in een leeuwenmars in 55 steden. In Kaapstad zal Desmond Tutu aanwezig zijn, en in Los Angeles treden ten voordele van deze zaak zowaar The Tokens op, die in 1961 een leeuwenhit scoorden.
In Brussel: om 14u30 bij de Zuid-Afrikaanse ambassade, Montoyerstraat 17-19. Er zijn ook (lekker makkelijk) nogal wat petities te tekenen: 1 – 2 – 3 – 4 – 5

Holebi-rechten: Oeganda en elders in de wereld

Op zondag 27 januari werd in Kampala, Oeganda de Belgische onderdaan Steven Dhondt opgepakt, zonder enige vorm van aanhoudingsmandaat werd bij hem aangeklopt en werd hij opgepakt voor homoseksualiteit. Sedert dinsdag 29 januari is hij vrijgelaten op borg.
Dit incident illustreert bij uitstek hoe kwetsbaar LGBT in het buitenland zijn in de confrontatie met regimes die fundamentele rechten van de mens miskennen en door eigen wetgeving en vulgarisering met de voeten treden.
Continue reading “Holebi-rechten: Oeganda en elders in de wereld” →

Update Egypte

We belden naar Sharif Abdel Kouddous, betrokken bij het burgermedia-initiatief Mosireen in Egypte, voor een stand van zaken. Sinds het uitdrijven van twee protestkampen van moslimbroeders op 14 augustus, de bloedigste dag in de moderne geschiedenis van Egypte, wordt daar voortdurend geprotesteerd. Aangezien sinds november iedere niet-aangevraagde samenkomst van meer dan tien personen in het openbaar verboden is, komt het keer op keer tot zware confrontaties. Waarschijnlijk uit angst voor weer grote betogingen ging ex-president Mursi woensdag niet naar de tweede hoorzitting in zijn proces, officieel omdat het weer te slecht was voor een helicoptervlucht.
Op 24 december vielen bij een bomaanslag in Mansoura zestien doden en zo’n honderd gewonden. Alhoewel Ansar Bayt al-Maqdis, een in Sinai gebaseerde militante groep, de aanslag opeiste, besliste de regering toch om de moslimbroeders verantwoordelijk te houden en hen voortaan als een terreurorganisatie te beschouwen. Daardoor is de mogelijkheid tot een politiek onderhandelde oplossing opgeblazen en zal de situatie eerder nog verder escaleren.
Deze week, op 14 en 15 januari, komt er een referendum over de nieuwe grondwet. Die voorziet meer godsdienstvrijheid en meer rechten voor vrouwen en kinderen, maar ook meer autonomie en controle voor leger, politie en justitie. De stem-ja-campagne beheerst de media en het straatbeeld. De moslimbroeders roepen op tot een boycot, en sinds een paar kleinere actoren werden opgepakt bij het hangen van nee-posters, sluiten hoe langer hoe meer opposanten zich bij dat idee aan. De opkomst zal sowieso laag liggen omdat veel mensen vrezen voor geweld die dag, en bovendien hun enthousiasme voor deelname aan de politiek weer helemaal kwijt zijn. Na het hoogst waarschijnlijk dus aannemen van de nieuwe grondwet zouden er binnen de zes maanden presidents- en parlementaire verkiezingen komen. De vraag die iedereen in Egypte nu bezig houdt, is of coup-leider Abdel Fattah al-Sisi daarbij zal opkomen.
De overheids- en privé-media staan 100% achter het regime, en het arrestatierisico voor kritische stemmen is hoog. Enkel burgerinitiatieven als Mosireen laten een ander geluid horen. Zij geven ook vorming over filmen (in het Engels hoort u hier ‘shoot’, da’s dus filmen hé in deze context), filmpjes bewerken en on-line plaatsen.
Tenslotte hebben we het nog even over de jaarlijkse $ 1,3 miljard VSA-steun voor het Egyptische leger, vanwege het Camp David-akkoord. Omdat de wetgeving in de VSA financiële steun uitsluit voor een regering die via een staatsgreep aan de macht kwam, hoorde men deze zomer dus heel wat terminologisch gekronkel om de coup geen coup te noemen.